PowerPoint Ngữ Văn 10 Bài 5: Huyện Trìa xử án

Giáo án điện tử Ngữ Văn 10 Chân trời sáng tạo là một trong những tài liệu giảng dạy vô cùng bổ ích cho các thầy cô giáo để cô đọng lại các nội dung kiến thức bài học cũng như trình bày sinh động trực quan, giúp cho tiết học trở nên thú vị và các em học sinh dễ tiếp thu bài giảng hơn. Sau đây là giáo án PowerPoint Ngữ Văn 10 Bài 5: Huyện Trìa xử án với đầy đủ file PPT và Word, Mời các thầy cô cùng tham khảo và tải về sử dụng.

Bài giảng PowerPoint Ngữ Văn 10 Chân trời sáng tạo Bài 5: Huyện Trìa xử án

Giáo án Bài 5: Huyện Trìa xử án Ngữ Văn 10 Chân trời sáng tạo

VĂN BẢN 2: HUYỆN TRÌA XỬ ÁN

(Thời gian thực hiện: 1,5 tiết)

1. Hoạt động 1. Khởi động

a) Mục tiêu: Nhận biết và phân tích được một số đặc điểm cơ bản của văn bản tuồng.

b) Nội dung: Kích hoạt kiến thức nền của HS bằng kĩ thuật K-W-L.

c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh; bảng kết quả K-W.

d) Tổ chức thực hiện:

- Tổ chức tìm hiểu: Ô cửa bí mật của nghệ thuật tuồng

- GV cho HS xem một trích đoạn phim ngắn: Thổ Hà - Nơi Gìn Giữ Nghệ Thuật Tuồng Cổ

https://www.youtube.com/watch?v=BN2nJr1-oq4&t=19s

- Giao nhiệm vụ học tập:

+ Câu hỏi (K): Em biết gì về thể loại tuồng? (đề tài, tích truyện nhân vật, cấu trúc, lời thoại, phương thức lưu truyền…)

+ Câu hỏi (W): Sau buổi học hôm nay, em muốn biết thêm gì về thể loại này?

- Thực hiện nhiệm vụ: HS suy nghĩ bằng kĩ thuật công não, phản hồi nhanh.

- Báo cáo, thảo luận: HS trình bày, phát biểu lần lượt theo các nội dung; GV ghi nhận lên bảng.

- Kết luận, nhận định: GV chốt ý và gợi mở những vấn đề về tuồng sẽ giải quyết trong bài học.

2. Hoạt động 2. Hình thành kiến thức mới

Hoạt động 2.1: Tìm hiểu tri thức đọc hiểu

a) Mục tiêu: Nhận biết và phân tích được một số đặc điểm cơ bản của văn bản tuồng như: đề tài, tính vô danh, tích truyện, nhân vật, lời thoại, phương thức lưu truyền.

b) Nội dung: Tìm hiểu các tri thức ngữ văn cần thiết để đọc hiểu văn bản thuộc thể loại tuồng.

c) Sản phẩm: Câu trả lời trên phiếu học tập của HS.

d) Tổ chức thực hiện:

- Giao nhiệm vụ học tập: HS đọc phần Tri thức ngữ văn về thể loại tuồng trong SGK và tóm tắt vào phiếu học tập số 1.

- Thực hiện nhiệm vụ: HS làm phiếu học tập số 3; làm cá nhân.

- Báo cáo, thảo luận: HS trình bày phiếu học tập; HS nhận xét, góp ý

- Kết luận, nhận định: GV đánh giá sản phẩm phiếu học tập và chốt ý về tri thức chung của thể loại tuồng.

+ Khái niệm: Tuồng là một loại hình nghệ thuật tổng hợp kết hợp hài hòa điệu nói lối, các điệu hát của tuồng và một số chất liệu nghệ thuật dân gian khác. Tuồng được xem là một hình thức kể chuyện bằng sân khấu lấy sân khấu và diễn viên làm phương tiện giao lưu với công chúng, kịch bản Tuồng tập trung thể hiện hành động dẫn dắt xung đột qua ngôn ngữ của nhân vật. Tuồng thịnh hành vào thế kỷ XIX ở vùng Nam Trung Bộ tiêu biểu là Huế, Quảng Nam - Đà Nẵng.

+ Phân loại:

•  Tiêu chí dựa vào: đề tài, nội dung, phạm vi lưu diễn, quy cách dàn dựng
•  Tuồng phân thành hai loại chính tuồng pho (tuồng thầy) và tuồng đồ

Tuồng đồ thiên về hài hước châm biếm, ngôn ngữ mộc mạc, bình dân với lối diễn tự do, ít khoa trường, cách điệu, gần gũi với cuộc sống thường ngày và gần với kịch nói. Tiêu biểu: Nghêu, Sò, Ốc, Hến, Trương Đồ Nhục, Trương Ngáo…

+ Đặc điểm của tuồng đồ thể hiện qua nhiều yếu tố đề tài, tích truyện, nhân vật, cấu trúc lời thoại, phương thức lưu truyền.

+ Đề tài lấy từ đời sống thôn dã hoặc tích truyện có sẵn dựng thành những câu chuyện tình huống hài hước, những nhân vật phản diện hiện thân cho những thói hư tật xấu của một số hạng người trong xã hội phong kiến tiểu nông.

Tuồng đồ do vậy thiên về trào lộng phê phán xã hội trên lập trường đạo đức của người bình dân khác với tuồng pho thường lấy đề tài từ sách truyện Trung Quốc với cảm hứng anh hung, đề cao lý tưởng Trung Quân theo lập trường nho giáo.

+ Tích truyện các vở tuồng đồ thường được xây dựng dựa trên một câu chuyện hay một tình huống hành động sự việc nào đó thường có sẵn trong kho tàng truyện dân gian gọi là tích truyện. Từ tích chuyện này các tác giả kịch bản viết thành kịch bản Tuồng (dưới dạng truyền miệng). Khi trình diễn, nghệ nhân trong các gánh tuồng có thể cải biên ít nhiều cho phù hợp với điều kiện diễn xuất, đối tượng người xem.

+ Nhân vật khác với tuồng pho, các loại hình nhân vật phổ biến trong tuần đồ gần gũi với chèo cổ, cũng bao gồm các vai: kép, đào, mụ, lão … Nhân vật tiêu biểu cho các vai tuồng này thường mang tính ước lệ và tính cách không thay đổi thể hiện chủ yếu qua lời thoại và hành động của mình. Khi xuất hiện lần đầu, các nhân vật chính thường có lời xưng danh tự giới thiệu danh tính nghề nghiệp vị trí xã hội tính cách đặc điểm của nhân vật trong tuồng, một phần được biểu đạt qua cách hóa trang n,hất là qua các nét vẽ và màu sắc trên khuôn mặt diễn viên.

+ Lời thoại trong tuồng thường chủ yếu là đối thoại có xen độc thoại hay bàng thoại dưới hình thức nói ngâm hoặc hát và chủ yếu là văn vần.

+ Phương thức lưu truyền chủ yếu là truyền miệng. Tuồng đồ thường không được ghi chép thành quyển như tuồng pho. Do vậy mỗi gánh hát tuồng có thể lưu giữ một vốn kịch bản vở diễn riêng. Hơn nữa, cùng một tích tuồng, nghệ nhân trong các gánh tuồng có thể tạo dựng các lớp tuồng với các mảng miếng những điểm nhấn và độ co duỗi của vở diễn theo cách riêng của mình.

- GV mở rộng về tri thức về tiến trình phát triển của thể loại tuồng

https://redsvn.net/nhung-dieu-can-biet-ve-nghe-thuat-tuong-2/

Tuồng – Một loại hình nghệ thuật sân khấu mang tính cổ điển khá độc đáo của Việt Nam. Ngôn ngữ của tuồng là văn chương bác học kết hợp nhuần nhuyễn văn chữ Hán với văn nôm. Theo một số tư liệu thì tuồng ảnh hưởng của hí khúc (Trung Quốc) do quân lính nhà Nguyên bị giữ làm tù binh dưới thời nhà Trần (thế kỷ 13) biểu diễn. Nhưng tuồng Việt Nam có nét riêng của nó. Lúc đầu, tuồng chỉ xuất hiện ở miền Bắc, sau đó theo binh lính chúa Nguyễn vào Đàng Trong và phát triển cực thịnh ở đó.

Thông thường để có một vở diển ra mắt công chúng, trước hết phải có kịch bản, đạo diễn và một dàn diễn viên có tay nghề. Đặc biệt đối với tuồng đòi hỏi phải có những đào kép chính thật xuất sắc và kịch bản phải hay mới thu hút được người xem, cho dù khán giả chỉ là những người dân bình thường hay là các vị quan viên chức sắc. Trong nghệ thuật biểu diển tuồng, từng động tác diễn xuất, từng câu chữ của ca từ của người diễn viên khi thể hiện đều được bình phẩm ngay bởi tiếng trống chầu đặt trước khán giả.

Mời các bạn sử dụng file tải về để xem đầy đủ nội dung chi tiết.

Mời thầy cô và các bạn tham khảo thêm các bài viết khác trong chuyên mục Giáo án bài giảng của Hoatieu.vn.