Gợi ý trả lời SGK Ngữ Văn 6 bộ Kết nối tri thức với cuộc sống

Gợi ý trả lời SGK Ngữ Văn 6 bộ Kết nối tri thức với cuộc sống bao gồm hướng dẫn trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa Ngữ văn 6, giúp các thầy cô dễ dàng hơn trong quá trình soạn bài, soạn giáo án và giảng dạy.

Gợi ý trả lời SGK Ngữ Văn 6 bộ Kết nối tri thức được giáo viên gửi tới Hoatieu.vn chia sẻ miễn phí để các thầy cô chuẩn bị tốt nhất cho năm học mới 2021-2022 với sự đổi mới sách giáo khoa sao cho thành công nhất.

Đáp án câu hỏi SGK Ngữ Văn 6 bộ Kết nối tri thức với cuộc sống

Bài 1: Tôi và các bạn

Yêu cầu cần đạt:

Nhận biết được một số yếu tố của truyện đồng thoại (cốt truyện, nhân vật, lời người kể chuyện, lời nhân vật) và người kể chuyện ngôi thứ nhất.

Nhận biết và phân tích được đặc điểm nhân vật thể hiện qua hình dáng, cử chỉ, hành động. ngôn ngữ, ý nghĩ của nhân vật.

Nhận biết được từ đơn và từ phức (từ ghép và từ láy), hiểu được tác dụng của việc sử dụng từ láy trong văn bản.

Viết được bài văn kể lại một trải nghiệm của bản thân, biết viết văn bản bảo đảm các bước.

Kể được một trải nghiệm đáng nhớ đối với bản thân.

Nhân ái, chan hoà, khiêm tốn; trân trọng tinh bạn, tôn trọng sự khác biệt.

Tri thức ngữ văn:

1. Truyện và truyện đồng thoại:

Là loại tác phẩm văn học kể lại một câu chuyện, có cốt truyện, nhân vật, không gian, thời gian, hoàn cảnh diễn ra các sự việc.

Viết cho trẻ em, có nhân vật thường là đồ vật được nhân cách hóa. Các nhân vật này vừa mang những đặc tính vốn có của loài vật hoặc đồ vật vừa mang đặc điểm của con người

2. Cốt truyện:

Là yếu tố quan trọng của truyện kể, gồm các sự kiện chính được sắp xếp theo một trình tự nhất định: có mở đầu, diễn biến, kết thúc

Từ phức là từ có hai tiếng trở lên, tạo nên bằng cách ghép các tiếng, giữa các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa được gọi là từ ghép. Những từ phức mà các tiếng chỉ có quan hệ với nhau vẻ âm (lặp lại ăm đầu, vằn hoặc lặp lại cả âm đầu và vần) được gọi là từ láy.

3. Nhân vật:

Là đối tượng có hình dáng, cử chỉ, hành động, ngôn ngữ, cảm xúc, suy nghĩ được nhà văn khắc họa trong tác phẩm ( VD: thần tiên, ma quỷ, con người, đồ vật,....)

4. Người kể chuyện:

Người kể chuyện là nhân vật do nhà văn tạo ra để kể lại câu chuyện. Người kể chuyện có thể trực tiếp xuất hiện trong tác phẩm, xưng "tôi" (người kể chuyện ngôi thứ nhất), kể về những gì minh chứng kiến hoặc tham gia. Người kể chuyện cũng có thể giấu mình” (người kề chuyện ngôi thử ba), không tham gia vào câu chuyện nhưng lại có khả nãng “biết hết" mọi chuyện.

5. Lời người kể chuyện và lời nhân vật

Lời người kể chuyện đảm nhận việc thuật lại các sự việc trong câu chuyện, bao gồm cả việc thuật lại mọi hoạt động của nhân vật và miêu tả bối cảnh không gian, thời gian của các sự việc, hoạt động ấy.

Lời nhân vật là lời nói trực tiếp của nhân vật (đối thoại, độc thoại), có thể được trình bày tách riêng hoặc xen lẫn với lời người kế chuyện.

6. Từ đơn và từ phức

Từ đơn là từ chỉ có một tiếng.

Bài 2: Bài học đường đời đầu tiên

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1.

Có thể em đã từng đọc một truyện kể hay xem một bộ phim nói về niềm vui hay nỗi buồn mà nhân vật đã trải qua. Khi đọc (xem) em đã có suy nghĩ gì?

Gợi ý trả lời

- Truyện “Chuyện một khu vườn nhỏ” trong sách Tiếng Việt lớp 5, tập 1:

Truyện kể về niềm vui, yêu thích của nhân vật bé Thu dành cho khu vườn trên ban công do ông mình chăm sóc, cùng nỗi buồn nhỏ khi bạn của em là Hằng luôn bảo ban công nhà em không phải là vườn.

Sau khi đọc, em cảm nhận được tình yêu cây cỏ, tình cảm của nhân vật dành cho khu vườn nhỏ, và em cũng mong ước mình được chăm sóc cho một khu vườn xinh xắn như thế.

- Truyện cổ tích “Sự tích cây vú sữa”:

Truyện khắc họa những cung bậc cảm xúc của cậu bé, đặc biệt là nỗi buồn và sự ân hận của cậu ở cuối câu chuyện, khi cậu nhận ra mình đã sai và sẽ không thể trở về bên mẹ như lúc trước được nữa.

Sau khi đọc, em rất cảm động về tình mẫu tử và rút ra được bài học cho mình, rằng phải ngoan ngoãn, nghe lời mẹ, không ham chơi để không phải buồn bã và ân hận như cậu bé trong truyện.

Câu 2.

Chia sẻ với các bạn vài điều em thấy hài lòng hoặc chưa hài lòng khi nghĩ về bản thân?

Gợi ý trả lời

- Điều em hài lòng về bản thân:

Chăm chỉ học tập, không lười biếng, ham chơi

Luôn trung thực và thành thật, không nói dối

Biết giúp đỡ bố mẹ những công việc nhà mà mình có thể làm được

Là một người anh/ chị gương mẫu

Là một người bạn hòa đồng, thân thiện, tốt bụng…

- Điều em chưa hài lòng về bản thân:

Thỉnh thoảng còn ham chơi, chưa chú tâm vào việc học

Chưa thực sự chăm chỉ, cố gắng học tập hết mình

Có lần đã nói dối vì sợ bị trách phạt

Chưa biết quan tâm đến sức khỏe của bản thân

Chưa có những thói quen, sở thích lành mạnh

Chưa biết cách quản lí quỹ thời gian của mình…

ĐỌC VĂN BẢN

Dự đoán

Câu 1. Em dự đoán thế nào về sự việc sắp được kể?

Câu 2. Lúc rủ Dế Choắt trêu chị Cốc, Dế Mèn có nghĩ đến hậu quả không?

Câu 3. Điều gì đã xảy ra với Dế Choắt? Dế Mèn đã làm gì khi chứng kiến điều đó?

Gợi ý trả lời

Câu 1. Em dự đoán về sự việc sắp được kể: Dế Choắt có tính hung hăng, hống hách, kiêu căng, tự phụ, luôn nghĩ mình "là tay ghê gớm, có thể sắp đứng đầu thiên hạ" và coi thường những kẻ yếu hơn mình nên sẽ bắt bạt và trêu chọc mọi người.

Câu 2. Lúc rủ Dế Choắt trêu chị Cốc, Dế Mèn đã không nghĩ đến hậu quả của sự việc. Dế Mèn chỉ nghĩ rằng với sức mạnh của mình, sẽ làm chị Cốc tức giận và mình sẽ hả hê.

Câu 3 . Dế Chắt đã chết bởi chính trò đùa tai quái của Dế Mèn. Dế Mèn nằm im thin thít trong hàng cho tới khi chị Cốc đi rồi mới mon men bò lên. Khi thấy Dễ Choặt thoi thóp, Dế Mèn hoảng hốt sợ hãi ăn năn.

Sau khi đọc

1. Câu chuyện được kể bằng lời của nhân vật nào? Kể theo ngôi thứ mấy?

Gợi ý trả lời

- Câu chuyện được kể theo lời của nhân vật chính: Dế Mèn. Kể theo ngôi thứ nhất xưng “tôi”. Tạo sự tin cậy cho câu chuyện. Và qua đó, nhân vật dễ biểu hiện tâm trạng, ý nghĩa, thái độ.

2. Đọc phần một đoạn trích, nêu một số chi tiết miêu tả Dế Mèn khiến em liên tưởng tới đặc điểm con người. Lối miêu tả này thường được sử dụng ở loại truyện nào?

Gợi ý trả lời

– Các từ miêu tả ngoại hình và hành động của Dế Mèn khiến em liên tưởng đến con người là:

+ Một chàng dế thanh niên cường tráng, đôi càng mẫm bóng, vuốt ở chân và khoeo cứng dần và nhọn hoắt.

+ Tôi đạp phanh phách vào các ngọn cỏ, tôi vũ cánh nghe tiếng phành phạch giòn giã, tôi bước đi bách bộ, đôi cánh bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi.

+ Người tôi rung rinh một màu bóng mỡ soi gương được, cái đầu to ra và nổi từng tảng, cái răng đen nhánh, sợi râu dài và uốn cong, tôi cà khịa bà con trong xóm, tôi quát mấy chị Cào Cào, đá ghẹo anh Gọng Vó.

- Lối miêu tả này thường được sử dụng ở loại truyện ngụ ngôn.

3. Em thích hoặc không thích điều gì trong cách Dế Mèn tự miêu tả và đánh giá về bản thân ở phần một? Vì sao?

Gợi ý trả lời

- Điều em thích:

+ Sự tự tin của Dế Mèn trong cách miêu tả và khẳng định về ngoại hình, cơ thể, lối sống điều độ của bản thân mình. Vì sự tự tin là một điều cần thiết của mỗi người trong cuộc sống.

+ Lối sống khoa học của Dế Mèn đã giúp cơ thể chú khỏe mạnh, dẻo dai. Đây là điều chúng ta nên học tập.

- Điều em không thích: sự kiêu căng của Dế Mèn trong lối nói và tính trịch trượng, thích bắt nạt người khác. Vì đây là một tính xấu và thiếu lịch sự trong cách hành xử với mọi người.

4. Dế Mèn đã nói gì khi sang thăm nhà Dế Choắt và khi Dế Choắt nhờ giúp đỡ? Những lời nói đó thể hiện thái độ gì của Dế Mèn?

Gợi ý trả lời

- Khi sang thăm nhà Dế Choắt và khi Dế Choắt nhờ giúp đỡ, Dế Mèn đã thể hiện thái độ kẻ cả và trịch thượng khi nói rằng: “Chú mày hôi như cú mèo, ta nào chịu được. Đào tổ nông thì cho chết!”.

- Những lời nói đó thể hiện thái độ khinh thường, chế giễu của Dế Mèn đối với Dế Choắt và còn thể hiện thái độ ích kỉ, không biết giúp đỡ người khó khăn, không coi trọng tình làng nghĩa xóm của Dế Choắt.

5. Chứng kiến cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn đã có nhũng cảm xúc, suy nghĩ gì? Những cảm xúc, suy nghĩ đó cho thấy sự thay đổi nào ở Dế Mèn?

Gợi ý trả lời

- Chứng kiến cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn cảm thấy vô cùng hối hận vì hành động ngu dại của mình "Tôi cảm thấy vô cùng hối hận và đau xót lắm. Trò đùa ngỗ ngược của tôi đã khiến cho anh Dế Choắt phải vạ lây. Tôi giận cái thoi huênh hoang, hống hách của mình".

- Những cảm xúc và suy nghĩ ấy cho thấy Dế Mèn đã biết ăn năn hối lỗi, suy nghĩ chín chắn hơn và rút ra bài học đáng nhớ cho mình.

6. Theo em, từ những trải nghiệm đáng nhớ, Dế Mèn đã rút ra được bài học gì?

Gợi ý trả lời

- Sau cái chết của người bạn ốm yếu đáng thương Dế Choắt, Dế Mèn đã rút ra được một bài học đường đời đầu tiên vô cùng lớn của mình: Ở đời không nên kiêu căng, xốc nổi, bắt nạt kẻ yếu. Tính kiêu ngạo, nóng vội của tuổi trẻ có thể làm hại người khác, khiên ta phải ân hận suốt đời.

7. Nêu hình dung của em về nhân vật Dế Choắt. Nếu gặp một người bạn có đặc điểm giống như Dế Choắt, em sẽ đối xử với bạn như thế nào?

Gợi ý trả lời

- Hình dung của em về nhân vật Dế Choắt: một cậu chàng bé nhỏ, thể lực yếu, tính tình hiền lành và nhút nhát. Dế Choắt là nhân vật có dáng dấp nhỏ bé, yếu ớt nhưng khá am hiểu sự đời, cách đối đãi với mọi người xung quanh. Dù có bị Dế Mèn chê bai, Dế Choắt đáng thương, tội nghiệp cũng chỉ than thở, đành chịu sức mình hèn kém. Dế Choắt đã thiệt mạng một cách oan uổng, trong lúc thoi thóp hơi thở cuối cùng, Dế Choắt cũng không hề trách móc Dế Mèn mà còn đưa ra lời khuyên để Dế Mèn tránh được hậu quả về sau.

- Nếu gặp một người bạn có đặc điểm giống như Dế Choắt, em sẽ ở bên cạnh động viên bạn cố gắng rèn luyện thể lực, trau dồi tri thức và giúp đỡ bạn khi bạn cần.

Viết kết nối với đọc

Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) kể lại một sự việc trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên bằng lời của một nhân vật do em tự chọn.

Gợi ý trả lời

Nhân vật: Dế Mèn hoặc Dế Choắt (xưng tôi)

Sự kiện: Dế Mèn sang nhà Dế Choắt chơi, Dế Mèn trêu chị Cốc…

Do nội dung Gợi ý trả lời SGK Ngữ Văn 6 bộ Kết nối tri thức với cuộc sống rất dài nên Hoatieu.vn chỉ trình bày 2 bài mẫu để thầy cô tham khảo, mời các thầy cô tải về để xem đầy đủ nội dung.

Mời các thầy cô và các bạn tham khảo thêm các giáo án và tài liệu khác của bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống trong phần Dành cho giáo viên của mục Tài liệu của Hoatieu.vn