Đọc hiểu Cái chân què

Cái chân què là một truyện ngắn của nhà văn Thạch Lam. Thông qua câu chuyện tác giả đã thể hiện quan điểm trong cuộc sống con người có thể gặp những rủi ro bất ngờ và đó là những ngã rẽ trong cuộc đời con người. Nhưng con người không nên vì thế mà suy nghĩ quá tiêu cực, gây ra những vết thương lòng cho bản thân. Sau đây là một số câu hỏi đọc hiểu Cái chân què có đáp án, mời các bạn cùng tham khảo.

• Dưới bóng hoàng lan đọc hiểu (3 đề)

Tóm tắt Cái chân què

Truyện kể về nhân vật Minh, một người lanh lợi, nghị lực nhưng nghèo khó, không may gặp tai nạn giao thông bị cưa mất một chân. Ban đầu, Minh rất chán nản. Sau khi được kiện với số tiền rất lớn, Minh đã dùng toàn bộ số tiền vào việc ăn chơi không nghe lời khuyên can của người khác. Sau hai năm, số tiền bồi thường hết sạch, Minh ngậm ngùi nhận ra những bài học cuộc sống đắt giá cho mình.

Cái chân què tự luận

Đọc văn bản:

Cái chân què

(Thạch Lam)

…Tôi có một người bạn tên là Minh. Anh ta là một thiếu niên linh lợi, đảm đang và rất có nghị lực. Nhà anh vốn nghèo. Cũng vì cái nghèo ấy, mà từ thuở nhỏ, anh Minh đã phải chịu bao nhiêu nỗi khổ sở, thiếu thốn không kể những nỗi bị ức hiếp mà những người nghèo ở thời nào cũng phải chịu. Vì vậy, khi lớn lên, Minh chỉ có một chủ đích: làm giàu. Anh ta vẫn thường nói với tôi: "Đời bây giờ, chỉ có một sức mạnh, là đồng tiền. Nếu anh có tiền, anh làm gì cũng được". Tôi mỉm cười hoài nghi trả lời rằng sự đó không chắc lắm, rằng tuy đồng tiền là một sức mạnh đáng quý thật - vì ai dám chê bai nó? - nhưng không phải là mục đích cốt yếu ở đời vì đồng tiền không đem lại cho ta sự sung sướng bao giờ cả. Minh nhún vai, cho tôi là một anh thi sĩ viển vông, chỉ biết mơ màng hão mà không biết đến những sự thiết thực khác cần hơn nữa.

Nhưng anh Minh hình như bị cái không may nó ám ảnh. Những công việc anh hăng hái làm đều bị thất bại cả. Những lúc anh tưởng được thành công, tưởng sẽ nắm trong tay được món tiền, thì lại là những lúc anh sắp được tin công việc hỏng. Cái không may ấy làm cho anh trở nên một người tấm tức, và càng ngày đồng tiền lại càng là cái ám ảnh độc nhất của trí não anh, cho đến một ngày cái không may lớn nữa đến làm anh khổ sở.

Hôm ấy anh ta đương đi trong phố, thì bị một cái ô tô tự nhiên bỏ đường nhảy lên hè cán phải. Minh chỉ kịp thoáng nghĩ đến cái sự không may ấy nữa, rồi anh đau quá ngất đi.

Khi tỉnh dậy, Minh thấy mình nằm trên một chiếc giường trong nhà thương. Anh chỉ mang máng nhớ lại hình như sau tai nạn, họ có mang anh lên bàn mổ, vì lúc bấy giờ anh thoáng ngửi thấy mùi thuốc mê. Nhưng rồi sau Minh mê đi không biết gì nữa.

Anh khe khẽ cử động chân tay, thì biết chân bên phải như bị tê liệt. Chợt nghĩ đến sự cưa chân, Minh toát mồ hôi trán, quả tim đập mạnh. […]

Minh sống những ngày chán nản ghê gớm trên giường bệnh. Cụt chân! Bây giờ anh đã cụt chân thì còn làm gì được nữa. Nghĩ đến lúc phải lê cái chân gỗ như những người què anh thường vẫn gặp, Minh thấy rùng mình lạnh giá. Một người tàn tật như anh thì còn bao giờ mong đạt được cái chủ đích anh vẫn đeo đuổi xưa nay nữa. Còn mong gì có tiền! Đến mong cái chân lại lành như cũ cũng không thể nào được rồi. Minh chỉ muốn tự tử.

Nhưng bốn tháng sau, khi ra khỏi nhà thương, Minh cũng quen dần với số phận của mình. Anh đành chịu vậy với một chân què. Đấy là một sự an phận buồn rầu và khổ não, tràn lấp hết cả những sở ước của đời anh.

Nhưng, - đó là một cái may hay cái không may? Minh lại hi vọng khi người thầy kiện của anh đến bảo cho anh biết có thể kiện hãng ô tô để xin đòi một số tiền bồi thường rất lớn. Anh ta, từ đấy, hồi hộp mong đợi từng ngày cái kết quả của vụ kiện trên tòa án. Anh nghĩ đến số tiền mà anh sẽ có, nghĩ đến cái sức mạnh mà tiền sẽ mang đến cho anh. Tôi thấy anh ta lại vui vẻ, huýt sáo miệng, và toan tính thực hành những cái mộng tưởng mà anh ta theo đuổi bấy lâu nay.

Quả nhiên anh được kiện. Ngày lĩnh tiền, Minh rủ tôi cùng đi. Anh mân mê những tờ giấy bạc - một vạn bạc - một cách thiết tha và khoan khoái. Mắt anh sáng lên, nhưng lần này vì vui mừng, anh giữ chặt vào ngực tập giấy bạc yêu quý, như ôm một người tình nhân.

Tuy vậy, lúc cùng đi xe trở về nhà, một mối buồn lại đến ám ảnh anh. Minh buồn rầu, chỉ vào cái thân gỗ của anh, nói:

- Giá không què chân mà được số bạc này có phải sướng biết bao không!

Rồi anh tấm tức thở dài, mắt đăm đăm nhìn thẳng ra xa như đang suy nghĩ lung lắm.

Được ít lâu, tôi gặp Minh luôn luôn ở những chốn ăn chơi trong thành phố. Đồng tiền làm cho anh đạt được mọi ý muốn. Anh lấy tiền bù đắp vào cái chỗ chân què của anh; cái sức mạnh đồng tiền làm cho anh say sưa. Muốn tận hưởng những cái khoái lạc cũng như người khác, Minh vung tiền ra không tiếc.

Tôi đã có lần khuyên anh nên dè dặt, thì Minh có vẻ tấm tức trả lời:

- Anh bảo tội gì mà không tiêu cho sướng? Mà tôi còn giữ tiền làm gì cơ chứ?

[…] Hai năm sau. Điều mà người ta có thể đoán trước được đã đến. Phung phí trong hai năm, số tiền một vạn của anh Minh không còn một xu nhỏ. Anh lại trở lại với cái nghèo nàn như cũ, với những cái thiếu thốn của kẻ không tiền. Nhưng tâm anh đã rớm máu bị thương; lòng anh bây giờ không như trước nữa. Bây giờ trong lòng anh đầy những sự chua chát và chán nản. Cái chán nản sau những cuộc chơi bời, cái chua chát khi nhận thấy sự thay đổi của lòng người đối với kẻ có tiền và không có tiền.

Tôi đến tìm anh Minh trong một căn nhà ở ngoại ô. Ôn lại chuyện cũ, tôi hỏi anh một cách thân mật:

- Thế nào, bây giờ anh đã quên chưa?

Minh buồn rầu, giơ cái chân cụt ra ánh sáng, thong thả trả lời:

- Không, nó ở đây, không quên được.

Anh nói cả vết thương ở ngoài hình thể và trong tâm hồn.

(Trích Cái chân què, Tuyển tập truyện ngắn Thạch Lam, NXB Văn học, 2004, tr.73)

Trả lời các câu hỏi sau:

1. Nêu tác dụng của việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất.

- Truyện được kể theo ngôi thứ nhất nhân vật tôi kể về cuộc đời của người bạn mình tên là Minh.

- Tác dụng: Tạo sự chân thực trong lời kể; giúp người đọc nắm bắt tâm trạng nhân vật sâu sắc, sinh động, gần gũi.

2: Nêu chủ đề của văn bản.

Chủ đề của văn bản là: Trong cuộc sống con người có thể gặp những rủi ro bất ngờ và đó là những ngã rẽ trong cuộc đời con người. Nhưng con người không nên vì thế mà suy nghĩ quá tiêu cực, gây ra những vết thương lòng cho bản thân. Thậm chí con người càng cần phải cố gắng để cuộc sống của mình có niềm vui, có ý nghĩa. Qua đó, nhà văn muốn nhắn gửi tới người đọc mỗi người cần phải nỗ lực vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.

3. Nhận xét thái độ của người kể chuyện đối với nhân vật Minh.

- Thái độ của người kể chuyện đối với nhân vật Minh là thái độ thông cảm với nỗi đau của nhân vật Minh khi anh ta không may bị tai nạn. Tuy nhiên, người kể chuyện không đồng tình với cách tiêu tiền của nhân vật Minh sau khi được bồi thường.

- Đó là thái độ chân thành, đúng đắn, phù hợp, có giá trị giáo dục sâu sắc, khơi gợi được sự đồng cảm và định hướng hành động cho người đọc.

4. Rút ra 01 bài học sâu sắc nhất anh/chị nhận được từ cuộc đời của nhân vật Minh.

- Bài học sâu sắc nhất em nhận được từ cuộc đời của nhân vật Minh là cần nỗ lực vượt qua khó khăn, thử thách bằng tất cả sức mạnh nội lực của mình.

- Bài học trên rất có ý nghĩa đối với em vì:

+ Ai trong cuộc sống cũng gặp, thậm chí là gặp nhiều khó khăn, thử thách vì vậy nhất định mỗi người phải tìm cách vượt qua và coi đó là nhiệm vụ đương nhiên phải làm chứ không phải là làm để ghi công khoe với người khác.

+ Khó khăn, thử thách bao giờ cũng yêu cầu chúng ta phải mất nhiều thời gian hơn, nhiều công sức hơn, rất dễ khiến con người chán nản vì vậy lúc này rất cần huy động tối đa sức mạnh của nội lực.

+ Việc vượt qua được những thử thách sẽ đem lại nhiều bài học quý cho con người trong cuộc sống, là tiền đề để có cuộc sống hạnh phúc. Nếu không vượt qua được khó khăn, thử thách thì con người sẽ gục ngã trước hoàn cảnh.

5. Từ câu chuyện, anh/chị hãy nêu quan niệm của bản thân về việc sử dụng đồng tiền lao động chân chính mà mình kiếm được.

- Trong câu chuyện, nhân vật Minh, lúc bình thường kiếm được đồng tiền chân chính rất khó khăn. Phải đến khi Minh gặp tai nạn nặng, anh ta mới được bồi thường số tiền lớn nhưng toàn bộ số tiền bồi thường đã bị Minh sử dụng sai mục đích.

- Từ đây, em nhận ra kiếm được đồng tiền chân chính bằng sức lao động của mình là vô cùng khó khăn. Vì vậy, khi sử dụng mỗi chúng ta cần:

+ Sử dụng đồng tiền một cách tiết kiệm, không để lãng phí vào những thứ vô bổ, hủy hoại bản thân và những người xung quanh.

+ Chỉ sử dụng đồng tiền vào những việc có ý nghĩa, giúp ích cho cuộc sống của bản thân và những người xung quanh.

6. Anh/Chị có đồng tình với quan niệm của nhân vật Minh trong câu văn “Anh bảo tội gì mà không tiêu cho sướng? Mà tôi còn giữ tiền làm gì cơ chứ?” không? Vì sao?

- Em không đồng tình với quan niệm của nhân vật Minh trong câu văn trên.

- Em không thể đồng tình vì:

+ Rủi ro trong cuộc sống là điều không ai muốn nhưng khi nó đã xảy ra rồi thì đau khổ hay chán nản cũng không thể làm thay đổi thực tế. Vì vậy, con người thay vì chán nản, buông xuôi, cần phải mạnh mẽ đối diện với khó khăn để cải thiện hoàn cảnh, sống tốt, lạc quan hơn.

+ Khi không may mất một phần cơ thể, cuộc sống của con người sẽ khó khăn hơn rất nhiều, khả năng kiếm tiền sẽ giảm đi. Vì thế, con người cần phải thật tiết kiệm số tiền đang có để phòng những trường hợp cần thiết.

Câu hỏi: Từ câu văn “Cái chán nản sau những cuộc chơi bời, cái chua chát khi nhận thấy sự thay đổi của lòng người đối với kẻ có tiền và không có tiền”, anh/chị hãy nhận xét về sự thay đổi lòng người của những kẻ cơ hội trong xã hội?

Trả lời:

- Câu văn thể hiện sự suy nghiệm của nhân vật Minh sau khi trải qua nhiều biến cố có tính chất quyết định và rút ra được nhiều bài học cuộc sống đắt giá cho mình.

- Câu văn gợi cho em nhiều suy nghĩ về sự thay đổi của lòng người trong xã hội ngày nay:

+ Khi con người ta đến với nhau vì đồng tiền, điều tất yếu là khi hết tiền thì lòng người sẽ thay đổi, sẽ phản bội, sẽ xấu xa, đểu giả, ít nhất thì cũng nhạt nhòa.

+ Những người bị phản bội thường phải đến phút cuối mới nhận ra bản chất của lòng người thì lúc ấy đã mất đi nhiều thứ.

- Qua đó, nhà văn muốn nhắn gửi thông điệp: con người cần phải biết trân trọng những gì mình đang có, biết tiết kiệm, biết quý trọng và sử dụng đồng tiền đúng mục đích; đồng thời phải tinh tế để nhận ra đâu là người chân thành.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 12 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.