Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN22

hoatieu.vn xin gửi tới thầy cô bài viết Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN22 để thầy cô cùng tham khảo. Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN22 là bài thu hoạch về Ứng dụng phương pháp dạy học tích cực trong lĩnh vực phát triển nhận thức.

• Tổng hợp bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên Mầm non 44 Module

Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN22: Ứng dụng phương pháp dạy học tích cực trong lĩnh vực phát triển nhận thức

BÀI THU HOẠCH BỒI DƯỠNG THƯỜNG XUYÊN NỘI DUNG 3

MODULE CHUYÊN SÂU 1: ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC TRONG LĨNH VỰC PHÁT TRIỂN NHẬN THỨC CHO

TRẺ 5-6 TUỔI

Họ và tên:.......................................

Giảng dạy lớp..................................

Đơn vị công tác: Trường ..........................

BÀI LÀM:

1. Tên chuyên đề:

“Ứng dụng phương pháp dạy học tích cực trong lĩnh vực phát triển nhận thức( Môn Toán) cho trẻ 5 - 6 tuổi ”

2. Lí do chọn chuyên đề (module):

Trẻ mẫu giáo là lứa tuổi thích tìm tòi khám phá, thường hay đặt các câu hỏi ngộ nghĩnh và thích thú được nghe cô trả lời từ đó kỹ năng toán học được rèn luyện và nâng cao.

Mặt khác trong thực tế thực hiện giảng dạy bộ môn “làm quen với toán” chưa đáp ứng được nhu cầu chất lượng mà còn tồn tại những vấn đề sau. Hình thức lên lớp của giáo viên chưa thật sự sáng tạo và linh hoạt nên các tiết học chưa thực sự sôi nổi, trẻ chưa hứng thú tham gia vào các hoạt động: Việc học nhóm của trẻ chưa thực sự được chú trọng mà chủ yếu hoạt động tập thể là chính do đó kết quả thực hiện trên trẻ chưa cao, trẻ tiếp thu bài còn thụ động và chưa thực sự được trải nghiệm nhiều cũng như đồ dùng, đồ chơi còn đơn điệu hoặc đang còn thiếu ở một số tiết chưa phù hợp và thu hút với trẻ; Cách thiết kế môi trường giáo dục với cách bài trí trong các góc chơi chưa sáng tạo ít sử dụng hình ảnh để tạo ấn tượng nhằm giúp trẻ nhận ra một điều gì đó khác thường liên quan đến toán học, buộc trẻ phải thắc mắc suy nghĩ cách điều chỉnh bổ sung thì lại ít khi giáo viên chúng ta chú ý đến chính vì vậy trước những bối cảnh thực tế trên bản thân tôi cảm thấy băn khoăn nên đã chọn đề tài này nhằm tìm ra những giải pháp hay, mới để áp dụng vào giảng dạy bộ môn làm quen với toán.

Hoạt động làm quen với toán vẫn luôn được xem là một phần quan trọng trong chương trình giáo dục mầm non nhằm cung cấp những kiến thức ban đầu cho trẻ. Trẻ làm quen với biểu tượng toán từ nhỏ rất thuận lợi. Bởi lẽ trẻ càng nhỏ khả năng lưu trữ thông tin dễ dàng hơn, đây là lợi thế vượt trội của trẻ. Chúng ta đều nhất trí cần cho trẻ học toán từ nhỏ. Tuy nhiên không phải tất cả trẻ đều hào hứng khi học toán. Đây là vấn đề mà tôi quan tâm. Đối với trẻ mầm non, vui chơi là hoạt động chủ đạo. Chính vì lẽ đó cho trẻ làm quen với toán tốt nhất là thông qua các hoạt động như: Hoạt động vui chơi, khám phá trải nghiệm. Trước tầm quan trọng của hoạt động làm quen với toán ở bậc học mầm non, giáo viên mầm non đã quan tâm và chú trọng đến việc hình thành những biểu tượng toán cho trẻ nhất là trẻ 5 tuổi, chuẩn bị bước vào trường tiểu học. Tuy nhiên, trên thực tế giáo viên chúng ta còn hạn chế khi sử dụng những biện pháp khơi gợi, kích thích trẻ chú ý quan sát, khám phá các vấn đề liên quan đến toán. Vì vậy cần tạo cơ hội cho trẻ học toán qua các hoạt động gần gũi, bình thường hằng ngày trong cuộc sống trẻ. Làm quen với những biểu tượng toán ngay từ tuổi mầm non là một việc rất cần thiết vì đó chính là cơ hội tốt để giúp trẻ hình thành phẩm chất, năng lực hoạt động cho mình như: Tìm tòi quan sát, so sánh thông qua hoạt động với toán để giúp trẻ hình thành những biểu tượng ban đầu như: Nhận biết con số, số lượng, kích thước, hình dạng, định hướng không gian để sau này trẻ vững vàng tự tin hơn khi tiếp nhận những kiến thức của môn toán những giai đoạn tiếp theo.

Thế nhưng trong quá trình dạy trẻ làm quen với toán để giúp trẻ nhận biết sâu sắc, có được những kiến thức mà mình mong muốn thì vấn đề không thể thiếu được đó là: Phải truyền thụ những kiến thức của giáo viên đến với trẻ, cần làm sao cho trẻ cảm thấy đơn giản, gần gũi mà lại dễ hiểu. Phương pháp mới sáng tạo giúp trẻ tiếp thu một cách dễ dàng hơn, qua đó để trẻ được hoạt động một cách hứng thú, tích cực, chủ động trong các hoạt động của cô. Chính vì vậy mức độ phát triển thao tác trí tuệ của trẻ tạo tiền đề cho các cấp học khác và còn tùy thuộc vào khả năng hấp dẫn truyền thụ của người giáo viên.

Tại trường mầm non chúng tôi, vấn đề này rất được quan tâm, đã có những kết quả tốt như trẻ yêu thích môn toán, tư duy nhanh tuy nhiên vẫn còn nhiều tồn tại và những nhược điểm cần khắc phục như: Một số trẻ không yêu thích môn toán, một số giáo viên khả năng truyền thụ cho học sinh còn chưa hấp dẫn, các hoạt động còn đơn điệu chưa mới mẻ và chưa chú ý đến khả năng phát triển của trẻ, không gây hứng thú không kích thích tính tò mò cho trẻ, mức độ nhận thức của các cháu chưa đồng đều. Xuất phát từ lý do trên, tôi đã chọn chuyên đề (module): “Ứng dụng phương pháp dạy học tích cực trong lĩnh vực phát triển nhận thức cho trẻ 5 - 6 tuổi” .

3. Nội dung chuyên đề

3.1. Một số khái niệm liên quan

- Phương pháp dạy học tích cực là việc sử dụng, phối hợp một cách hợp lí‎ khéo léo các phương pháp dạy học với nhau nhằm phát huy tối đa hoạt động tích cực nhận thức và sự hợp tác của trẻ -> Phương pháp dạy học tích cực là phương pháp phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ.

- Dạy học tích cực bằng cách: Dựa vào kinh nghiệm giáo viên tổ chức các hoạt động, tạo sự hứng thú, khai thác hứng thú tạo cơ hội cho trẻ phát triển khả năng tự khám phá, tìm tòi, trải nghiệm; tôn trọng, chia sẻ, động viên, khích lệ trẻ tham gia, bộc lộ nhu cầu giúp đỡ để trẻ có các điều kiện phát triển tạo cơ hội cho trẻ thích ứng hòa nhập với MTXQ.; Kích thích động cơ bên trong gây hứng thú lôi cuốn trẻ vào các hoạt động, tạo tình huống có vấn đề cho trẻ hoạt động đặc biệt là hoạt động nhận thức.

Phương pháp dạy học tích cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt động nhận thức của người học, nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích cực của người học chứ không phải là tập trung vào phát huy tính tích cực của người dạy, tuy nhiên để dạy học theo phương pháp tích cực thì giáo viên phải nỗ lực nhiều so với dạy theo phương pháp thụ động. Muốn đổi mới cách học phải đổi mới cách dạy. Cách dạy chỉ đạo cách học, nhưng ngược lại thói quen học tập của trò cũng ảnh hưởng tới cách dạy của thầy. Chẳng hạn, có trường hợp học sinh đòi hỏi cách dạy tích cực hoạt động nhưng giáo viên chưa đáp ứng được, hoặc có trường hợp giáo viên hăng hái áp dụng PPDH tích cực nhưng không thành công vì học sinh chưa thích ứng, vẫn quen với lối học tập thụ động. Vì vậy, giáo viên phải kiên trì dùng cách dạy hoạt động để dần dần xây dựng cho học sinh phương pháp học tập chủ động một cách vừa sức, từ thấp lên cao. Trong đổi mới phương pháp dạy học phải có sự hợp tác cả của thầy và trò, sự phối hợp nhịp nhàng hoạt động dạy với hoạt động học thì mới thành công. Như vậy, việc dùng thuật ngữ "Dạy và học tích cực" để phân biệt với "Dạy và học thụ động".

3.2. Nội dung chuyên đề

3.2.1. Đặc điểm phát triển nhận thức của nhà trẻ

* Đặc điểm phát triển nhận thức của trẻ sơ sinh đến 6 tháng

- Nhìn theo người hoặc vật chuyển động

- Ngắm nhìn vật treo lơ lửng

- Với đồ chơi treo lủng lẳng

- Nhìn các đồ vật và tranh ảnh

- Sử dụng phối hợp tay và mắt để với

- Quay đầu về phía âm thanh của chuông hoặc xúc xắc

- Chơi với tay và chân

- Đứa các vật vào mồm

* Đặc điểm phát triển nhận thức của trẻ từ 6 tháng – 12 tháng

- Nhặt đồ vật nhỏ bằng ngón cái và ngón trỏ

- Tìm đồ chơi bị giấu

- Nhìn sách tranh, đồ vật

- Thao tác với đồ vật

- Bắt chước một vài hành động của người lớn

* Đặc điểm phát triển nhận thức của trẻ 12 tháng – 18 tháng

- Theo đuổi và tìm đồ chơi biến khỏi tầm mắt

- Bỏ đồ vật vào hộp và lấy ra

- Chơi đóng vai với các đồ vật quen thuộc gần gũi

- Nhận ra và đáp lại với bản thân trong gương

- Chơi xây dựng đơn giản

* Đặc điểm phát triển nhận thức của trẻ từ 28 tháng – 24 tháng

- Biểu lộ nhận biết đúng chức năng của đồ chơi

- Giải được 2 hoặc 3 câu đố đơn giản

- Đặt đúng hình vào hộp hình dạng đó

- Sử dụng đồ dùng đồ chơi gia đình

- Nhận ra mình trong ảnh

- So sánh các đồ vật quen thuộc theo màu sắc

- So sánh các đồ vật quen thuocj theo hình dạng

- Hiểu “thêm một”

- Đặt đồ chơi vào đúng nơi qui định

* Đặc điểm phát triển nhận thức trẻ từ 24 tháng 36 tháng

- Phân biệt giữa 2 mùi

- Nói các mùi khác nhau

- Phân biệt giữa các âm thanh và nói rằng chúng khác nhau

- Nhận ra âm thanh bằng lời nói

- Chỉ vào các đồ vật để ăn khác nhau khi được yêu cầu

- Phân biệt sự khác nhau về hình dạng của các đối tượng

- Phân biệt sự khác nhau về kích thước của các đối tượng

- Phân loại các đối tượng theo trọng lượng

- Phân loại các đối tượng theo chiều cao

3.2.2. Đặc điểm phát triển nhận thức của trẻ mẫu giáo

* Đặc điểm phát triển nhận thức của trẻ 3-4 tuổi:

+ Thích các hoạt động chân tay và khám phá bằng các giác quan.

+ Có thể nắm các thông tin thông qua giao tiếp và các sách đơn giản, dễ hiểu.

+ Hay đặt câu hỏi nhưng không phải lúc nào cũng hiểu câu trả lời.

+ Bắt dầu nhận ra các mối quan hệ nhân quả đơn giản dưới dạng các câu hỏi đơn giản: Tại sao? Để làm gì? Như thế nào?

+ Có thể móc nối các sự kiện khi thảo luận nhưng có thể gặp khó khăn trong phát âm, diễn đạt bằng lời nói. Trẻ cần đuợc người lớn chú ý nghe và nói lại rõ ràng hơn những gì trẻ nói.

+ Học tốt nhất trong những tình huống cụ thể có ý nghĩa với bản thân chúng và khi có sự tin tưởng, khích lệ của người lớn.

* Đặc điểm phát triển nhận thức trẻ của 4-5 tuổi:

+ Trẻ hay sử dụng các trò chơi đóng vai (chơi giả vở) để xử lí thông tin mới và để hiểu các khái niệm phức tạp.

+ Bắt đầu hiểu thí nghiệm là gì và trở nên có chủ định cũng như sáng tạo hơn trong việc khám phá.

+Thường thích các thí nghiệm do chúng tạo ra hơn là các thí nghiệm do người lớn hướng dẫn.

+Bắt đầu suy nghĩ lập kế hoạch cho một hoạt động, chẳng hạn như nghĩ về việc gieo hạt trước khi trẻ thực hiện hành động thực tế này.

+Bắt đầu đưa ra những dự đoán dựa trên những gì trẻ được trải nghiệm. Thích nghĩ ra các lời giải thích về những gì quan sát được, thưởng thêm các chi tiết tường tượng vào các sự việc.

+ Thích nói chuyện với những trẻ khác khi chơi và thử nghiệm.

+Bắt đầu sử dụng các hình vẽ để trình bày và diễn đạt ý kiến. Thích nói để người lớn ghi lại và thú tự viết.

* Đặc điểm phát triển nhận thức của trẻ 5-6 tuổi:

+ Có nhiều thông tin về một số sự vật, hiện tượng nào đó nhưng chưa có hiểu biết đầy đủ về sự vật, hiện tượng đó.

+ Có thể tự tạo ra các thí nghiệm để xem việc gì sẽ sảy ra và nghĩ ra lời giải thích cho những gì trẻ quan sát được, mặc dù trẻ vẫn chưa đủ khả năng sử dụng suy luận lôgic và trừu tượng.

+ Có thể lầm một số thí nghiệm do cô hướng dẫn và có thể giải thích theo nhiều cách khác nhau.

+ Thường dành nhiều thời gian và chú ý hơn vào các hoạt động mà trẻ thích. Thích chơi theo nhóm 5 - 6 trẻ và thích trao đổi trong nhóm nhỏ.

+ Có thể nắm bắt các khái niệm trừu tượng nhưng trẻ vẫn cần các sự việc có thực để giải thích các khái niệm đó.

+ Thích vẽ và viết để ghi lại các sự việc.

3.2.3. Nội dung giáo dục lĩnh vực phát triển nhận thức của trẻ mầm non

1. Chương trình giáo dục trẻ nhà trẻ

- Luyện tập và phối hợp các giác quan

- Nhận biết

2. Chương trình giáo dục trẻ mẫu giáo

- Khám phá khoa học

- Làm quen với một số khái niệm sơ đẳng về toán

- Khám phá xã hội

3.2.4. Phương pháp dạy học tích cực trong lĩnh vực giáo dục phát triển nhận thức cho trẻ lứa tuổi mầm non

* Ích lợi của việc sử dụng phương pháp dạy học tích cực

- Loại bỏ được cách dạy và học thụ động “cô nói, trẻ nghe"; khuyến khích sự sáng tạo của cô và trẻ đến mức tối đa.

- Tăng cường sự trao đổi, học hỏi qua lại, tạo môi trường học thích thú, động viên giữa cô và trẻ.

- Bảo đảm sự tham gia nhiệt tình, chủ động và đầy đủ của trẻ trong suốt quá trình khám phá tìm tòi.

- Trẻ có cơ hội tiếp xúc, trình bày và hoàn thành những ý tưởng sáng tạo, ý kiến độc đáo.

- Tạo được các cơ hội cho trẻ phát triển kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, hoà nhập, thích ứng với cuộc sống.

- Phát triển được các phẩm chất cá nhân như tính kiên trì, lòng nhẫn nại, ý thức tập thể của trẻ.

* Những biểu hiện của một giờ học tích cực trong giáo dục mầm non

- Những hoạt động của giáo viên:

+ Các hoạt động giáo dục được tổ chức một cách tự nhiên, hấp dẫn, phù hợp với khả năng của trẻ.

+ Luôn quan tâm và tạo cơ hội cho mọi trẻ đều được tham gia vào các hoạt động.

+ Luôn khuyến khích trẻ suy nghĩ, tìm tòi, khám phá, sáng tạo và chia sẻ ý kiến.

+ Cố gắng tối đa để phát triển năng lực cá nhân nhằm đáp ứng các câu hỏi và mối quan tâm của trẻ.

+ Sử dụng những kinh nghiệm của trẻ, sản phẩm của trẻ, của cha mẹ trẻ, môi trường sẵn có xung quanh và các sự kiện được trẻ quan tâm để tổ chức các hoạt động giáo dục.

- Các biểu hiện của trẻ:

+Trẻ sử dụng tối đa các giác quan nhìn, nghe, sờ, ngửi, nếm để tìm hiểu, khám phá, trải nghiệm trong môi trường an toàn với nguyên vật liệu đa dạng, khuyến khích trẻ hoạt động.

+ Trẻ tham gia các hoạt động một cách tự nguyện và hào hứng.

+ Trẻ có thời gian suy nghĩ, nêu câu hỏi, phán đoán và suy luận.

+ Trẻ tự lựa chọn và quyết định trong các hoạt động.

+ Trẻ chủ động, độc lập thực hiện đến cùng nhiệm vụ được giao hoặc tự chọn.

+ Trẻ được trình bày, nhận xét các kết quả hoạt động của cá nhân hay của nhóm.

3.2.5. Các phương pháp dạy học tích cực

- Phương pháp thực hành: cho trẻ chơi, sử dung tình huống thực tế,

- Phương pháp quan sát: cho trẻ quan sát vật thật, đồ chơi, tranh ảnh, hiện tượng... kết hợp với lời nói, cử chỉ hướng dấn.

- Phương pháp dùng lời nói:

+ Trò chuyện kích thích, gợi mở suy nghĩ của trẻ.

+ Giải thích cung cấp cho trẻ các thông tin thích hợp khi cần thiết.

- Thí nghiệm, thử nghiệm.

- Phương pháp được sử dụng phối kết hợp với nhau một cách thích hợp trong các tình huống cụ thể.

- Coi trọng quá trình hoạt động của trẻ (hoạt động cá nhân và theo nhóm) - dành thời gian cho trẻ chơi (trẻ nhỏ học chủ yếu qua chơi), hoạt động, trải nghiệm để tìm tòi, khám phá: Quan sát, 50 sánh, phân loại, phỏng đoán, suy luận...

2.6. Hình thức tố chức dạyhọctích cực.

+ Hoạt động học có chủ đích.

+ Hoạt động chơi.

+ Hoạt động theo ý thích của trẻ.

+ Hoạt động ngoài trời, tham quan...

- Các hoạt động phát triển nhận thức được tiến hành trong các chủ đề thích hợp đối với từng độ tuổi.

- Nội dung giáo dục phát triển nhận thức cho trẻ được tích hợp trong các hoạt động giáo dục phát triển thể chất, ngôn ngữ, tình cảm - xã hội, thẩm mĩ một cách thích hợp.

4. Quá trình vận dụng

Để nắm vững được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ và biết được chất lượng của trẻ vào đầu năm học tôi tiến hành khảo sát để biết được kết quả của lớp mình.
Qua khảo sát kết quả hoạt động chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu của môn học, của chương trình đề ra. Là một giáo viên chủ nhiệm lớp 5 tuổi tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài để tìm ra một số phương pháp, giải pháp tốt nhất và tạo cho trẻ được thoải mái, tự tin, không gò bó, để trẻ luôn hứng thú tham gia giờ học. Phù hợp với tâm sinh lý của lứa tuổi mầm non. Tôi thấy rằng học sinh nắm các kiến thức về toán chưa cao còn thụ động chưa có sáng tạo khi chơi và học, chưa thật sự hứng thú khi tham gia vào các hoạt động trên lớp, giờ học tẻ nhạt, hiệu quả mang lại chưa cao. Để hình thành và củng cố kiến thức về toán cho những trẻ yếu, ngoài giờ học tôi thường lên kế hoạch rèn trẻ vào các giờ buổi chiều, chơi ở các góc buổi sáng, chơi ở mọi lúc mọi nơi.

Qua đó tôi đã nắm được mức độ nhận thức của các cháu và có kế hoạch hướng dẫn riêng để cho trẻ phát triển đồng đều. Tôi thường xuyên khen ngợi, khuyến khích, động viên trẻ hoạt động, hướng dẫn trẻ tùy thuộc vào mức độ nhận thức của từng cháu, không nóng vội, không làm thay trẻ. Luôn chú ý đến hoạt động theo cá nhân đặc biệt quan tâm đến trẻ yếu để động viên khuyến khích trẻ kịp thời hơn tôi hiểu không phải trẻ nào cũng phát triển tốt, không phải lúc nào trẻ cũng làm đúng như ta mong đợi vậy nên hãy học cách chấp nhận và tìm ra biện pháp hay nhất để động viên trẻ cố gắng. Với những trẻ hiếu động tôi thường giao nhiệm vụ cho trẻ thực hiện và khuyến khích kịp thời để kích thích trẻ hứng thú tham gia hoạt động bằng những câu hỏi động viên ví dụ như: “Con giỏi lắm, còn làm gần đúng rồi hay giá như việc này mà có con tham gia thì cô tin đội con sẽ chiến thắng hoặc bạn Nam mà chơi trò chơi này chắc bạn ấy sẽ làm tốt lắm cho mà xem…Có như vậy từ từ tôi đã thuyết phục được các cháu và hiểu rõ trẻ hơn để giúp trẻ ngày càng tiến bộ và luôn muốn được tham gia hoạt động của cô. Chứ tôi không làm ầm lên mỗi khi trẻ làm sai hay sử dụng những câu nói như: “Con làm sai hết rồi, làm như vậy là không đúng, con làm hỏng hết của cô rồi hay con không thể chơi được trò chơi này”…tôi nghĩ đó là những câu nói tối kỵ nhất đối với trẻ bởi trẻ nhỏ rất thích cô khen rất thích được thử thách và không phải lúc nào trẻ cũng làm đúng như ta mong đợi vậy nên hãy học cách chấp nhận và tìm ra biện pháp hay nhất để động viên trẻ cố gắng.

Đặc điểm tư duy của trẻ mẫu giáo lớn là tư duy trực quan hành động vì thế trẻ nhận biết các đối tượng dựa vào những dấu hiệu đặc trưng về hình dạng, kích thước…Toán học giúp trẻ phát triển hoạt động nhận thức và giúp trẻ chuyển hoạt động từ tư duy trực quan hành động sang trực quan hình tượng và sang tư duy logic, góp phần hình thành nhận thức, giúp trẻ thấy được mối liên hệ giữa biểu tượng toán với môi trường xung quanh, nó rèn luyện thao tác tư duy (như phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát…) góp phần vào sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ đồng thời giáo dục trẻ phát triển một cách toàn diện về các mặt: Đức, trí, thể, mỹ và lao động. Vì vậy theo tôi đồ dùng, đồ chơi phục vụ giảng dạy là rất cần thiết, đồ dùng, đồ chơi là chiếc cầu nối giữa trẻ và hoạt động nhận thức, cho trẻ hoạt động với đồ dùng, đồ chơi là cách thức giúp trẻ lĩnh hội kinh nghiệm sống sau này. Một tiết học không thể đạt kết quả cao nếu như thiếu đồ dùng giảng dạy. Do đó việc lựa chọn đồ dùng phù hợp với tiết dạy là vô cùng quan trọng. Muốn dạy một giờ dạy đạt kết quả cao thì khâu chuẩn bị chiếm 50%. Đồ dùng trực quan cũng những đồ dùng để phục vụ cho các cháu trong hoạt động “làm quen với môn toán” phải đẹp, an toàn, dễ sử dụng, sinh động thì giờ học mới đạt kết quả cao.

Sự chuẩn bị đồ dùng của cô là hình thành hấp dẫn trẻ để trẻ nhận biết khám phá và tìm hiểu những kiến thức mới song thật phiến diện nếu chỉ có đồ dùng của cô mà không có đồ dùng của trẻ. Đồ dùng của trẻ sẽ là công cụ để trẻ sử dụng trực tiếp những kiến thức cô giáo dạy một cách nhanh nhất và thoải mái nhất. Thông qua đồ dùng giáo viên có thể kiểm tra để biết khả năng tiếp nhận kiến thức của từng trẻ. Với những chất liệu rất đơn giản, dễ kiếm như bìa cát tông, vỏ hộp sữa chua, xốp màu, sẽ tạo ra các đồ chơi, đồ dùng rất sinh động, phong phú, đẹp, hấp dẫn trẻ.

Ví dụ: Trong hoạt động làm quen với toán “Tách gộp” tôi đã làm mỗi trẻ một cái bảng. Trên bảng đó có gắn 2 cái đĩa giúp trẻ có thể bày quả vào 2 đĩa, hay mỗi trẻ tôi làm một loại quả khác nhau, thẻ số, lô tô có 2 quả, có lô tô có 3 quả…bằng trò chơi trên đó có cây hay lọ hoa có gắn nhám gai, đồ dùng mang tính sáng tạo, đẹp phù hợp trò chơi, với hoạt động. Khi sử dụng các đồ dùng trên tôi nhận thấy giờ học đạt hiệu quả cao trẻ tích cực tham gia hoạt động.

Qua các hoạt động sử dụng các đồ dùng đồ chơi tự tạo tôi nhận thấy trẻ hứng thú tham giam hoạt động, tiết học sinh động, trẻ tiếp thu kiến thức cô dạy như trẻ nhận biết, tạo nhóm, thêm bớt, biết tách gộp, biết sắp xếp theo quy tắc, biết so sánh chiều dài của 3 đối tượng, so sánh chiều cao của 3 đối tượng, giờ học đạt kết quả cao. Ngoài ra tôi còn làm nhiều đồ dùng khác như bưu thiếp, hoa cho hoạt động “Dạy trẻ sắp xếp theo quy tắc”, những giỏ hoa, các hình chữ nhật, hình tam giác, cây cao, cây thấp…để sử dụng cho hoạt động dạy trẻ làm quen với toán, phù hợp theo từng chủ đề, dễ sử dụng, gây hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động.
Mặc khác khi làm đồ chơi tôi luôn khuyến khích trẻ làm cùng cô, vừa làm cô và trẻ cùng trò chuyện và cho trẻ kiểm tra xem mình vừa làm được mấy chiếc thuyền, mấy xe ô tô? Để số thuyền bằng số xe ô tô thì cần làm thêm mấy con thuyền nữa?

Đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức là giải pháp tối ưu, nhằm phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của trẻ. Giúp trẻ phát triển cách học của mình, đặc biệt là phương pháp tự học; Nó phát huy được tinh thần hợp tác, tương trợ, tôn trọng lẫn nhau; Kích thích động cơ bên trong của trẻ, tác động đến tình cảm, đưa lại niềm vui, hứng thú cho trẻ, tạo cơ hội cho trẻ phát triển kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, hòa nhập, thích ứng với cuộc sống và phát triển những phẩm chất cá nhân như tính kiên trì, lòng nhẫn nại, ý thức tập thể. Phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm nhằm tạo cơ hội cho đứa trẻ được hoạt động nhiều hơn để từ đó giúp tôi theo dõi, rèn kỹ năng cho trẻ một cách tốt hơn.

Tôi luôn biết vận dụng phương pháp dạy trẻ làm quen với toán một cách linh hoạt và tích cực chú ý đến phương pháp truyền thụ của mình để tránh nhàm chán cho trẻ cũng như mang lại cho trẻ sự hứng thú trong học tập háo hức chờ đợi những gì sắp diễn ra trong giờ học. Để làm tốt điều này đầu tiên phải nắm vững khả năng nhận thức của trẻ trong lớp mình về toán như thế nào? Đến mức độ nào? Từ đó lựa chọn nhóm phương pháp cho phù hợp. Thường xuyên đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với từng chủ đề. Tùy nội dung của bài dạy cũng như từng chủ đề, tôi lựa chọn nội dung tích hợp các bộ môn khác nhau cùng liên quan đến chủ đề để làm nổi bật chủ đề và phong phú thêm tiết đang dạy.

Mạnh dạn đổi mới, sáng tạo và tích cực đưa những phương pháp mới vào dạy học có lẽ là điều những người lãnh đạo mong chờ nhất ở người giáo viên của mình cũng giống như các bạn tôi luôn có một mong muốn suy nghĩ là làm sao mỗi tiết dạy của tôi mang lại kết quả cao trên trẻ và thu hút được trẻ tích cực tham gia hoạt động do mình tổ chức và được người xem đánh giá là sáng tạo, đổi mới. Như chúng ta biết đối với bộ môn làm quen với toán luôn đòi hỏi mức độ chính xác cao và có tính phát triển từ cao đến thấp, từ đơn giản đến phức tạp vậy nên việc suy nghĩ cân nhắc, lựa chọn nội dung bài làm sao để phù hợp với khả năng của trẻ lớp mình, cũng như phù hợp với từng giai đoạn, từng chủ đề là rất quan trọng.

Không những lựa chọn nội dung mà để tiết dạy thành công thì lựa chọn hình thức tổ chức tiết học là một trong những yếu tố quan trọng, cần thiết để giúp trẻ nắm vững kiến thức và biết được trẻ hiểu bài đến đâu, cũng là cách giúp trẻ lưu tâm vì vậy cách lựa chọn hình thức của giáo viên với các hình thức như: Học theo nhóm, học theo tổ 2 bạn ngồi dối diện cùng nhau học, cùng nhau trao đổi kiến thức và sửa sai cho nhau để trẻ được thực hành, trải nghiệm trên đồ vật, đồ chơi nhiều hơn. Hình thức học nhóm đối với trẻ là một trong những cách học mang lại hiệu quả cao nhất bởi khi học nhóm trẻ sẽ không còn nhút nhát và luôn biết cách cùng bạn trong nhóm hoàn thành nhiệm vụ mà cô giáo phó. Vì vậy trong giờ học toán tôi thường hay tổ chức cho trẻ học theo nhóm bằng cách chia ra các nhóm nhỏ và giao nhiệm vụ cụ thể cho từng nhóm và yêu cầu hoàn thành công việc sau một khoảng thời gian nhất định để trẻ tự khám phá, trải nghiệm nhằm xác định sự hiểu biết của mình sau đó tôi mới hỏi kết quả của từng nhóm và có sự động viên kịp thời để các nhóm luôn có sự thi đua.

Trong quá trình trẻ học nhóm tôi luôn quan sát các hoạt động của nhóm để thấy được khả năng nhận thức cho trẻ. Đối với nhóm yếu kém hơn tôi dành thời gian cho trẻ nhiều hơn và đặc ra các câu hỏi đơn giản, dễ hiểu gần gũi với trẻ, đối với nhóm có nhận thức khá hơn tôi lại đưa các câu hỏi khó hơn đòi hỏi khả năng tư duy nhiều hơn nên những trẻ khá bớt nhàm chán vì không học lại những gì mà mình đã biết còn với những trẻ yếu sẽ tiếp thu được các kiến thức vừa với khả năng của mình.

Như vậy với hình thức học nhóm tạo cho trẻ được thoải mái, tự do khám phá, tự mình nêu lên các ý tưởng để cùng các bạn thảo luận và tìm ra kết quả tốt nhất cho nhóm của mình. Tuy nhiên trong một tiết toán thì ngoài việc lựa chọn hình thức thì câu hỏi của cô cũng là một việc làm rất quan trọng vì vậy tôi luôn suy nghĩ làm sao để câu hỏi vừa ngắn gọn lại dễ hiểu và mang tính chất cô dọng cũng như rèn khả năng tư duy cho trẻ là một điều không đơn giản đối với môn toán vậy nên theo tôi nghĩ chúng ta cần phải chú ý đến câu hỏi để làm sao trẻ có thể hiểu nhớ lâu hơn khi cô hỏi.

Khi trẻ học tôi luôn cho trẻ thời gian để suy nghĩ và khuyến khích cho trẻ phán đoán, tranh luận cùng bạn bè để tìm ra câu trả lời. Hệ thống câu hỏi tôi luôn luôn dùng câu hỏi mở để khuyến khích sự tò mò và hiểu biết của trẻ và từ đó để trẻ phát huy tính tích cực của mình và gây hứng thú cho trẻ hơn.

Để trẻ nhớ lâu và tự suy nghĩ giáo viên cần giúp trẻ kết nối những kinh nghiệm, kỹ năng khám phá những biểu tượng toán trong quá trình quan sát, suy nghĩ, giải quyết vấn đề. Với cách làm như vậy trẻ sẽ hứng thú hơn khi tham gia vào bài học mà không nhàm chán. Để lĩnh hội kiến thức một cách tích cực, sâu sắc, khắc sâu những khái niệm, kỹ năng về toán và phát huy tối đa hoạt động trí tuệ của trẻ nếu chỉ ở trên giờ hoạt động có chủ đích chưa đủ mà tôi còn kết hợp dạy trẻ ở mọi lúc, mọi nơi. Ngoài các hoạt động chung trong ngày tôi còn tận dụng vào giờ đón trẻ và trả trẻ, hoạt động góc, dạo chơi ngoài trời, hoạt động chiều và thời điểm đi dạo tham quan, nhằm cung cấp, củng cố kiến thức cho trẻ.

Như chúng ta đã biết đối với trẻ mầm non thì “học mà chơi, chơi mà học” điều này cũng khẳng định rằng chơi cũng là một phần không thể thiếu đối với trẻ vậy chơi làm sao và trò chơi nào để chơi mà học là điều cần chú ý khi giáo viên lựa chọn nhằm mang lại hiệu quả và phù hợp với tiết học là điều rất quan trọng. Hiểu được như vậy nên là một giáo viên tôi luôn có suy nghĩ là phải cố gắng dạy hay, dạy tốt hơn nữa, làm sao thu hút trẻ hứng thú tham gia các hoạt động. Để tang tính hấp dẫn của giờ học toán tôi áp dụng những trò chơi sáng tạo vào các giờ học có tác dụng khích lệ trẻ tốt hơn. Khi tham gia tiết học trẻ tiếp thu được kiến thức về toán, là phương tiện vừa để củng cố kiến thức trong trẻ sau mỗi tiết dạy.

Trò chơi dân gian không chỉ đơn thuần là trò chơi mang tính giá trị, phát triển vận động mà còn có cả ý nghĩa giáo dục, phát triển trí tuệ của trẻ. Ngoài ý nghĩa phát triển ngôn ngữ, mở rộng mối quan hệ, rèn luyện kỷ năng, phát huy sự tự tin chủ động của trẻ thì nhiều trò chơi dân gian còn giúp trẻ hình thành các biểu tượng toán như kĩ năng đếm, so sánh, nhận biết số lượng của nhóm đối tượng.

Để nâng cao chất lượng dạy học tôi thường ứng dụng công nghệ thông tin vào quá trình dạy học, thu hút sự chú ý của các cháu, nhằm tăng cường tài liệu phong phú phục vụ môn toán, tôi thường xuyên sưu tầm hình ảnh trên mạng để dạy trẻ.

Ví dụ 1: bài nhận biết các khối tôi cho trẻ quan sát trên máy vi tính trong chương trình powerpoint các khối sau đó hướng dẫn trẻ sử dụng chuột tìm các khối theo yêu cầu của cô trên màn hình máy vi tính. Vì vậy trẻ rất thích từ đó trẻ sẽ tiếp thu bài tốt hơn.

Thơ, truyện, trò chơi luôn có sức hấp dẫn, lôi cuốn đối với trẻ mẫu giáo khi tổ chức các hoạt động tôi đã sưu tầm, sáng tác thơ, truyện, trò chơi phù hợp để tích hợp lồng ghép trong giờ dạy toán nhằm tạo được sự chú ý, thích thú cho trẻ, giờ học đã đạt được kết quả tốt hơn.

Ví dụ: Với bài dạy “Đếm đến 9. Nhận biết các nhóm trong phạm vi 9, nhận biết số 9” tôi cho trẻ luyện tập nhận biết các nhóm có 8 đối tượng qua bài thơ “Vườn xuân bé yêu” để trẻ đếm số hoa trong vườn xuân, gắn thẻ số tương ứng với số hoa trong vườn và trồng thêm hoa để vườn xuân có đủ số lượng là 8 cây. Qua đó trẻ đã rất chú ý, hứng thú tham gia hoạt động ở bài dạy này tôi còn tổ chức cho trẻ tham gia các trò chơi như: chung sức, bé vui xuân, trẻ được gắn hoa đủ số lượng là 9. Đặc biệt trẻ được hoạt động vui chơi trên hình ảnh và tô màu cho đủ 9 hình trong bưu thiếp. Với cách tổ chức trên, trẻ đã tích cực tham gia hoạt động, các biểu tượng về số lượng, con số và ghép đếm của trẻ ngày càng cụ thể, rõ ràng.

Để liên kết các nội dung trong một tiết học được liên hoàn và chuyển sang nội dung mới một cách linh hoạt, đưa trực quan ra một cách hợp lý không có động tác thừa hay các câu hỏi lặp đi lặp lại nhàm chán, tôi thường sử dụng các câu chuyện sáng tạo.

Ví dụ: Có một bạn thỏ rất ngoan, hôm nay trên đường đi học bạn Thỏ gặp cô và bạn thỏ đã nói thầm vào tai cô ấy! Chúng mình có muốn biết bạn Thỏ nói gì không nào? (trẻ hào hứng nghe và rất muốn được biết điều mà Thỏ nói với cô giáo) bạn Thỏ nhờ cô hỏi các bạn lớp mình ngày 19 tháng 5 là ngày gì? Là ngày sinh nhật Bác Hồ đúng đấy. Bạn Thỏ cảm ơn các bạn lớp mình đã giúp cho bạn ấy biết bí mật của ngày 19 tháng 5 nên đã tặng lớp mình một món quà (món quà đó là một trò chơi ôn luyện các chữ số)

Tóm lại để tiết dạy thành công, mang lại hiệu quả cao thì cô giáo phải biết sử dụng phối hợp các biện pháp một cách linh hoạt, khéo léo.

5. Kết quả đạt được, ưu điểm, hạn chế

5.1. Kết quả đạt được:

Từ những vận dụng trên tôi thấy kết quả chất lượng trên trẻ đáng phấn khởi.Sau học kỳ 1 tôi thấy lớp tôi tiến bộ rõ rệt so với đầu năm cụ thể là:

* Đối với trẻ:

Tôi thấy rằng trẻ rất hứng thú tham gia vào các hoạt động học toán, sáng tạo trong quá trình học nên kết quả đạt được trên trẻ khá cao, trẻ lĩnh hội được các kiến thức, kỹ năng tư duy như: So sánh, phân loại, thêm bớt, tạo nhóm, định hướng trong không gian và thời gian. Tỷ lệ trẻ có kỹ năng xếp tương ứng 1-1 và so sánh, phát hiện các quy tắc sắp xếp theo quy tắc đơn giản và hiểu các khái niệm đơn giản về toán được nâng lên, đa số trẻ đã biết so sánh phân biệt các hình học, hình khối. Biết đếm đến thứ tự trọng phạm 10. Nhận biết quan hệ số lượng trong phạm vi 10, nhận biết các chữ số từ 0 - 10. Biết thực hiện và rất nhanh nhẹn trong một số phép biến đổi đơn giản như thêm bớt, tạo nhóm, chia nhóm đồ vật có số lượng trong phạm vi 10 ra 2 phần. Biết được các phía của bản thân và của người khác. Biết đo dung tích bằng 1 đơn vị đo; Nhận biết về thời gian một cách chính xác hơn...

* Đối với giáo viên

Qua tích lũy kinh nghiệm bản thân có kinh nghiệm sâu sắc hơn trong việc tổ chức hoạt động phát triển nhận thức cho trẻ. Tự tin khi tổ chức các hoạt động trong nhà trường, bám sát kế hoạch và tự làm chủ được khi xây dựng kế hoạch. Được ban giám hiệu nhà trường và đồng nghiệp đánh giá cao về công tác giảng dạy và khả năng tổ chức các hoạt động phát triển nhận thức cho trẻ. Sáng tạo trong việc làm đồ dùng, học liệu cho trẻ học Toán. Được phụ huynh tin tưởng, quý mến

* Đối với phụ huynh

Từ những kết quả đạt được trên, bản thân tôi đã tạo được lòng tin với phụ huynh, làm cho phụ huynh càng tin tưởng, yên tâm đưa con đến trường. Qua đó, bản thân cũng đã nâng cao nhận thức cho phụ huynh về việc học cho trẻ là rất cần thiết. Phụ huynh rất quan tâm, phấn khởi, thường xuyên chăm lo, trao đổi hỏi thăm học lực của con mình.

5.2. Ưu điểm

Trẻ mạnh dạn, tự nhiên hơn, biết đưa ra các câu hỏi thích hợp, tiếp thu bài chủ động hơn và trang bị cho trẻ những kiến thức toán học ban đầu chuẩn bị hành trang vào lớp 1 vững vàng hơn.

Trẻ có kỹ năng nghe, hiểu lời của người khác và nói cho người khác hiểu

Trẻ có biểu hiện của tính chủ động và tự lập

Có kỹ năng vận dụng những điều đã biết vào trong điều kiện hoàn cảnh mới và xử lý thông tin nhận được bằng một số thao tác tư duy

Tập trung chú ý và nỗ lực cố gắng vượt qua khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ của mình

Phụ huynh luôn tin tưởng và ủng hộ, đa số họ đã nhận thức được rõ tầm quan trọng của môn Toán đối với trẻ 5 tuổi nên đã giúp đỡ cô cháu cả về vật chất lẫn tinh thần, cùng cô thu gom nguyên vật liệu phế thải để làm đồ chơi, đồ dùng học tập cho trẻ.

5.3. Hạn chế:

Việc tổ chức các phương pháp đòi hỏi phải có sự linh hoạt và tính sáng tạo cao.

Khả năng chú ý có chủ định của trẻ còn chưa cao. Trẻ dễ dàng nhập vào hoạt động nhưng cũng nhanh tự rút ra khỏi hoạt động nếu không còn hứng thú.

Trong lớp còn một số trẻ rụt rè nhút nhát và không thích tham gia vào các hoạt động tập thể. Một số trẻ nhận thức chậm nên khi tham gia hoạt động không theo kịp cô và các bạn nên hay phá đám và không phối hợp

Đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các hoạt động theo từng chủ đề còn ít, chưa phong phú.

6. Kiến nghị, đề xuất (nếu có): Không

......., ngày .....tháng .....năm ............

Mời bạn đọc cùng tham khảo thêm tại mục giáo dục đào tạo trong mục biểu mẫu nhé.

• Mẫu kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên cá nhân năm học 2019-2020
• Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN2
• Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module MN1