Phân biệt đấu giá và đấu thầu

Tiêu chí

Đấu giá

Đầu thầu

Luật điều chình

Luật thương mại 2005.

Dự kiến sắp tới, hoạt động đấu giá được điều chỉnh bởi Luật đấu giá tài sản (đang được dự thảo)

Luật thương mại 2005.

Luật đấu thầu 2013.

Khái niệm

Đấu giá hàng hoá là hoạt động thương mại, theo đó người bán hàng tự mình hoặc thuê người tổ chức đấu giá thực hiện việc bán hàng hoá công khai để chọn người mua trả giá cao nhất.

Đấu thầu hàng hoá, dịch vụ là hoạt động thương mại, theo đó một bên mua hàng hoá, dịch vụ thông qua mời thầu (gọi là bên mời thầu) nhằm lựa chọn trong số các thương nhân tham gia đấu thầu (gọi là bên dự thầu) thương nhân đáp ứng tốt nhất các yêu cầu do bên mời thầu đặt ra và được lựa chọn để ký kết và thực hiện hợp đồng (gọi là bên trúng thầu).

Bản chất

- Là phương thức bán hàng đặc biệt, để bên bán xác định người mua hàng.

- Quan hệ giữa 01 người bán và nhiều người mua.

- Người mua được chọn là người mua trả giá cao nhất.

- Là phương thức mua hàng đặc biệt, để bên mua lựa chọn người cung cấp dịch vụ, hàng hóa phù hợp.

- Quan hệ giữa 01 người mua và nhiều người bán.

- Người bán được lựa chọn là người đáp ứng tốt nhất yêu cầu mà người mua đặt ra.

Đối tượng

Hàng hóa.

Lưu ý ở đây hàng hóa này phải là hàng hóa được phép lưu thông.

Thông thường, chỉ những hàng hóa có đặc thù về giá trị và mục đích sử dụng mới được cân nhắc bán theo phương thức đấu giá.

Những hàng hóa được đấu giá thường khó xác định giá trị thực của nó như các loại hàng hóa khác.

Hàng hóa, dịch vụ.

Mục đích

Tìm ra được người mua trả giá cao nhất.

Mối quan tâm được những người tham gia hướng đến là giá cả. Giá càng cao thì càng có cơ hội được chọn.

Tìm ra được người bán đáp ứng tốt nhất yêu cầu của người mua.

Mối quan tâm mà những người tham gia hướng đến là giá cả, chất lượng, trình độ kỹ thuật, sáng tạo... Giá càng thấp và đáp ứng tốt nhất về chất lượng, trình độ kỹ thuật, sáng tạo thì được chọn.

Chủ thể

Gồm:

- Người tổ chức đấu giá: phải là thương nhân có đăng ký kinh doanh dịch vụ đấu giá hay người bán hàng của mình tự tổ chức đấu giá.

(người tổ chức đấu giá có thể là thương nhân hoặc không)

- Người tham gia đấu giá là tổ chức, cá nhân đăng ký tham gia cuộc đấu giá.

Trừ trường hợp sau không được tham gia đấu giá:

- Người không có năng lực hành vi dân sự, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự theo Bộ luật dân sự hoặc người tại thời điểm đấu giá không nhận thức, làm chủ được hành vi của mình.

- Những người làm việc trong tổ chức bán đấu giá hàng hoá; cha, mẹ, vợ, chồng, con của những người đó.

- Người đã trực tiếp thực hiện việc giám định hàng hoá bán đấu giá; cha, mẹ, vợ, chồng, con của người đó.

- Những người không có quyền mua hàng hoá đấu giá theo quy định pháp luật.

=>Có thể có sự xuất hiện của tổ chức trung gian, chính là người tổ chức đấu giá.

Gồm:

- Bên mời thầu (cò gọi là bên mua).

- Bên dự thầu (còn gọi là bên bán) phải là thương nhân.

=>Không có sự xuất hiện của tổ chức trung gian, chỉ có giữa bên mời thầu và bên dự thầu

Hồ sơ cần thiết

- Hợp đồng dịch vụ tổ chức đấu giá giữa người bán hàng với người tổ chức đấu giá.

- Văn bản bán đấu giá giữa người bán hàng, người mua hàng và người tổ chức đấu giá.

- Hồ sơ dự thầu.

- Hồ sơ mời thầu.

Phân loại

- Phương thức trả giá lên là phương thức bán đấu giá, theo đó người trả giá cao nhất so với giá khởi điểm là người có quyền mua hàng.

- Phương thức đặt giá xuống là phương thức bán đấu giá, theo đó người đầu tiên chấp nhận ngay mức giá khởi điểm hoặc mức giá được hạ thấp hơn mức giá khởi điểm là người có quyền mua hàng.

Căn cứ vào hình thức đấu thầu, gồm có:

- Đấu thầu rộng rãi là hình thức đấu thầu mà bên mời thầu không hạn chế số lượng các bên dự thầu.

- Đấu thầu hạn chế là hình thức đấu thầu mà bên mời thầu chỉ mời một số nhà thầu nhất định dự thầu.

Căn cứ vào phương thức đấu thầu, gồm có:

- Đấu thầu một túi hồ sơ.

- Đấu thầu hai túi hồ sơ.

Ý nghĩa

- Tạo ra sự bình đẳng và môi trường cạnh tranh công bằng khi tất cả người tham gia trả giá đều có cơ hội ngang nhau.

- Giúp hàng hóa được đưa đến người mua tiềm năng và hiểu đúng giá trị, mục đích sử dụng.

- Người bán thu được lợi ích nhất định, có khi còn lớn hơn nhiều so với giá trị thực của hàng hóa đó.

- Giúp quan hệ mua bán diển ra nhanh chóng, với thời gian và địa điểm xác định, thúc đẩy trao đổi thương mại phát triển.

- Bên mua có thể lựa chọn được người cung ứng hàng hóa, dịch vụ thỏa mãn tốt nhất yêu cầu mình đặt ta.

- Giảm chi phí đầu tư và tăng lợi ích cho mua sắm hàng hóa, tìm kiếm người cung ứng dịch vụ.

- Tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh về giá cả, năng lực, chất lượng của hàng hóa, dịch vụ đó.

- Tạo động lực cho các thương nhân không ngừng tìm tòi sáng tạo để cải tiến quy trình, công nghệ sản xuất, cắt giảm chi phí và tăng cường năng lực cạnh tranh trong đấu thầu.

- Các bên trong quan hệ đấu thầu nâng cao uy tín và mở rộng quan hệ của mình.