Chỉ ra nét chung và riêng của chùm Thơ thu của Nguyễn Khuyến

Tìm đọc hai bài thơ Vịnh mùa thu và Uống rượu mùa thu của Nguyễn Khuyến, từ đó, chỉ ra một số nét chung của chùm thơ và nét riêng của mỗi bài. Đây là nội dung câu hỏi số 5 trang 50 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 10 tập 1 bộ Cánh Diều phần câu hỏi cuối bài sau khi đọc văn bản Câu cá mùa thu. Sau đây là một số gợi ý giúp các em học sinh trả lời câu hỏi này và hoàn thành soạn bài Câu cá mùa thu trước khi học trên lớp. Mời các bạn cùng tham khảo.

Câu 5 trang 50 SGK Văn 10 Cánh Diều tập 1

• Qua bài thơ Câu cá mùa thu, em hiểu gì về nỗi lòng của tác giả đối với thiên nhiên đất nước?

Bài thơ Vịnh mùa thu (Thu vịnh)

Trời thu xanh ngắt mấy tầng cao,
Cần trúc lơ phơ gió hắt hiu.
Nước biếc trông như tầng khói phủ,
Song thưa để mặc bóng trăng vào.
Mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái,
Một tiếng trên không ngỗng nước nào?
Nhân hứng cũng vừa toan cất bút,
Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào.

Uống rượu mùa thu (Thu ẩm)

Năm gian nhà cỏ thấp le te,
Ngõ tối đêm sâu đóm lập loè.
Lưng giậu phất phơ màu khói nhạt,
Làn ao lóng lánh bóng trăng loe.
Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt?
Mắt lão không vầy cũng đỏ hoe.
Rượu tiếng rằng hay, hay chẳng mấy.
Độ năm ba chén đã say nhè.

Chỉ ra nét chung và nét trong trong chùm thơ Thu

Gợi ý 1

- Điểm giống: đều tả cảnh thu, tình thu

- Điểm khác:

Gợi ý 2

Đọc ba bài thơ thu của Nguyễn Khuyến, em thấy được ở đó có ba tầng không gian được miêu tả: Tầng trên cao là bầu trời thu (bài “Thu vịnh", tức “Vịnh mùa thu"); Tầng trên mặt đất, mặt ao (bài “Thu ẩm", tức “Uống rượu mùa thu"); và Tầng ở dưới nước/ dưới đáy ao (bài “Thu điếu", tức “Câu cá mùa thu").

Gợi ý 3

- Giống nhau:

+ Viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật

+ Cảnh trí đơn giản gần gũi, quen thuộc với làng quê Viêt, không rườm rà, lòe loẹt mà cũng không gò bó, khuôn sáo

+ Đều thể hiện: Tâm sự nước non đầy vơi của nhà thơ; tài năng nghệ thuật bậc thầy của Nguyễn Khuyến: Hình tượng và ngôn ngữ đạt đến sự điêu luyện, là đỉnh cao của sự giản dị mà đầy chất thơ. Sử dụng nhiều bút pháp nghệ thuật đặc sắc (đối ngắn rất chỉnh, gieo vần độc đáo), kết hợp nhạc điệu và âm thanh tinh tế

- Khác nhau:

+ Thu vịnh: phác họa khái quát những đặc điểm nổi bật về mùa thu

+ Thu điếu: Dừng lại ở một không gian, thờ gian cụ thể: trên 1 ao thu, vào 1 buổi chiều thu, 1 ông già ngồi trên chiếc thuyền bé tảo teo

+ Thu ấm: quan sát cảnh thu trong nhiều thời điểm khác nhau để thâu tóm những nét nên thơ nhất.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 10 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.