Phân tích và đánh giá đoạn trích Tổ quốc nhìn từ biển

Viết bài văn nghị luận phân tích và đánh giá đoạn trích Tổ quốc nhìn từ biển của Nguyễn Viết Chiến

Tổ quốc nhìn từ biển là một bài thơ hay của tác giả Nguyễn Việt Chiến. Thông qua bài thơ tác giả đã cho người đọc thấy được tầm quan trọng của biển đảo quê hương. Đó là một phần máu thịt linh thiêng của Tổ quốc. Sau đây là mẫu dàn ý phân tích và đánh giá đoạn trích Tổ quốc nhìn từ biển kèm theo một số bài văn mẫu phân tích tác phẩm Tổ quốc nhìn từ biển. Mời các bạn cùng tham khảo.

• (2 đề) Tổ quốc nhìn từ biển đọc hiểu

1. Dàn ý phân tích và đánh giá đoạn trích Tổ quốc nhìn từ biển

1. Mở bài

- Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Việt Chiến: Ông là một nhà báo, nhà văn nổi tiếng và luôn nuôi dưỡng trong mình một tâm hồn và lý tưởng viết cho dân và vì nhân dân.

- Giới thiệu về tác phẩm: Đây là một trong những bài thơ đặc sắc nhất của tác giả Nguyễn Việt Chiến viết về đất nước.

- Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Bài thơ mang nội dung mới lạ khi có cái nhìn Tổ quốc từ biển. Qua bài thơ độc giả thấy được tầm quan trọng của biển đảo quê hương. Đó là một phần máu thịt linh thiêng của Tổ quốc. Đọc bài thơ, càng khơi dậy trong tâm hồn mỗi người dân đất Việt tình yêu nước nồng nàn và tha thiết.

2. Thân bài

a. Về nội dung:

* Tổ quốc với những đau thương nhưng kiên cường, bất khuất :

- Đất nước với nhiều mất mát đau thương, đã mang trong mình bao vết tích của sự hy sinh, máu đổ. Nhưng mỗi vết tích là một chiến thắng huy hoàng của toàn dân tộc trước quân thù. Sự hy sinh của mỗi người dân Việt Nam đã in hình lên núi, lên sông. Đó là những người chồng người con đã nằm lại nơi chiến trường, còn những người mẹ, người vợ lại trở thành hậu phương vững chắc để rồi hóa thành hòn vọng phu trên đỉnh núi.

- Có thể nói, Tổ quốc nhìn tử biển vẫn luôn thấy còn bao hiểm họa đe dọa. Tuy không công khai, không chính thức nhưng ngày đêm, các chiến sĩ hải quân vẫn phải gồng mình bảo vệ từng mét nước. Đau thương lắm, xót xa vô cùng nhưng cũng tự hào khôn xiết. Có Tổ quốc nào nhỏ bé mà đã đánh đuổi được thực dân và đế quốc mạnh nhất thế giới. Càng ngẫm càng hãnh diễn. Càng nghĩ càng tự nhủ phải góp phần cống hiến để gìn giữ và bảo vệ sự nghiệp của cha ông từ bao đời.

*Quyết tâm giữ gìn biển đảo quê hương

- Bài thơ thể hiện tình yêu quê hương đất nước nồng nàn và cháy bỏng của tác giả cũng như tâm tư, tình cảm của chiến sĩ hải quân đang ngày đêm canh giữ vùng biển của Tổ quốc. – Là một chiến sĩ, đã từng vào sinh ra tử nơi chiến trận, nhà thơ thấu hiểu rằng: đã là người con nước Việt thì sẽ “không bao giờ chịu khuất”.

- Nhà thơ khẳng định việc bão giông sẽ không bao giờ hết nhưng “Máu xương kia dằng dặc suốt ngàn đời/ Hồn dân tộc ngàn năm không chịu khuất/ Dáng con tàu vẫn hướng mãi ra khơi”. Có nghĩa là nếu còn giặc, còn hiểm họa thì sẽ còn chiên đấu. Hồn dân tộc trong mỗi người con đất Việt sẽ luôn giữ vững. Giống như con tàu kia, vẫn rẽ sóng biển, vẫn vượt giông tô để ra khơi bình an.

b. Nghệ thuật:

- Cả bài thơ là một giả thiết với cụm từ “nếu như” được lặp lại nhiều lần. Tất cả là giả thiết nhưng lại nói nên những câu chuyện có thật, khiến cho bài thơ vừa mang tính tương lai, vừa đan xen quá khứ.

- Với những lần “nếu như” đó, tác giả càng khẳng định thêm tinh thần quật cường kiên trung sẵn sàng hy sinh vì chủ quyền Tổ quốc của dân tộc Việt Nam. Không chỉ tự hào những gì lịch sử đã làm được, mà tác giả còn khẳng định Việt Nam sẽ tiếp nối truyền thống đó. Nếu tương lai có giông ba bão táp dữ dội hơn, cuồng phong hơn thì người dân Việt Nam vẫn đinh ninh giữ lời son sắt của cha ông, quyết giữ vẹn tròn lãnh thổ.

3. Kết bài

- Khẳng định giá trị, ý nghĩa của đoạn trích.

+ Đây là một bài ca về tình yêu quê hương đất nước sâu sắc, và đặc biệt là tình cảm dành cho vùng biển đảo quê hương.

+ Những lời thơ trong tác phẩm đã làm lay động trái tim mỗi con dân đất Việt. Trở thành bài ca quen thuộc của các chiến sĩ hải quân nơi hải đảo xa xôi.

2. Phân tích bài thơ Tổ quốc nhìn từ biển

Được biết tới như một cây bút sắc bén và chính trực của báo chí thời bình - Nguyễn Việt Chiến là một giương mặt tiêu biểu trên con đường đấu tranh và bảo vệ chân lí. Lý tưởng vì đất nước, vì nhân dân của ông như đã được ngấm đượm vào da thịt, vào từng lời thơ, con chữ. Cũng có lẽ bởi vậy, mà với ông đề tài biển đảo luôn là một trong những đề tài nổi bật để khai thác. Một trong những tác phẩm thành công nhất của ông chính là bài thơ “Tổ quốc nhìn từ biển”.

Nguyễn Việt Chiến là một nhà thơ sinh ra và trưởng thành trong thời kỳ đất nước vẫn còn đang ngập trong lửa đạn, có lẽ vậy mà tình yêu nước cũng như tinh thần chiến đấu của ông luôn luôn sục sôi bùng cháy. Tinh thần đó đã theo ông trong suốt những năm tháng tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc. Giờ đây, khi đất nước đã được sống trong hòa bình, tự do thì tinh thần ấy vẫn chưa bao giờ thôi khắc khoải. “Tổ quốc nhìn từ biển” là bài thơ được sáng tác tại Trại viết Văn nghệ Quân đội tổ chức vào tháng 4 năm 2009 ở Hạ Long. Sau nà, bài thơ còn được nhạc sĩ Quỳnh Hợp phổ nhạc thành bài hát cùng tên. Nội dung tác phẩm là những cảm xúc, những ấn tượng, sự hào hùng và bi thương xen lẫn với nhau tựa như một bản hùng ca của biển khơi gửi gắm về Tổ quốc.

Ngay từ những dòng thơ đầu tiên, chúng ta đã được nghe kể lại về bề dày lịch sử hào hùng ngàn năm của đất và nước Việt Nam. Từ những câu truyện thần thoại từ thuở khai thiên lập địa, cho tới những ngày tháng gian truân của quân dân Việt Nam khi chiến đấu đòi lại tự do hạnh phúc. Dù cho khi nào và ở đâu đi chăng nữa, đất và nước đều gắn liền với con người Việt Nam, gắn liền với dân tộc Việt Nam. Anh em chúng ta từ miền núi đến biển khơi đều nối tay nhau, gắn liền thành một khối đại đoàn kết. Ngày nào đất Trường Sơn còn rỉ máu thì sóng Trường Sa vẫn chẳng thể yên lòng. Hàng ngàn năm qua, biết bao nhiêu kẻ thù hiểm ác vẫn luôn lăm le xâm lược đất nước, chúng vẫn thèm muốn “ngã ba hàng hải” với vị trí đắc địa ấy biết bao. Nhưng trước khi chúng đặt chân được đến đất chúng ta thì đã bị những cơn sóng cuồn cuộn đánh tan. Biết bao trận chiến nổi tiếng diễn ra mà sử vàng mãi ghi danh như trận đại chiến trên sông Bạch Đằng từ bao năm. Tác giả dường như còn vô cùng xót xa cho những vùng đất phía xa Tổ quốc: “Thương Lý Sơn đảo khuất giữa mây mù/ Thương Cồn Cỏ gối đầu lên sóng dữ/ Thương Hòn Mê bão tố phía âm u”.

Nhưng dù cho khó khăn, vất vả là vậy, những người dân và người lính nơi đây vẫn không nhụt đi ý chí chiến đấu của mình. Dù cho họ có đổ máu, có phải gục xuống nơi đây, họ vẫn kiên cường trụ vững để bảo vệ đất, bảo vệ nước và để bảo vệ Tổ quốc thân yêu của mình. Những hy sinh của họ sẽ là bước tiến để mọi người tiếp bước về tương lai, hướng về phía trước. Đó cũng chính là những bước đệm đầu tiên để con thuyền mai đây ngày càng lớn mạnh, ngày càng phát triển và vươn ra biển lớn như mong ước của Bác năm nào. Xuất thân tuy không phải là lính đảo, thế nhưng qua những hiểu biết của mình, Nguyễn Việt Chiến vẫn cảm nhận được rõ rệt những tâm tư tình của chiến sĩ hải quân đang ngày đêm canh giữ vùng biển của Tổ quốc. Chính bảo vì cũng là một chiến sĩ, đã từng vào sinh ra tử nơi chiến trận nên tác giả thấu hiểu rằng, đã là người con nước Việt thì sẽ “không bao giờ chịu khuất”. Tinh thần ấy vẫn sẽ sống mãi cùng với hồn dân, hồn nước Việt Nam. Dù có trải qua hàng năm đi chăng nữa, lời dặn dò về việc giữ gìn nguyên vẹn chủ quyền lãnh thổ vẫn còn vẹn nguyên như ngày đầu.

Xuyên suốt cả bài thơ, tác giả Nguyễn Việt Chiến đã liên tục nhắc lại cụm từ “nếu như”. Những giả thuyết tưởng chừng như là huyền ảo lại vô cùng chân thật, vừa đan xen quá khứ lại vừa nói về tương lai. Có thể nói rằng, chính những chiến công hiển hách tưởng chừng như “huyền ảo” đã góp phần tạo nên đất nước, tạo nên bề dày lịch sử ngàn năm của dân tộc ta. Thông qua bài thơ, tác giả Nguyễn Việt Chiến như cũng gửi gắm những hi vọng, mong ước về tương lai mai đây của đất nước. Qua những lời thơ của mình, ông như càng khẳng định thêm tinh thần quật cường kiên trung sẵn sàng hy sinh vì chủ quyền Tổ quốc của dân tộc Việt Nam. Dân tộc Việt Nam sẽ luôn tiếp bước truyền thống của ông cha, quyết giữ trọn vẹn lãnh thổ và chủ quyền đất nước.

Bài thơ “Tổ quốc nhìn từ biển” tựa như một vì sao sáng đang tỏa sáng lấp lánh trên nền trời văn học Việt Nam. Tình yêu quê hương sâu sắc và tình cảm dành cho vùng biển đảo quê hương đã khiến cho bài thơ trở thành một tác phẩm nổi bật mỗi khi nhắc về biển đảo quê hương.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 11 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.