Phân tích tác phẩm Muối của rừng

Tác phẩm "Muối của rừng" của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp luôn là một trong những truyện ngắn đáng chú ý và gây nhiều tranh luận trong chương trình Ngữ văn. Với ngôn ngữ giản dị nhưng sâu sắc, câu chuyện đưa người đọc vào một chuyến đi săn đầy bất ngờ, ẩn chứa những triết lí sâu xa về cuộc sống, bản chất con người và mối quan hệ giữa con người với tự nhiên.

Bài phân tích Muối của rừng dưới đây sẽ cùng các em đi sâu tìm hiểu giá trị nghệ thuật và nội dung tư tưởng của truyện ngắn, từ việc khắc họa tính cách nhân vật, xây dựng tình huống truyện, đến cách nhà văn sử dụng biểu tượng và hình ảnh để truyền tải thông điệp. Hy vọng qua bài viết này, các em sẽ có cái nhìn đa chiều hơn về tác phẩm, đồng thời rèn luyện kỹ năng phân tích văn học, chuẩn bị tốt cho các bài kiểm tra và kì thi sắp tới.

• Muối của rừng đọc hiểu (2 đề)
• Soạn bài Muối của rừng Chân trời sáng tạo
• PowerPoint Ngữ Văn 11 Bài 6: Muối của rừng

Dàn ý phân tích Muối của rừng

I. Mở bài

- Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Huy Thiệp (những nét chính về con người, cuộc đời, đặc điểm sáng tác,...)

- Giới thiệu khái quát về truyện ngắn Muối Của Rừng (xuất xứ, những đặc sắc về nội dung, nghệ thuật,...)

II. Thân bài

- Hình ảnh ông Diểu vào rừng săn thú và bắn được một con khỉ đực

- Sự thức tỉnh của ông trước thiên nhiên

- Hình ảnh đẹp về gia đình khỉ đực và khỉ cái

- Ông Diểu động lòng trắc ẩn và cứu sống khỉ đực

- Sự xuất hiện đẹp đẽ thiên nhiên mang lại với loài hoa mang đến may mắn

III. Kết bài

- Khẳng định lại nội dung, nét đặc sắc nghệ thuật của Nguyễn Huy Thiệp. Từ đó nhắc nhở con người phải biết bảo vệ và yêu thiên nhiên

Phân tích Muối của rừng - Mẫu 1

Nguyễn Huy Thiệp là nhà văn có nhiều đóng góp cho sự đổi mới của văn xuôi Việt Nam hiện đại. Ông có một kho tàng truyện ngắn hấp dẫn đề cập đến nhiều chủ đề về cuộc sống và thiên nhiên. Một trong số đó là truyện ngắn “Muối của rừng” viết năm 1986. Tác phẩm này mô tả cuộc chiến giữa thiện và ác, đồng thời truyền tải một cách đẹp đẽ lòng trắc ẩn và sự lương thiện.

Tác phẩm này là sự miêu tả theo trình tự thời gian về quá trình đi săn của ông Diểu từ khi leo núi đi săn cho đến khi trở về nhà. Ông Diểu nhắm và bắn con khỉ đực. Nhưng khi khỉ bố ngã xuống đất và cả bầy khỉ hoảng loạn bỏ chạy, ông Diểu vô cùng sợ hãi và kinh hoàng. Vào lúc đó, lương tâm của ông thức tỉnh và cảm thấy mình đã làm sai điều gì đó. Cho rằng hình ảnh khỉ cái quay lại giải cứu khỉ đực là dối trá nên ông dọa khỉ cái bỏ chạy. Tuy nhiên, con khỉ cái đã bỏ đi và chạy lại cứu con khỉ đực. Điều khiến lương tâm ông tổn thương hơn nữa là cảnh tượng một con khỉ con rơi xuống vực. Ông tái mặt và kinh hoàng trước những gì vừa xảy ra. Ở đó, ông tình cờ gặp được con khỉ đực mà mình đã bắn. Lần này nhìn thấy con khỉ bị thương, ông lại thấy thương xót. Câu chuyện về một thợ săn có trái tim độc ác, bắn chết con mồi nhưng quyết định cứu một con khỉ bằng lương tâm và lòng trắc ẩn của con người. Ông tìm một chiếc lá để che vết thương, băng bó vết thương bằng chiếc quần duy nhất của mình rồi mang con khỉ xuống núi. Nguyễn Huy Thiệp đã khắc họa rất chân thực nỗi đau đớn, thống khổ của loài vật trước sự tác động của con người. Tuy nhiên, chúng vẫn có tình cảm và hy vọng được con người cứu giúp cho. Mở đầu câu chuyện, một người đàn ông tàn bạo được miêu tả chỉ quan tâm đến việc săn bắn và tàn phá thiên nhiên. Vậy mà lúc này, ông Diểu đã mang con khỉ xuống núi, bất chấp nguy hiểm. Nhìn nó với những vết thương khắp người, trái tim ông như vỡ vụn.

Có lẽ hình ảnh đẹp nhất trong câu chuyện này là khi ông Diểu may mắn bắt gặp một bông hoa tử huyền. Là loài cây chỉ nở hoa 30 năm một lần, chứng tỏ rừng kết muối là vùng đất yên bình. Khi con người có lòng trắc ẩn, biết làm việc thiện việc tốt thì sẽ gặp được may mắn. Đây có lẽ chính là thông điệp mà tác giả muốn truyền tải tới người đọc. Nhan đề “Muối và Rừng” dường như tượng trưng cho một biểu tượng thiêng liêng, khát khao điều thiện. Luôn có một phần tiềm ẩn của con người cần được khám phá. Nếu ngay từ đầu ông Diểu là kẻ hủy diệt thiên nhiên thì ông là người bảo vệ thiên nhiên khi trở về với bản chất con người tốt bụng của mình. Tác giả mang đến ngôn ngữ độc đáo và lối viết ấn tượng thể hiện mối quan hệ chặt chẽ giữa con người và thiên nhiên. Thiên nhiên là hình ảnh phản ánh thái độ của con người đối với cuộc sống. Nếu con người biết bảo vệ và yêu thiên nhiên thì thiên nhiên sẽ mang đến cho họ rất nhiều tài nguyên.

Hình ảnh lòng trắc ẩn giữa thiên nhiên và con người được Nguyễn Huy Thiệp thể hiện rất sâu sắc và chân thực trong truyện ngắn “Muối của rừng”. Điều này cho thấy bản chất xấu xa của nạn săn bắt động vật hoang dã ở Việt Nam và kêu gọi con người bảo vệ thiên nhiên.

Phân tích Muối của rừng - Mẫu 2

Trong câu chuyện “Muối của rừng,” một ngày tươi đẹp, ông Diểu sở hữu một khẩu súng mới, món quà đặc biệt từ con trai của ông. Tâm hồn ông tràn đầy sự háo hức khi ông quyết định rời xa và vào rừng để thử thách bản thân trong một cuộc săn bắn đầy thú vị.

Khi ông bắn trúng một chú khỉ đực, những biến cố bất ngờ đã thay đổi tất cả. Khi con khỉ cái xuất hiện để cứu con khỉ đực, ông bất ngờ bị tràn đầy sự tức giận và lầm tưởng rằng con khỉ cái đang giả dối. Nhưng sau đó, khi con khỉ con cướp súng và lao xuống vực, ông Diểu chứng kiến sự kỳ diệu và nỗi sợ hãi tột cùng. Tiếng kêu đau đớn từ con khỉ đực bị thương đã xé lòng ông, và dù ông vui mừng khi bắt được con khỉ đực trở lại, ông đã động lòng thương và quyết định cứu nó khỏi tình thế nguy kịch trên núi.

Nhận ra sự đoàn kết và tình thương trong thế giới tự nhiên, ông Diểu đã quyết định buông tha con khỉ và rời khỏi đó. Trên đường trở về, ông tìm thấy một loại hoa đặc biệt, chỉ nở một lần mỗi ba mươi năm. Đây là biểu tượng của hy vọng và thịnh vượng trong tương lai, khi con người học cách yêu quý và bảo vệ thiên nhiên.

Viết về cái xấu xa, cái tiêu cực nhưng tác phẩm của Nguyễn Huy Thiệp vẫn luôn lấp lánh chất nhân văn bởi niềm tin vào khát khao hướng thiện, niềm tin vào nhân tính con người trong xã hội đầy khủng hoảng sau chiến tranh và những năm đầu đổi mới. Đó là sức hút của văn NHT, như Nguyễn Khải từng phát biểu: “Văn chương có quyền, nhưng không chỉ miêu tả cái xấu xa, cái ghê tởm, cái hèn nhát. Thanh nam châm thu hút mọi thế hệ vẫn là cái cao thượng, cái tốt đẹp, cái thủy chung”.

Nguyễn Huy Thiệp: “Muối của rừng là cuộc đi săn tìm lẽ sống, lẽ đời. Nó là cuộc đi săn tìm danh vọng và lợi lộc. Tất cả đều trò khỉ. Cuộc sống là những trò khỉ. Cuối cùng mình trần thân trụi cả, tất cả đều về với cát bụi. Cuộc sống là cuộc đi săn tìm thói xấu trong bản thân ta để tự mình trục độc, tự mình thoát thân từ khỉ thành người.”

Cùng với sự phát triển của nền văn minh, nhân loại ngày càng phải đối mặt với những hiểm họa to lớn từ môi trường sinh thái. Nó đe dọa sự sống của con người và tất cả các sinh vật tồn tại trên trái đất này. Đứng trước những hiểm họa ấy, văn chương cũng phải có trách nhiệm lên tiếng. Tác phẩm văn học chủ đề sinh thái cảnh báo hiểm họa môi trường, hướng tới tương lai phát triển bền vững của nhân loại.

Tác phẩm hình thành trong con người nhân sinh quan tiến bộ của chủ nghĩa nhân văn sinh thái: Tư tưởng coi trọng tự nhiên, đối xử bình đẳng với tự nhiên trên tinh thần bè bạn, lối sống hòa hợp với thiên nhiên thay cho chinh phục và chiếm đoạt thiên nhiên; con người phải biết đồng cảm với tự nhiên bị chà đạp, bị thương tổn. Quay về với thiên nhiên, con người sẽ trở về bản tính thiện vốn có.

Phản ánh cuộc đấu tranh của con người bên trong con người để vươn tới cái cao cả, cái tốt đẹp, tác phẩm thể hiện niềm tin vào tương lai tốt đẹp hơn khi con người ý thức được quyền sống của tự nhiên, quyền sống của muôn loài. Hành trình từ chỗ nhận thức về quyền sống của con người đến quyền sống của thiên nhiên là bước tiến dài trong lịch sử phát triển văn hóa nhân loại.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 11 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.