TIẾT 3: VIẾT

Viết mở bài và kết bài cho bài văn tả phong cảnh

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS nhắc lại cách viết mở bài và kết bài tả cây cối, con vật đã học ở lớp 4.

- GV mời các nhóm chia sẻ kết quả.

- GV nhận xét, đánh giá và gợi ý thêm:

+ Mở bài: trực tiếp và gián tiếp.

+ Kết bài: mở rộng và không mở rộng.

- GV giới thiệu bài học mới và ghi tên bài học mới.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về một số cách viết mở bài và kết bài

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nắm được các cách viết mở bài và kết bài cho bài văn tả phong cảnh.

b. Tổ chức thực hiện

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu của BT1: So sánh các cách mở bài và kết bài dưới đây. Em thích cách viết nào hơn? Vì sao?

+ GV tổ chức hoạt động cho HS theo kĩ thuật Mảnh ghép và Khăn trải bàn

· 1/2 lớp sẽ đi so sánh mở bài

· 1/2 lớp sẽ đi so sánh kết bài

· 2 nhóm tập hợp đáp án và rút ra kết luận

+ GV mời các nhóm đại diện lên trình bày kết quả, nhóm khác lắng nghe và nhận xét.

+ GV nhận xét, chốp đáp án:

Về mở bài: Hai cách mở bài đều giới thiệu tên phong cảnh, cũng là địa điểm có phong cảnh và những cảnh vật nổi bật, để lại ấn tượng cho mọi người nhất (nơi có nhiều hoa, nhiều thông và nhiều hồ nước đẹp). Mỗi cách mở bài có ưu điểm riêng:

· Mở bài trực tiếp: ngắn gọn nhưng hàm súc, dễ nhớ và tạo ấn tượng mạnh.

· Mở bài gián tiếp: đoạn văn có nhiều câu hơn, có nhiều thông tin hơn.

Về kết bài: Hai cách kết bài đều nhấn mạnh ấn tượng về vẻ đẹp của phong cảnh. Mỗi cách kết bài đều có cái hay riêng.

· Kết bài không mở rộng: ngắn gọn, súc tích, gây ấn tượng với người đọc.

· Kết bài mở rộng: làm cho ý của kết bài phong phú hơn, tạo kết nối với người đọc dễ dàng hơn.

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

Hoạt động 2: Thực hành viết mở bài và kết bài cho bài văn tả phong cảnh

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nắm được kĩ thuật viết mở bài và kết bài.

- Vận dụng vào làm bài tập cũng như những câu hỏi liên quan.

b. Tổ chức thực hiện

- GV tổ chức hoạt động cho HS xác định yêu cầu nhiệm vụ BT2:

Viết mở bài gián tiếp và kết bài mở rộng cho bài Bốn mùa trong ánh nước.

- GV chia nhóm cho HS thảo luận, cả lớp chia làm bốn nhóm thực hiện kĩ thuật Mảnh ghép:

+ 1/2 lớp viết mở bài gián tiếp

+ 1/2 lớp viết kết bài mở rộng

- GV gợi ý cho HS cách viết:

+ Đối với mở bài gián tiếp, HS cần đưa những câu thơ/ châm ngôn/ ca dao/ tục ngữ/ thành ngữ để dẫn dắt, giới thiệu về phong cảnh Hồ Hoàn Kiếm, đưa ra những điển tích điển cố về Hồ Hoàn Kiếm, hoặc gợi ra những câu chuyện liên quan đến Hồ Hoàn Kiếm.

+ Đối với kết bài mở rộng, HS có thể giải thích vì sao người dân mọi miền đất nước về thăm Hà Nội bao giờ cũng đến Hồ Hoàn Kiếm, những giá trị vật chất, tinh thần và văn hóa của Hồ Hoàn Kiếm, tưởng tượng sau này lớn lên và nhớ về Hồ Hoàn Kiếm cùng những kỉ niệm đã có Hồ Hoàn Kiếm.

- GV mời đại diện mỗi nhóm trình bày kết quả thảo luận, các nhóm khác nhận xét. GV tuyên dương những nhóm làm việc nghiêm túc, đạt hiệu quả; nhắc nhở những nhóm làm việc chưa có hiệu quả.

- GV nhận xét, chốt đáp án:

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

Hoạt động 3: Trao đổi cách viết

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- HS rút ra được những lưu ý khi viết mở bài và kết bài cho bài văn tả phong cảnh.

b. Tổ chức thực hiện:

- GV giao nhiệm vụ HS đọc BT3: Trao đổi về cách viết mở bài gián tiếp và kết bài mở rộng cho bài văn tả phong cảnh:

G:

Khi viết mở bài gián tiếp, có thể bắt đầu như thế nào để dẫn vào phần giới thiệu phong cảnh?

· Nhớ về một số nơi có phong cảnh đẹp em từng đến thăm hoặc được xem trên ti vi, trong tranh ảnh,…

· Nghe một bài hát hoặc đọc một bài thơ, bài văn,… có nhắc đến vẻ đẹp của cảnh vật thiên nhiên,…

Khi viết kết bài mở rộng, nên mở rộng theo hướng nào?

· Nghĩ về những người thầm lặng góp sức, chung tay giữ gìn, bảo vệ vẻ đẹp của cảnh vật thiên nhiên,…

· Tưởng tượng về những thay đổi của cảnh vật thiên nhiên theo thời gian,…

+ GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm, thống nhất kết quả.

+ GV mời 1 – 2 nhóm HS chia sẻ kết quả trước lớp, các nhóm khác nhận xét, bổ sung (nếu có).

+ GV nhận xét, đánh giá, bổ sung và chốt đáp án:

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

C. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giúp HS củng cố kiến thức đã học và thực hành, luyện tập tại nhà.

b. Tổ chức thực hiện:

- GV giao nhiệm vụ cho HS đọc và yêu cầu BT4: Chia sẻ với người thân nội dung mở bài và kết bài em đã viết:

+ GV tổ chức cho HS trao đổi, thống nhất kết quả trong nhóm nhỏ.

+ GV mời 1 – 2 nhóm HS chia sẻ kết quả trước lớp, các nhóm HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

+ GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- GV nhắc nhở HS:

+ Xem lại kiến thức bài : Viết – Viết mở bài và kết bài cho bài văn tả phong cảnh, hiểu và vận dụng được kiến thức vào thực hành.

+ Chia sẻ với người thân về bài học.

+ Đọc và chuẩn bị trước phần Bài đọc Những hòn đảo trên vịnh Hạ Long.

- HS đọc nhiệm vụ BT.

- HS nêu kết quả.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, ghi bài mới.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS lắng nghe GV hướng dẫn.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS đọc nhiệm vụ của hoạt động.

- HS lắng nghe hướng dẫn của GV.

- HS lắng nghe gợi ý của GV.

- HS chú ý lắng nghe.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc nhiệm vụ BT.

- HS làm theo hướng dẫn của GV.

- HS phát biểu ý kiến.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS xác định yêu cầu BT.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS chia sẻ đáp án.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe và thực hiện.