Tự tình tháng ba đọc hiểu

“Tự tình tháng Ba” là tác phẩm in trong tập thơ “Chỉ em và chiếc bình pha lê biết” của tác giả Bình Nguyên Trang. Bài thơ đã khơi lên trong lòng độc giả những nỗi niềm đồng cảm sâu xa về tháng ba trong những miền nhớ.

Trong bài viết này, Hoatieu xin giới thiệu đến các em một số đề đọc hiểu bài thơ Tự tình tháng ba của tác giả Bình Nguyên Trang, kèm theo đáp án chi tiết. Những đề đọc hiểu này được thiết kế nhằm giúp các em nắm bắt sâu sắc hơn về nội dung tư tưởng cũng như giá trị nghệ thuật của tác phẩm. Thông qua việc phân tích và trả lời các câu hỏi, các em sẽ có cơ hội khám phá vẻ đẹp của ngôn từ, cảm xúc và thông điệp mà tác giả gửi gắm, từ đó hiểu rõ hơn về ý nghĩa sâu xa của bài thơ. Đây sẽ là tài liệu hữu ích hỗ trợ các em trong quá trình học tập và cảm thụ văn học.

• Đọc hiểu Cái chết của con mực có đáp án

Tự tình tháng ba trắc nghiệm

Mùa xuân ơi

Người gieo hạt trên cánh đồng kỉ niệm

Tháng ba sương khói như lòng

Tôi thả tình tôi trên một dòng sông

Chiều đồng giao nhức màu hoa bèo tím

Mặc năm tháng ngày đêm

Kí ức xanh một vùng bến bãi

Nôn nao nỗi niềm hoa cà hoa cải

Dáng con đò gầy như dáng chị tôi

Vàng đi nắng ơi

Cho nỗi buồn tôi rạng ngời hy vọng

Tôi mặc lòng tôi lang thang đầu con sóng

Nghe tiếng chuông nguồn cội nhắc tên mình

Xin được bắt đầu bằng hai chữ bình minh

Cho bài hát hoài niệm về quê cũ

Dẫu tháng năm chưa bao giờ yên ngủ

Và trong tôi hoa gạo vẫn nhọc nhằn

Tôi đi xa để gần gũi ngàn năm

Nỗi đau đáu của một người viễn xứ

Ngày đang mới trong một chiều đã cũ

Gọi tên mùa trong tiếng lá dần xanh

(Trích: Tự tình tháng ba, Bình Nguyên Trang, Chỉ em và chiếc bình pha lê biết, NXB Văn học 2003, tr.16 - 17)

Câu 1. Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ là

A. Phong cách ngôn ngữ hành chính

B. Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt

C. Phong cách ngôn ngữ khoa học

D. Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật

Câu 2. Các phương thức biểu đạt của văn bản là:

A. Tự sự, nghị luận

B. Nghị luận, biểu cảm

C. Biểu cảm, tự sự

D. Thuyết minh, nghị luận

Câu 3. Bài thơ được viết theo thể thơ nào?

A. Bảy chữ.

B. Hiện đại.

C. Tự do.

D. Tám chữ.

Câu 4. Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu thơ: “Dáng con đò gầy như dáng chị tôi”?

A. Nhân hóa

B. Đối lập

C. So sánh

D. Ẩn dụ

Câu 5. Trong đoạn thơ, tháng ba được miêu tả như thế nào?

A. Sương mù

B. Mưa rào

C. Sương khói

D. Gió lùa

Câu 6. Màu hoa bèo trong đoạn thơ trên được miêu tả là:

A. Màu đỏ

B. Màu vàng

C. Màu xanh

D. Màu tím

Câu 7. Kí ức xanh trong bài thơ nghĩa là gì?

A. Kí ức tươi đẹp

B. Kí ức đau thương

C. Kí ức xanh biếc

D. Kí ức giàu sức sống

Câu 8. Con đò trong bài thơ được miêu tả như thế nào?

A. Dáng đầy đặn

B. Dáng thon gọn

C. Dáng mập mạp

D. Dáng tròn trịa

Câu 9 (1,0 điểm): Ý nghĩa của câu “Tôi đi xa để gần gũi ngàn năm” trong đoạn thơ là gì?

Ý nghĩa của câu “Tôi đi xa để gần gũi ngàn năm” là: Tác giả đã rời xa quê hương để tìm kiếm những giá trị văn hóa, truyền thống của dân tộc nhằm giữ gìn trân trọng những kí ức xanh của mình và cả một vùng bến bãi. Nó cũng thể hiện tinh thần phiêu lưu, tìm kiếm và khao khát vươn tới những điều mới mẻ đầy ý nghĩa

Câu 10 (1,0 điểm): Anh/chị hãy nhận xét tình cảm của nhân vật trữ tình dành cho quê cũ trong đoạn trích.

+ Yêu mến thiết tha, gắn bó sâu nặng, đau đáu nhớ nhung về một miền quê lam lũ mà thơ mộng.

+ Đó là tình cảm đẹp đẽ của một con người có ý thức về cội nguồn; tình cảm ấy được thể hiện chân thành, sâu sắc và xúc động.

Đọc hiểu Mùa xuân ơi Người gieo hạt trên cánh đồng kỷ niệm

Câu 1. Xác định nhân vật trữ tình trong đoạn trích.

Câu 2. Nhà thơ đã vẽ nên hoài niệm về tháng ba bằng những sắc màu nào?

Câu 3. Nêu hiệu quả của biện pháp tu từ trong câu thơ: Dáng con đò gầy như dáng chị tôi

Câu 4. Anh/chị hãy nhận xét tình cảm của nhân vật trữ tình dành cho quê cũ trong đoạn trích.

Câu 5. Từ suy ngẫm của tác giả trong câu thơ "Tôi đi xa để gần gũi ngàn năm", anh/chị hãy rút ra thông điệp ý nghĩa cho bản thân.

Gợi ý

Câu 1:

- Nhân vật trữ tình trong đoạn trích là: "Tôi"

Câu 2:

- Nhà thơ đã vẽ nên hoài niệm về tháng ba bằng những sắc màu: màu sương khói, màu hoa bèo tím, màu xanh kí ức, màu hoa cà hoa cải, màu nắng vàng, màu hoa gạo

Câu 3:

- Biện pháp tu từ: So sánh (Dáng con đò gầy như dáng chị tôi)

- Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh:

+ Gợi hình, gợi cảm cho câu thơ

+ Tác giả thông qua đó thể hiện cảm xúc nhớ thương đối với sự vật và con người nơi quê nhà

Câu 4:

Tình cảm của nhân vật trữ tình dành cho quê cũ trong đoạn trích chính là sự nhớ thương, gắn bó thiết tha đối với những cảnh vật chốn cũ. Không chỉ vậy đó còn là tình cảm dành cho đất nước, dành cho dân tộc nồng nàn, cao cả.

Câu 5: 

Từ suy ngẫm của tác giả trong câu thơ “tôi đi xa để gần gũi ngàn năm”, có thể rút ra thông điệp ý nghĩa cho bản thân là: Dù chúng ta có đi xa đến đâu thì cũng không thể nào quên đi những giá trị truyền thống, những nét đẹp văn hóa của dân tộc. Chúng ta cần phải luôn gìn giữ và phát huy những giá trị đó để góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp hơn.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 11 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.