Phân tích truyện ngắn Đôi tai của tâm hồn

Đôi tai của tâm hồn là một truyện ngắn hay và ý nghĩa cua tác giả Hoàng Phương. Nội dung chính của tác phẩm nói về giá trị, ý nghĩa của lời cổ vũ, khích lệ, động viên có thể giúp tiếp thêm nguồn động lực to lớn trong việc thực hiện đam mê để gặt hái được thành công trong cuộc sống. Sau đây là một số bài văn mẫu phân tích tác phẩm Đôi tai của tâm hồn hay và ngắn gọn, mời các bạn cùng tham khảo.

• Phân tích bài thơ Không có gì tự đến đâu con của Nguyễn Đăng Tấn

Dàn ý phân tích Đôi tai của tâm hồn

Ý 1: - Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm “Đôi tai của tâm hồn” của (https://truyencotich.vn/qua-tang-cuoc-song) - Nêu nội dung khái quát của tác phẩm: Giá trị, ý nghĩa của lời cổ vũ, khích lệ, động viên giúp cô bé tiếp thêm nguồn động lực to lớn thực hiện đam mê để gặt hái được thành công. Nếu HS không nêu nội dung khái quát của tác phẩm thì giám khảo không cho điểm)

Ý 2. Nội dung của văn bản: - Câu chuyện kể về một cô bé có ngoại hình “vừa gầy và thấp”, “lúc nào cũng chỉ mặc mỗi một bộ quần áo vừa bẩn, vừa cũ lại vừa rộng” bị thầy giáo loại ra khỏi dàn đồng ca. Cô đã đến công viên ngồi khóc một mình vì tủi thân và nghĩ mình hát không hay. Sau đó cô bé đã cất giọng hát hết bài đến bài khác tới khi mệt lả và một ông cụ tóc bạc trắng đã cất tiếng khen cô hát hay rồi chậm rãi bước đi. Hôm sau, cô bé lại đến công viên hát và ông cụ vẫn lắng nghe, tiếp tục khen cô hát hay. Sau nhiều năm như thế, cô bé đã trở thành ca sĩ nổi tiếng. và trở về công viên để tìm ông cụ. Nhưng cô sững người vì biết được ông cụ vẫn lắng nghe và khen cô hát lại là người bị điếc đã 20 năm và đã qua đời. Ý 3. Chủ đề của văn bản - Truyện viết về sức mạnh của sự đồng cảm, khích lệ, động viên và ý chí nghị lực, niềm tin, lòng biết ơn của con người. Chủ đề của văn bản đã tái hiện được một phần chân dung cuộc sống thật gần gũi, rất đời thường. Chỉ là những lời cổ vũ, khích lệ, động viên, sự đồng cảm, yêu thương của cụ già dành cho cô bé bất hạnh đã tiếp thêm động lực để cô bé rèn luyện, phấn đấu trở thành ca sỹ nổi tiếng. Sự đồng cảm, yêu thương, lời cổ vũ, khích lệ, động viên ấy có sức mạnh vô cùng to lớn, tiếp thêm niềm tin, nghị lực sống, làm cho cô thay đổi cả cuộc đời và luôn ghi nhớ, biết ơn. Ý 4. Phân tích tác dụng của một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm. Sau đây là một số định hướng: a, Nhan đề: Nét đặc sắc của truyện được thể hiện ngay ở nhan đề tác phẩm. Nhan đề “Đôi tai của tâm hồn” gợi lên hình ảnh về sự lắng nghe không chỉ qua tai mà còn qua trái tim, qua tâm hồn. Nhan đề đã ẩn chứa thông điệp mà tác giả muốn truyền tải đến người đọc. (0,25điểm) b, Cốt truyện: Truyện xoay quanh hai nhân vật chính: cô bé và ông cụ bị điếc. Cô bé bị loại khỏi dàn đồng ca chỉ vì ngoại hình và quần áo cũ, bẩn lại rộng. Tuy nhiên, khi cô gặp ông cụ ở công viên, ông đã truyền cho cô niềm tin và động lực, giúp cô trở thành một ca sĩ nổi tiếng. (0,25điểm) c, Tình huống truyện rất đơn giản, góp phần làm nổi bật đặc điểm của các nhân vật trong tác phẩm. (0,75 điểm) - Câu chuyện xoay quanh 2 tình huống: + Tình huống thứ nhất xảy ra khi cô bé vừa gầy vừa thấp bị loại ra khỏi dàn đồng ca chỉ vì lúc nào cũng mặc bộ quần áo vừa bẩn vừa cũ lại vừa rộng mang trong mình bao nỗi thất vọng và đau khổ đến công viên ngồi khóc rồi sau đó hát đến khi mệt lả được ông cụ ngồi gần đó khích lệ động viên. + Tình huống thứ hai: Sau nhiều năm, khi cô bé trở thành ca sỹ nổi tiếng thì ông đã qua đời và khi đó cô mới biết ông cụ là người bị điếc đã 20 năm. + Từ hai tình huống này, truyện đã khắc hoạ rõ nét vẻ đẹp của từng nhân vật: Ông cụ bị điếc và cô bé bất hạnh. Hai con người, hai cuộc đời đều rất đáng thương nhưng từ hai nhân vật này, chủ đề của truyện được thể hiện rõ nét. Cụ thể: * Nhân vật ông cụ (0,25 điểm): + Ông cụ bị điếc nhưng lại nghe được tâm hồn của cô bé. Ông đã lắng nghe, động viên khích lệ cô bé bằng cái vỗ tay và lời khen “Cháu hát hay quá!”. “Cảm ơn cháu, cháu gái bé nhỏ của ta, cháu hát hay quá!”. + Ông là một người đầy tình yêu thương, luôn động viên và cổ vũ cô bé bằng sự đồng cảm, chia sẻ, quan tâm tới cuộc sống của cô. => Nhân vật ông cụ trong tác phẩm là biểu tượng cho lòng nhân ái, bao dung, đồng cảm, sẻ chia. Hình ảnh ông cụ trong truyện cho thấy rằng chỉ cần có tình yêu và lòng đồng cảm, cuộc đời sẽ không còn đau khổ. * Nhân vật cô bé (0,5 điểm): Là người bất hạnh nhưng có ý chí nghị lực, sự tự tin và lòng biết ơn. + Cô bé được miêu tả là một người có ngoại hình “vừa gầy vừa thấp”, “lúc nào cũng chỉ mặc mỗi một bộ quần áo vừa bẩn, vừa cũ lại vừa rộng nữa”. Cô bị thầy giáo loại ra khỏi dàn đồng ca”, bị tước bỏ niềm yêu thích ca hát. + Cô đã được cụ già trong công viên khích lệ, khen giọng hát của cô rất hay. Nhờ đó, sự khát khao, niềm đam mê âm nhạc của cô bé đã được khơi dậy. Nhiều ngày sau đó, cô đến công viên ngồi hát, tự tin, say mê theo đuổi ước mơ của mình. + Nhờ sự động viên khích lệ của cụ già, cô đã có ý chí nghị lực, niềm tin vào bản thân và đi đến thành công: cô bé trở thành ca sỹ nổi tiếng. Sự thành công ấy đã đánh đổi bằng khổ đau, bằng sự vượt lên chính mình với ý chí nghị lực, lòng quyết tâm, sự tự tin. + Khi trở thành ca sĩ nổi tiếng, cô không hề quên ơn cụ già và đã “đến công viên tìm cụ”. Cô đã sững người vì biết được người ngồi nghe cô hát, động viên cô lại là một người không có khả năng nghe. Đó là sự biết ơn, , là biểu hiện của đạo đức tốt đẹp. => Tình huống truyện đặc sắc đã góp phần làm nổi bật trọn vẹn vẻ đẹp của hình tượng nhân vật ông cụ và cô bé bất hạnh. Từ đó, chủ đề của tác phẩm được thể hiện sâu sắc. d, Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật (0,25 điểm): Tác giả đã miêu tả tâm lí nhân vật bằng những chi tiết sinh động, cụ thể, làm cho tính cách, hành động…của nhân vật trở nên chân thực, sống động, giúp người đọc có thể cảm nhận được những cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật rất gần gũi, đời thường. e, Ngôi kể, lời văn (0,25 điểm): - Câu chuyện được kể bằng ngôi thứ ba: Người kể giấu mặt nhưng chính ngôi kể đã mang đến sự khách quan, làm câu chuyện có tính thuyết phục hơn. Sự đồng cảm, sẻ chia, tình yêu thương của ông cụ hay sự bất hạnh cũng như ý chí nghị lực, niềm tin vào bản thân, lòng biết ơn của cô bé được đánh giá khách quan có tác dụng tác động mạnh mẽ vào cảm xúc, tư tưởng của người đọc để rồi nhắc nhở mọi người hãy biết đồng cảm, sẻ chia, hãy tin vào chính mình để chinh phục ước mơ. - Lời văn: giản dị, gần gũi, lối kể chuyện nhẹ nhàng, sâu lắng, ngắn gọn, súc tích; tình huống, chi tiết gần gũi với đời sống hàng ngày... đã góp phần làm nên thành công của truyện Tác giả sử dụng ngôn ngữ kể một cách tinh tế, tạo nên một câu chuyện đầy cảm xúc và sâu sắc. (* Lưu ý: HS có thể phân tích theo nhiều cách khác nhau nhưng đúng thao tác và nội dung vẫn cho điểm tối đa).

Ý 5. Khẳng định lại ý nghĩa, giá trị của tác phẩm - Giá trị về nghệ thuật: Khái quát lại thành công về nội dung, nghệ thuật của tác phẩm. - Khẳng định lại ý nghĩa của truyện: + Đôi tai của tâm hồn không bao giờ biến mất, nó luôn ở bên cạnh chúng ta, động viên và khích lệ chúng ta đi đến những thành công lớn hơn. + Niềm tin và nghị lực sống là hai yếu tố quan trọng để vượt qua khó khăn và đạt được thành công như cô bé trong câu chuyện. + Khi chúng ta tin tưởng và yêu thích bản thân, chúng ta có thể vượt qua mọi khó khăn và đạt được những thành công mà chúng ta mong muốn. + Chúng ta cần ghi nhớ ân nghĩa mà người khác đã giúp đỡ để mình bước tới thành công.

Viết bài văn phân tích truyện “Đôi tai của tâm hồn”

Đôi tai không chỉ để nghe, đôi mắt không chỉ để nhìn và cũng chẳng phải một định lý bắt buộc phải tuân theo. Con người có thể cảm nhận nhau, trao nhau sự đồng cảm và tình thương không chỉ qua việc nghe và nhìn, mà còn là sự cảm nhận. Tác giả của câu chuyện Đôi tai của tâm hồn đã cho người đọc thay ro điều đó thông qua nhân vật ông cụ trong tác phẩm này.

Trong câu chuyện, cô bé bị thầy loại ra khỏi ban nhạc chỉ vì dáng người và mặc những bộ quần áo cũ. Đây cũng chính là hiện thực trong bất cứ thời đại nào, những người nghèo và có ngoại hình không đẹp thường bị đối xử bất công. Người ta thường coi trọng những thứ bên ngoài hơn là tâm hồn bên trong của con người. Nhưng khi cô bé đến công viên, ông cụ ở đó đã cho cô bé động lực và niềm tin. Ông cụ khẳng định giọng hát của cô bé, cũng cho cô bé động lực. Liên tục như vậy, cô bé dần không còn để ý đến ngoại hình của mình, có thể dũng cảm biểu diễn và trở thành một ca sĩ thành công. Đến lúc này, cô mới biết người thường khen mình hát hay lúc trước thực ra là người điếc.

Nhân vật ông cụ trong truyện là đại diện cho những người hiểu biết, có lòng đồng cảm và biết yêu thương người. Ông nhận thấy rằng cô bé buồn bã, tuy không biết lý do nhưng ông vẫn lựa chọn cách an ủi cô bé một cách trực tiếp nhất. Tuy ông không thực sự nghe được cô hát, nhưng ông dùng tâm hồn của mình để cảm nhận. Vậy nên, câu chuyện đó chính là Đôi tai của tâm hồn. Mặc dù ông khuyết tật, đôi tai không thể nghe được nhưng lại có thể cảm nhận được tất cả những gì cô bé muốn thể hiện. Và có lẽ, những lời khen của ông cụ lúc xưa chính là động lực để cô ấy thành công. Ông cụ không dùng những câu hỏi, mà dùng những câu trần thuật và cảm thán, ông cũng không khác gì những người bình thường và khiến cho cô bé ấy luôn tin tưởng vào lời khen của mình. Những điều thiêng liêng được giấu sâu trong tâm hồn qua đôi tai truyền tới nhau, trở thành cầu nối giữa tâm hồn của hai người xa lạ. Ông chính là một người thực sự tốt bụng và có lòng đồng cảm.

Thử tưởng tượng trong cuộc sống bình thường, những người đều có tam lòng như ông cụ và sự cố gắng như cô gái. Cuộc sống sẽ trở nên thật đẹp, con người với nhau có lòng yêu thương và sự đồng cảm với nhau. Có lẽ rằng, trong cuộc sống sẽ bớt đi những điều tiêu cực và đau khổ. Nhân vật ông cụ trở thành một tượng đài về lòng thiện lương và nhân hậu, là người biểu hiện cho nhung ket noi tâm hồn vượt trên mức bình thường. Hiện nay, khi mọi thứ đều được đánh giá qua vẻ bề ngoài thì viec ket noi tam hồn trở nên rất quan trọng. Đó là thứ khiến những con người sát lại gần nhau hơn.

Câu chuyện đã gửi gắm thông điệp vô cùng ý nghĩa rằng ông cảm nhận được giọng hát, cảm nhận được tâm hồn của cô gái thông qua tâm hồn chứ không đánh giá qua mắt nhìn hay tai nghe.

Phân tích tác phẩm Đôi tai tâm hồn ngắn gọn

Mỗi tác phẩm mà chúng ta đọc đều để lại cho chúng ta nhiều suy ngẫm về nó. Tác phẩm " đôi tai của tâm hồn" của Hoàng Phương của là một câu chuyện như vậy. Chính tác phẩm đã cho ta biết vẫn còn lòng tốt trong cuộc sống, điều ấy khiến con người tự tin hơn, sống tốt hơn.

Câu chuyện được kể về một cô bé có ngoại hình vừa gầy và thấp nên đã bị thầy giáo loại ra khỏi dàn đồng ca. Cô bé đã rất tủi thân vì nghĩ mình hát không hay. Và đến công viên ngồi khóc một mình. Sau đó cô bé đã cất giọng hát hết bài đến bài khác đến khi mệt lả thì có một giọng nó vang lên khen cô hát hay. Và đó là ông cụ ngồi kế bên tóc bạc trắng ra chậm rãi bước đi. Hôm sau cô bé lại đến đó hát cho ông cụ nghe và ông cụ vẫn khen hay như mọi lần. Sau đó, cô bé đã trở thành ca sĩ nổi tiếng và tìm lại đến công viên đó tìm ông cụ. Người ta nói rằng ông cụ đó bị điếc và đã mất rồi. Cô bé lúc đó mới sững người và biết được đó chính là " đôi tai của tâm hồn".

Cô bé đó nhà nghèo buồn tủi ngồi khóc trong công viên vì bị thầy loại khỏi dàn đồng dao. Vì bị loại do hoàn cảnh nghèo khổ hơn so với những bạn đồng trang lứa. Khi đã lớn, trở thành ca sĩ nổi tiếng, cô bé ngày ấy về lại trốn xưa tìm lại ông cụ, nhưng nhận được tin cụ mất và là một người điếc. Ngạc nhiên, đau buồn nhưng cũng dành lòng cảm mến cụ đã luôn khen cô. Cô bé đó đã từ những khuyết điểm của mình, cùng với đó là sự cố gắng vươn lên để hoàn thiện bản thân. Qua câu chuyện nhắc nhở chúng ta rằng sự đánh giá của người khác không quan trọng bằng việc chúng ta tin tưởng và yêu thích bản thân mình. Đôi tai của tâm hồn không bao giờ biến mất, nó luôn ở bên cạnh chúng ta, động viên và khích lệ chúng ta đi đến những thành công lớn hơn. Niềm tin và nghị lực sống là hai yếu tố quan trọng để vượt qua khó khăn và đạt được thành công như cô bé trong câu chuyện.

Vậy nên khi chúng ta gặp khó khăn thì đừng bao giờ bỏ cuộc và hay tin rằng có rất nhiều người tốt bụng sẽ luôn lắng nghe, cảm thông và thấu hiểu cho chúng ta.

Phân tích nhân vật ông cụ trong truyện ngắn Đôi tai tâm hồn

Trong kho tàng văn học cảm động và đầy tính nhân văn, truyện ngắn “Đôi tai của tâm hồn” đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc nhờ thông điệp sâu xa về tình yêu thương và sự thấu cảm. Nhân vật ông cụ trong truyện hiện lên không chỉ là một người lớn tuổi bình thường, mà còn là một tấm gương sáng về lòng bao dung, nhân hậu và sự hy sinh thầm lặng. Chính ông cụ là người đã trở thành điểm tựa tinh thần vững chắc cho cô bé mang nhiều tổn thương, và là người giúp thay đổi cả cuộc đời của em.

Câu chuyện mở đầu với hình ảnh một cô bé nhỏ nhắn, sống trong hoàn cảnh khó khăn và không mấy nổi bật về ngoại hình. Cô bé từng mơ ước được hát trong dàn đồng ca của trường, nhưng ước mơ ấy nhanh chóng bị dập tắt khi thầy giáo loại em chỉ vì em không có ngoại hình ưa nhìn. Cú sốc tinh thần ấy khiến cô bé cảm thấy tủi thân, mất niềm tin vào chính mình và bật khóc một mình nơi công viên – nơi em tìm đến như một chốn để giải tỏa nỗi buồn. Trong khoảnh khắc ấy, sự xuất hiện của ông cụ như một tia sáng ấm áp giữa bầu trời u ám trong lòng cô bé.

Ông cụ với mái tóc bạc trắng, dáng người hiền từ và đôi mắt đầy tình cảm, không chỉ nhìn thấy giọt nước mắt của cô bé, mà còn lắng nghe giọng hát của em – bằng một cách rất riêng. Ngay từ lần đầu tiên gặp mặt, ông đã dành cho cô bé những lời khen ngợi chân thành và ấm áp. Đó không chỉ là lời an ủi, mà còn là sự động viên xuất phát từ sự đồng cảm sâu sắc. Điều đặc biệt là, ông cụ không dừng lại ở một lần an ủi ngắn ngủi, mà đã trở thành người bạn đồng hành thầm lặng trong suốt nhiều năm liền, kiên nhẫn lắng nghe từng câu hát và luôn khen ngợi cô bé. Tình yêu thương và sự động viên bền bỉ ấy như một dòng suối ngọt lành, nuôi dưỡng niềm tin và lòng can đảm trong tâm hồn cô bé nhỏ.

Nhờ có ông cụ, cô bé dần lấy lại sự tự tin, tin vào giọng hát của mình và không ngừng luyện tập, vượt qua mặc cảm cá nhân để rồi sau này trở thành một ca sĩ nổi tiếng. Ông cụ không chỉ là “đôi tai” lắng nghe tiếng hát, mà còn là “đôi tai của tâm hồn” – người đã cảm nhận được vẻ đẹp ẩn sâu bên trong giọng hát và trái tim cô bé. Ông lắng nghe không bằng thính giác, mà bằng cả trái tim và sự đồng cảm sâu sắc. Điều khiến người đọc càng xúc động hơn nữa là sự thật rằng ông cụ đã bị điếc suốt 20 năm. Ông không thể nghe được giọng hát của cô bé bằng tai, nhưng vẫn kiên trì lắng nghe mỗi ngày, như thể đang thực sự cảm nhận được tất cả. Đó chính là biểu tượng của tình yêu thương vô điều kiện, của sự hy sinh thầm lặng và cao cả.

Nhân vật ông cụ chính là minh chứng sống động cho khái niệm “đôi tai của tâm hồn” – một cách lắng nghe và thấu cảm sâu sắc vượt qua mọi giới hạn của thể chất. Sự hiện diện của ông đã thay đổi cả một cuộc đời. Nếu không có ông cụ, có lẽ cô bé đã không vượt qua được sự tổn thương và mặc cảm để theo đuổi ước mơ. Từ đó, truyện ngắn gửi đến người đọc thông điệp sâu sắc: Chỉ cần một người sẵn lòng lắng nghe, sẵn sàng trao đi tình thương vô điều kiện, cũng có thể giúp người khác thay đổi cả số phận.

Kết lại, ông cụ trong “Đôi tai của tâm hồn” hiện lên như một biểu tượng đẹp đẽ của lòng nhân hậu, sự thấu cảm và sức mạnh tinh thần to lớn. Nhân vật ấy đã để lại trong lòng người đọc một bài học sâu sắc: Sự cảm thông, lòng kiên nhẫn và tình yêu thương không những có thể chữa lành tổn thương mà còn có thể tiếp thêm sức mạnh để một con người vươn lên, theo đuổi ước mơ và sống một cuộc đời đầy ý nghĩa.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Học tập - Lớp 9 của HoaTieu.vn.