(2 đề) Cơm mùi khói bếp đọc hiểu

Trắc nghiệm Cơm mùi khói bếp có đáp án

Đọc hiểu văn bản Cơm mùi khói bếp

1. Cơm mùi khói bếp đọc hiểu
2. Cơm mùi khói bếp trắc nghiệm

Cơm mùi khói bếp là một truyện ngắn của tác giả Hoàng Công Danh. Cơm mùi khói bếp” của Hoàng Công Danh đã đưa người đọc về với hương vị của quê hương, nơi mà dù cho cuộc sống có biết bao biến đổi thì những hương vị xưa cũ vẫn còn đọng lại mãi. Sau đây là bộ đề đọc hiểu văn bản Cơm mùi khói bếp có đáp án sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về nội dung tác phẩm Cơm mùi khói bếp cũng như các biện pháp nghệ thuật.

Đọc hiểu Một bữa no có đáp án (4 đề)

1. Cơm mùi khói bếp đọc hiểu

CƠM MÙI KHÓI BẾP

(Hoàng Công Danh )

Bốn năm từ ngày lấy vợ, tết này anh mới đưa được cả vợ và con về quê. Từ Sài Gòn về miền Trung không hẳn quá xa, nhưng vì có đứa con nhỏ nên chuyện đi lại khó khăn. Mấy lần trước anh chỉ về một mình, dăm hôm lại trở vào. Lần này cả nhà mới được về quê, cho đứa con ăn tết quê nội lần đầu.

Bà mẹ ngoài sáu mươi đon đả chạy ra tận ngõ đón. Lưng bà đã bắt đầu cong hình đòn gánh. Tay phải bà cắp bồng đứa cháu nội, tay trái vẫn chèo móc thêm một túi xách. Đặt xong đồ đạc vào góc nhà, bà bảo: “Chắc bây đói bụng rồi, để mẹ đi nấu cơm cho ăn”. Cô con dâu còn mệt hơi xe đáp: “Chúng con ghé ăn trên thị xã rồi mới về đây”. Nói xong cô quay sang chồng: “Bún nuốt chả trôi nữa là cơm”.

Bà hơi chạnh lòng: “Về tới xứ mình rồi còn ăn chi dọc đường dọc sá cho tốn tiền. Thôi ra rửa ráy, để mẹ đi pha nước chanh cho bây uống. Chanh vườn nhà mình chứ không phải chanh Tàu đâu. Uống vô cái khỏe liền”.

[…]

Hôm sau bà lọ mọ dậy từ lúc trời chưa hửng sáng, nhóm lửa rơm bắc nồi cơm. Thằng cháu nội ba tuổi chạy xuống thấy khói bếp bốc ngùn ngùn, khiếp quá hét toáng lên: “Cháy nhà”. Anh chị đang ngủ giật mình vùng dậy. Anh bảo nhà đã có bếp gas, mẹ nấu gì thứ rơm đó nữa cho cực. Bà cười: “Tụi bây ăn cơm nồi cơm điện thành phố quen rồi, về quê mẹ nấu cơm lửa rơm cho thơm mùi đồng mùi rạ. Mà cơm nấu rơm mới có miếng cháy ăn giòn. Mấy hồi anh nhỏ, bữa ăn không có miếng cơm cháy là giãy nảy lên bướng bỉnh chẳng chịu ăn. Nhớ không?”.

[…]

Cô con dâu bảo: “Mẹ bày ra nấu bữa sáng làm gì cho cực. Chúng con ra quán ăn miếng là rồi việc”.

“Bây nói chi lạ. Ăn uống phải đàng hoàng chớ. Bữa sáng là quan trọng lắm. Không ai thương bằng cơm thương đâu con. Ăn cơm chắc bụng no lâu. Mấy cái thứ bún cháo nước õng ệu, chỉ nhoáng là đói lại liền à” – bà vừa san cơm ra chén vừa nói.

Ba chén cơm trắng, đĩa cá đồng kho nghệ. Anh háy mắt qua vợ ý bảo ăn đi, ăn lấy lòng mẹ một miếng. Chị lại háy mắt qua anh lắc đầu, có mà sức Thánh Gióng mới nuốt trôi. Thằng cu con nhìn chằm chằm chén cơm. Cuối cùng chỉ có anh trệu trạo làm được ba miếng, như là ăn tượng trưng cho mỗi người một miếng. Tranh thủ lúc mẹ đi ra giếng, anh lùa cả ba chén cơm trắng vào lại nồi.

Sáng hôm sau bà lại dậy sớm. Lại nhóm bếp rơm nấu cơm. Xong bữa nồi cơm không vơi được là mấy, vẫn đầy như lòng mẹ. Anh gắng ăn được nửa chén. Chén lòng san đôi cho mẹ cho vợ. Anh dối mẹ chở vợ con đi xem chợ tết, đi thăm thú làng quê, thực chất là để ghé quán cho vợ con ăn bún ăn cháo.

[…]

Chưa hết tết, mới ngày mùng bốn anh lại phải đưa vợ con vào Sài Gòn. Bà mẹ dậy sớm làm gà, nấu cơm. Vẫn một mình bà cặm cụi với cái bếp. Bà xúc đầy đơm cơm vào chiếc cà mèn. Gà luộc cho vào hộp đựng. “Bây đem lên xe mà ăn. Cơm dọc đường dọc sá không ngon đâu”.

Con cháu lên taxi rồi bà còn dặn theo: “Vào trong nhớ ăn uống đàng hoàng nghe bây. Đừng bỏ bữa sáng. Không ai thương bằng cơm thương”.

Vào tới Sài Gòn cà mèn cơm vẫn còn một nửa. Vợ định đem đi đổ. Anh can bảo để đấy, phơi khô cất giữ làm kỷ niệm.

***

Qua tháng ba nghe tin mẹ bệnh, anh tức tốc về nhà. Nằm trên giường, gặp con câu đầu tiên bà hỏi: “Con ăn chi chưa? Mẹ không bắc cơm được. Thôi ra đầu chợ ăn tạm. Bữa nào khỏe mẹ nấu cơm cho ăn. Tội nghiệp”.

Nhưng mẹ không khỏe nữa, yếu dần, được thêm hai bữa thì nhắm mắt.

Đưa mẹ ra đồng xong, về nhà nhìn chén cơm trắng đặt trên bàn thờ, anh thấy nhói lòng. Ân hận. Thế là hết cơ hội được ăn với mẹ một chén cơm sáng thật đầy, để nghe mẹ nói câu “không ai thương bằng cơm thương”.

Tiếc nuối. Thèm miếng cơm cháy mẹ nấu quá. Giòn và thơm, mùi hương đồng mùi nước quê, cả mùi khói bếp. Chỉ có mẹ mới nấu được miếng cơm cháy ngon như thế.

Hôm lên đường vào Sài Gòn, anh dậy sớm nấu chén cơm đặt lên bàn thờ mẹ. Anh tự mình vo gạo, tự mình nhóm bếp rơm. Loay hoay một hồi. Bếp nhà đầy khói. Và khói…

(Cơm mùi khói bếp, Hoàng Công Danh, in trong Chuyến tàu vé ngắn, tập truyện ngắn, NXB Trẻ, TP. HCM, 2015, Tr. 49-54)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Truyện ngắn trên có bao nhiêu nhân vật? Đó là những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính?

Câu 2. Truyện ngắn trên sử dụng người kể chuyện ở ngôi thứ mấy?

Câu 3. Dựa vào câu chuyện, hãy cho biết người con trai thèm nghe câu nói gì của người mẹ?

Câu 4. Anh/ chị hãy tóm tắt ngắn gọn các sự kiện chính của truyện theo trật tự thời gian?

Câu 5. Tìm những chi tiết nói lên thái độ của người con dâu trong truyện? Từ những chi tiết đó, tác giả muốn nói lên điều gì về lối sống và tâm tính của con người hiện đại?

Câu 6. Xác định và chỉ ra tác dụng của điểm nhìn trần thuật trong truyện?

Câu 7. Anh/ chị rút ra được bài học gì cho bản thân sau khi đọc truyện ngắn trên?

Câu 8. Chi tiết nào trong truyện khiến anh/ chị xúc động nhất? Vì sao? (Viết khoảng 5 – 7 dòng).

Đáp án

I		ĐỌC HIỂU
	1	Truyện có 4 nhân vật: bà mẹ, người con trai, người con dâu, đứa cháu. Trong đó, bà mẹ là nhân vật chính.
	2	Truyện sử dụng người kể chuyện ở ngôi thứ ba.
	3	Người con trai thèm nghe câu: “không ai thương bằng cơm thương”.
	4	Từ ngày lấy vợ, đã bốn năm, nay anh con trai mới đưa gia đình về quê ăn tết với mẹ già. Bà mẹ rất vui mừng vì được sum vầy với các con. Sáng nào bà cũng dậy sớm để nấu cơm bếp rơm cho các con ăn, nhưng vì ở thành phố ăn bún, ăn phở quen rồi nên gia đình người con trai không ai nuốt nổi. Bà mẹ thì vì lo lắng cho các con, nên mỗi buổi sáng vẫn dậy nấu cơm. Người con trai đưa gia đình trở lại Sài Gòn được ít lâu thì nghe tin mẹ ốm, anh vội trở về. Được ít hôm thì mẹ mất. Khi mẹ không còn nữa, anh mới thấy tiếc nuối, ân hận, vì từ nay sẽ không còn được ăn cơm mẹ nấu.
	5	– Những chi tiết nói lên thái độ của người con dâu trong truyện: + Cô con dâu bảo: “Mẹ bày ra nấu bữa sáng làm gì cho cực. Chúng con ra quán ăn miếng là rồi việc”. + Chị lại háy mắt qua anh lắc đầu, có mà sức Thánh Gióng mới nuốt trôi. + Vào tới Sài Gòn cà mèn cơm vẫn còn một nửa. Vợ định đem đi đổ. – Lối sống và tâm tính của con người hiện đại: lối sống xô bồ khiến con người ta thích ăn những cái gì nhanh gọn; lối sống ấy dẫn đến sự chai sạn trong tâm hồn: người ta không còn biết lắng lại để quý trọng những điều bình dị mà thiêng liêng.
	6	Xác định và chỉ ra tác dụng của điểm nhìn trần thuật: – Truyện sử dụng kết hợp giữa điểm nhìn bên trong và điểm nhìn bên ngoài. – Từ điểm nhìn bên ngoài, tác giả giúp cho người đọc nắm được mạch diễn biến của truyện, bối cảnh của truyện cũng như giúp người đọc hình dung khái quát về các nhân vật. – Từ điểm nhìn bên trong, tác giả giúp người đọc theo dõi và nắm bắt được mạch diễn biến tâm lí của nhân vật, trong đó nổi bật nhất là nhân vật người con trai: sự áy náy khi không ăn chén cơm mẹ nấu, nỗi ân hận khi từ nay không còn được ăn với mẹ chén cơm sáng thật đầy, không được nghe mẹ nói câu “không ai thương bằng cơm thương”, nỗi nhớ tiếc về miếng cơm cháy thơm ngon ngày xưa, bởi Chỉ có mẹ mới nấu được miếng cơm cháy ngon như thế.
	7	Học sinh được tự do rút ra bài học, miễn là hợp lí và liên quan đến nội dung của truyện. Tham khảo: – Cần biết trân quý những yêu thương mà bố mẹ dành cho mình. – Cần biết quan tâm tới bố mẹ trước khi quá muộn.
	8	Học sinh tự do lựa chọn chi tiết, miễn là có lí giải thuyết phục. Tham khảo: – Chi tiết khiến bản thân xúc động nhất: Qua tháng ba nghe tin mẹ bệnh, anh tức tốc về nhà. Nằm trên giường, gặp con câu đầu tiên bà hỏi: “Con ăn chi chưa? Mẹ không bắc cơm được. Thôi ra đầu chợ ăn tạm. Bữa nào khỏe mẹ nấu cơm cho ăn. Tội nghiệp”. – Lí giải: nó cho thấy được lòng yêu thương con đến quên mình của mẹ. Dù bị ốm, mẹ cũng không hề nghĩ đến bản thân mình, cái đầu tiên mẹ nghĩ đến vẫn là con, luôn lo lắng cho con, day dứt vì con. Quả thật, trên đời này, chỉ có mẹ là luôn yêu thương ta vô điều kiện, luôn dõi theo ta trên mọi bước đường đời, đúng như lời thơ từng nói: “Con dù lớn vẫn là con của mẹ/ Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con”.

2. Cơm mùi khói bếp trắc nghiệm

Em hãy lựa chọn đáp án đúng nhất trong các câu hỏi sau

Câu 1: Văn bản trên thuộc thể loại văn học nào?

Tiểu thuyết
Truyện ngắn
Tùy bút
Tản văn

Câu 2: Người kể chuyện trong văn bản trên là ai?

Nhân vật “anh”
Nhân vật cô con dâu
Nhân vật bà mẹ
Tác giả

Câu 3: Văn bản trên được kể theo ngôi thứ mấy?

Ngôi thứ nhất
Ngôi thứ hai
Ngôi thứ ba
Ngôi kể không xác định

Câu 4: Văn bản trên được kể dưới điểm nhìn của ai?

Điểm nhìn toàn tri (của người kể)
Điểm nhìn hạn tri (của nhân vật anh)
Điểm nhìn hạn tri của (nhân vật mẹ)
Điểm nhìn không xác định.

Câu 5: Thông điệp chính của tác phẩm văn học trong văn bản trên là gì?

Cho dù lớn lên con người phải biết nâng niu kỉ niệm để không phải hối tiếc về sau.
Chúng ta nên ăn thức ăn do mẹ nấu hơn là thức ăn ở ngoài đường.
Làm con phải biết kính trọng ông bà cha mẹ.
Cho dù lớn lên hãy trân trọng quá khứ và những người thân xung quanh để không phải hối tiếc về sau.

Câu 6: Tư tưởng văn học được thể hiện rõ nhất trong tác phẩm trên là gì?

Gia đình trong xã hội hiện đại dễ xảy ra mâu thuẫn.
Con người sẽ bị cuộc sống hiện đại và những mối quan hệ mới làm cho tha hóa.
Con người sẽ bị cuộc sống hiện đại và những mối quan hệ mới kéo chúng ta xa gia đình.
Người lớn tuổi cần được con cháu thấu hiểu và yêu thương nhiều hơn.

Câu 7: Trong câu nói: “Chén lòng san đôi cho mẹ cho vợ.”, từ “Chén lòng” đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào?