Gia đình là gì?

Gia đình là gì? Vai trò gia đình là gì? Đây đều là những nội dung quan trọng các em học sinh cần nắm được khi làm các bài văn nghị luận xã hội về vai trò của gia đình, viết đoạn văn về vai trò của gia đình... 

• Việt Nam đất nước ta ơi đọc hiểu

Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ đến các bạn đọc một số thông tin tìm hiểu về khái niệm gia đình, biểu hiện vai trò của gia đình, ví dụ về vai trò của gia đình... để các em có thể lồng ghép vào bài viết của mình sao cho hay và hợp lý.

1. Khái niệm gia đình là gì?

Trên phương diện pháp lý

Gia đình là tập hợp những người quen thuộc, thân thương gần gũi với chúng ta, gia đình chính là một cách thức tổ chức sống nhỏ nhất trong xã hội, trong gia đình có mối liên kết với nhau từ quan hệ huyết thống hoặc nuôi dưỡng. Một gia đình theo truyền thống Việt Nam sẽ bao gồm các thành viên: vợ, chồng, cha, mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, anh, chị, em ruột, hoặc anh chị em nuôi, cô, dì, chú, bác, cậu, mợ,...

Dưới khía cạnh xã hội học

- Gia đình lớn (gia đình ba thế hệ hoặc gia đình mở rộng) thường được coi là gia đình truyền thống liên quan tới dạng gia đình trong quá khứ. Đó là một nhóm người ruột thịt của một vài thế hệ sống chung với nhau dưới một mái nhà, thường từ ba thệ hệ trở lên, tất nhiên trong phạm vi của nó còn có cả những người ruột thịt từ tuyến phụ.

- Gia đình nhỏ (gia đình hai thế hệ hoặc gia đình hạt nhân) là nhóm người thể hiện mối quan hệ của chồng và vợ với các con, hay cũng là mối quan hệ của một người vợ hoặc một người chồng với các con. Đây là kiểu gia đình của tương lai và ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại và công nghiệp phát triển.

2. Vai trò của gia đình

Gia đình là cầu nối giữa mọi thành viên trong gia đình với xã hội. Nhiều thông tin về xã hội tác động đến con người thông qua gia đình. Xã hội nhận thức đầy đủ và toàn diện hơn về một người khi nhận rõ hoàn cảnh gia đình của người ấy. Nhiều nội dung quản lý xã hội không chỉ thông qua hoạt động của các thiết chế xã hội, mà còn thông qua hoạt động của gia đình để tác động đến con người; nghĩa vụ và quyền lợi xã hội của mỗi người được thực hiện với sự hợp tác chung của các thành viên trong gia đình. Qua đó ý thức công dân được nâng cao và sự gắn bó giữa gia đình và xã hội có ý nghĩa thiết thực.

Gia đình là tổ ấm thân yêu đem lại hạnh phúc cho mỗi con người. Trong gia đình, mỗi cá nhân được đùm bọc về mặt vật chất và giáo dục về tâm hồn; trẻ thơ có điều kiện được an toàn và khôn lớn, người già có nơi nương tựa, người lao động có điều kiện để phục hồi sức khỏe và thoải mái tinh thần…Ở đó, hàng ngày diễn ra các mối quan hệ thiêng liêng giữa vợ – chồng, cha – con, anh – em,…những người đồng tâm, đồng cảm, nâng đỡ nhau suốt cả cuộc đời. Khi đó, gia đình thực sự là một tổ ấm thực sự của mỗi con người.

Gia đình là nơi cung cấp nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nguồn nhân lực cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay ngày càng đòi hỏi trình độ và yêu cầu cao, đó phải là những người “giàu lòng yêu nước, có ý thức làm chủ, trách nhiệm công dân; có tri thức, sức khỏe, lao động giỏi; sống có văn hóa, nghĩa tình; có tinh thần quốc tế chân chính”. Gia đình chính “là môi trường quan trọng, trực tiếp giáo dục nếp sống và hình thành nhân cách” để hình thành nên những phẩm chất tốt đẹp của mỗi cá nhân, mỗi con người, góp phần đắc lực vào chiến lược phát triển nguồn nhân lực có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Gia đình là nơi nuôi dưỡng, bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Trải qua nhiều thế hệ, gia đình Việt Nam được hình thành và phát triển với những chuẩn mực giá trị tốt đẹp, góp phần xây dựng bản sắc văn hóa dân tộc. Những giá trị truyền thống quý báu như lòng yêu nước, yêu quê hương, yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, thủy chung, hiếu nghĩa, hiếu học, cần cù và sáng tạo trong lao động, bất khuất kiên cường vượt qua mọi khó khăn thử thách đã được gia đình Việt Nam gìn giữ, vun đắp trong suốt quá trình lịch sử dựng nước, giữ nước của dân tộc và phát huy trong giai đoạn hiện nay.

3. Nghị luận xã hội về vai trò của gia đình

Gia đình ôi hai tiếng giản dị mà thiêng liêng, vì thế nó có vai trò quan trọng trong cuộc đời mỗi con người.

Gia đình là khái niệm trừu tượng chỉ sự chung sống dưới một mái nhà, gắn bó với nhau bằng quan hệ hôn nhân và huyết thống. Gia đình là quan hệ khăng khít gắn bó với các thành viên trong gia đình với nhau được biểu hiện thông qua lời nói và hành động, cách ứng xử của từng thành viên. Vì thề gia đình có vai trò vô cùng quan trọng đối với bản thân: Gia đình là nơi ta sinh ra và lớn lên, là nơi để mỗi chúng ta phát triển thể chất và tâm hồn, bảo vệ con người trước những tác động xấu, uốn nắn kịp thời những biểu hiện lệch lạc để nhân cách con người được phát triển toàn diện. Là nơi ta trở về nghỉ ngơi sau những vất vả của cuộc sống, nơi chia sẻ yêu thương, vui buồn, nơi bao dung tha thứ khi ta vô tình mắc lỗi… Thiếu đi thứ tình cảm ấy, ta sẽ cảm thấy cô đơn, lạc lõng….

Còn đối với xã hội: Gia đình là tế bào của xã hội, gia đình tốt đẹp hạnh phúc thì sẽ tạo nên một xã hội tốt đẹp, hạnh phúc. Vì vậy tình cảm giúp lan tỏa yêu thương để tạo nên một xã hội vững mạnh, sống có trách nhiệm và niềm vui. Nhân vật Nhĩ trong tác phẩm “Bến quê” của nhà văn Nguyễn Minh Châu quá nửa đời người phiêu dạt, đến khi nằm trên giường bệnh mới nhận ra điều giản dị và thiêng liêng nhất là gia đình và người vợ tần tảo với những đứa con ngoan chính là bến đỗ bình an nhất, là điểm tựa cho anh những ngày cuối cùng của cuộc đời. Hay câu nói của Phan Quân trong “Người phán xử” “Chỉ có gia đình là thứ tồn tại duy nhất” đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của gia đình.

Tuy nhiên không phải ai cũng biết trân trọng tình cảm gia đình, một số người cứ mải chạy theo tiền tài danh vọng hay những mối quan hệ phù phiếm, sống ích kỉ, vô trách nhiệm, đáng bị lên án… Gia đình là thứ tài sản quý giá của mỗi con người, có vai trò và ý nghĩa to lớn trong cuộc sống của mỗi người. Nhận thức rõ vai trò của gia đình, vì vậy phải ra sức gìn giữ, bảo vệ gia đình. Là học sinh, là thành viên của gia đình ta phải giữ gìn gia đình hạnh phúc, phải chăm ngoan học giỏi, hiếu kính với ông bà cha mẹ, anh em phải yêu thương hòa thuận có như thế gia đình mới ấm êm, hạnh phúc.

Gia đình là thứ tồn tại duy nhất, quan trọng nhất vì vậy chúng ta hãy trân quý và giữ gìn có như vậy cuộc sống mới ý nghĩa và hạnh phúc. Hãy để gia đình luôn là bờ bến nhất cho ta trở về sau bao nhọc nhằn vất vả.

4. Viết đoạn văn về vai trò của gia đình

Trong cuộc đời của mỗi con người, người ta có thể đi đến nhiều nơi hay có nhiều nơi để đến nhưng duy nhất chỉ có một nơi để trở về đó chính là gia đình. Gia đình là duy nhất và thiêng liêng nhất với mỗi người, chỉ có tình cảm gia đình mới là thứ tình cảm vô điều kiện, giống như câu nói "Gia đình là nơi cuộc sống bắt đầu và tình yêu không bao giờ kết thúc". Vai trò của gia đình đối với cuộc sống con người là vô cùng quan trọng, dù cuộc đời bạn có tốt đẹp đến đâu nhưng nếu không có gia đình thì đó vẫn chỉ là cuộc đời bất hạnh. Đối với em và tất cả mọi người, gia đình luôn là một nơi ấm áp, hạnh phúc. Đó là nơi mà em được chung sống hạnh phúc, vui vẻ cùng những người thân yêu của mình. Em sẽ được quan tâm, chia sẻ những buồn vui của cuộc sống. Và chắc chắn, gia đình sẽ luôn là hậu phương vững chắc, ủng hộ em trên mỗi bước đường đời. Chỉ cần biết rằng, dù thành công hay thất bại, vui sướng hay khổ đau, thì vẫn có gia đình ở bên cạnh, là em như được tiếp thêm muôn ngàn sức mạnh vậy. Thực sự, gia đình có sức mạnh và vai trò to lớn không thể nào thay thế được. Mỗi ngày, em luôn hạnh phúc khi được sống trong tổ ấm nhỏ của mình. Em luôn yêu thương, quan tâm mọi người, chia sẻ dù là những điều nhỏ nhặt nhất. Để gia đình này luôn là nơi ấm áp để mọi người trở về.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 12 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.