Phân tích bài thơ Áo cũ

Bài thơ 'Áo cũ' của Lưu Quang Vũ là một tác phẩm đầy xúc động về tình cảm mẹ con và sự trân trọng những ký ức thời thơ ấu. Tác giả đã sử dụng hình ảnh chiếc áo cũ như một biểu tượng mạnh mẽ để thể hiện tình cảm sâu nặng của mình dành cho mẹ. Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ mẫu dàn ý phân tích bài thơ Áo cũ kèm theo một số bài văn mẫu phân tích bài thơ Áo cũ, mời các bạn cùng tham khảo.

• Phân tích truyện ngắn Những ngày mới của Thạch Lam

Nội dung chính của bài thơ Áo cũ

Bài thơ "Áo cũ" của Lưu Quang Vũ mang đến cho người đọc những cảm xúc sâu sắc về tình mẫu tử thiêng liêng và lòng trân trọng những giá trị tinh thần giản dị. Nội dung chính của bài thơ có thể được tóm gọn như sau:

Tình cảm của người con dành cho chiếc áo cũ:

Chiếc áo cũ sờn vai, ngắn dần theo năm tháng gợi lên những ký ức về thời gian đã qua, về sự trưởng thành của người con.

Người con trân trọng chiếc áo như trân trọng những kỷ niệm đẹp, những tháng ngày đã gắn bó.

Tình mẫu tử thiêng liêng:

Hình ảnh người mẹ già nua, đôi mắt mờ vẫn cố gắng vá áo cho con khiến người con cảm động, xót xa.

Mỗi đường kim mũi chỉ trên chiếc áo đều chứa đựng tình yêu thương, sự hy sinh thầm lặng của mẹ.

Người con nhận ra sự hi sinh của mẹ qua từng đường kim mũi chỉ, qua sự hao mòn về sức khoẻ của mẹ.

Bài học về lòng biết ơn và sự trân trọng:

Bài thơ nhắn nhủ chúng ta hãy biết trân trọng những gì đã cùng ta trải qua những năm tháng cuộc đời.

Hãy biết trân trọng những tình cảm gia đình, đặc biệt là tình mẹ.

Hãy biết trân trọng những gì đã cùng ta sống.

Dàn ý phần tích Áo cũ

I. Mở bài:

Giới thiệu tác giả và tác phẩm

II. Thân bài:

+ Đoạn 1: Tác giả gửi gắm cảm xúc của mình vào chiếc áo cũ (Thời gian sẽ làm chiếc áo cũ đi nghĩa là ta cũng lớn dần; gia cảnh nhà tác giả không mấy khá giả; nhìn chiếc áo làm cho tác giả nhớ về kí ức khiến mình “cay mắt”)

+ Đoạn 2 + Đoạn 3: Tình yêu của nhà thơ dành cho mẹ mình (Mỗi lần áo cũ mẹ lại vá lại áo cho con, rồi nhận ra con mau lớn quá; Điều này chứng tỏ mẹ cũng đã già, mắt kém không xâu kim để vá áo được; nên tác giả thương mẹ càng thương áo hơn; tác giả thương chiếc áo qua năm tháng vì trong đó là tình yêu của mẹ dành cho mình; được thay áo mới dài hơn, tác giả cũng không vui vì thay áo mới mình lớn lên cùng với đó là mẹ già đi)

+ Đoạn 4: Thông điệp đầy ý nghĩa tác giả gửi đến người đọc (Phải biết thương lấy mẹ mình, thương lấy những điều gắn bó với mình như chiếc áo cũ)

III. Kết bài:

Khái quát lại bài thơ Áo mới của tác giả Lưu Quang Vũ

Phân tích Áo cũ ngắn gọn

Lưu Quang Vũ là một trong những nhà thơ, nhà viết kịch nổi bật của văn học Việt Nam hiện đại. Thơ ông luôn chứa đựng những cảm xúc chân thành, sâu lắng về cuộc sống, con người và tình cảm gia đình. Bài thơ “Áo cũ” là một sáng tác giàu cảm xúc, đầy tính nhân văn, thể hiện tình yêu thương của người con dành cho người mẹ qua hình ảnh chiếc áo cũ – một hình ảnh bình dị nhưng đầy ý nghĩa.

Ngay từ khổ thơ đầu tiên, tác giả đã gợi lên cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến khi nhắc đến chiếc áo cũ – vật dụng quen thuộc gắn bó với tuổi thơ:

“Áo cũ rồi, mỗi ngày thêm ngắn
Chỉ đứt sờn màu bạc hai vai”

Chiếc áo theo thời gian trở nên cũ kỹ, bạc màu, sờn vai, không chỉ phản ánh hoàn cảnh gia đình còn nhiều khó khăn, mà còn thể hiện sự trưởng thành, lớn lên của đứa trẻ. Từ chiếc áo cũ, tác giả liên tưởng đến cả một miền ký ức thân thương:

“Thương áo cũ như là thương ký ức
Đựng trong hồn cho mắt phải cay cay.”

Chiếc áo không đơn thuần là vật chất mà trở thành biểu tượng của những kỷ niệm, yêu thương. Nó gợi nhớ một thời thơ bé giản dị, khiến người con xúc động đến rưng rưng.

Đến khổ thơ thứ hai và thứ ba, hình ảnh người mẹ hiện lên thật gần gũi và đầy yêu thương:

“Mẹ vá áo mới biết con chóng lớn
Mẹ không còn nhìn rõ chỉ để xâu kim”

Hành động mẹ vá áo không chỉ thể hiện sự chăm sóc tận tụy mà còn là sự hy sinh lặng thầm. Qua đó, người con nhận ra mẹ đã già, đôi mắt kém đi, từng đường kim mũi chỉ thấm đượm biết bao tình thương. Tình cảm của tác giả dành cho mẹ trở nên sâu sắc hơn khi:

“Thương mẹ nhiều con càng yêu áo thêm”.

Tình yêu với mẹ hòa quyện trong tình cảm với chiếc áo, khiến người con càng thêm trân quý những gì mẹ đã dành cho mình.

Tác giả cũng thể hiện sự trân trọng với chiếc áo cũ – món quà thầm lặng của mẹ:

“Áo đã ở với con qua mùa qua tháng
Cũ rồi con vẫn quý vẫn thương”

Mỗi lần thay áo mới, niềm vui không trọn vẹn, bởi:

“Áo dài hơn thấy mẹ cũng già hơn.”

Câu thơ thể hiện sự nhạy cảm và lòng hiếu thảo của người con. Trưởng thành không chỉ là niềm vui, mà còn là nỗi lo, khi nhận ra mẹ ngày một già đi.

Khổ thơ cuối cùng là lời nhắn nhủ đầy ý nghĩa và xúc động:

“Hãy biết thương lấy những manh áo cũ
Để càng thương lấy mẹ của ta”

Chiếc áo cũ không còn đơn thuần là kỷ vật, mà trở thành biểu tượng của tình mẫu tử thiêng liêng, gắn bó. Tác giả kêu gọi mỗi người hãy biết trân trọng những điều thân thuộc, bình dị, bởi trong đó là tình yêu, là ký ức, là sự hy sinh âm thầm không thể đo đếm được.

Bài thơ “Áo cũ” không cầu kỳ, không dùng những hình ảnh cao sang, mà lại chạm đến trái tim người đọc bằng sự giản dị, mộc mạc và chân thật. Qua hình ảnh chiếc áo, Lưu Quang Vũ đã truyền tải một thông điệp sâu sắc về lòng biết ơn, về tình yêu thương dành cho mẹ – người đã lặng lẽ hy sinh vì con suốt cả cuộc đời. Bài thơ là lời nhắc nhở chúng ta hãy luôn trân trọng những điều gần gũi nhất, yêu thương mẹ khi còn có thể, bởi đó là tình cảm thiêng liêng và cao quý nhất trên đời.

Phân tích bài thơ áo cũ chi tiết

“Nuôi con buôn tảo bán tần,
Chỉ mong con lớn nên thân với đời.
Những khi trái nắng trở trời,
Con đau là mẹ đứng ngồi không yên.
Trọn đời vất vả triền miên,
Chăm lo bát gạo đồng tiền nuôi con”

Mẹ là tiếng gọi thiêng liêng nhất trên cuộc đời này. Mẹ yêu thương, chăm sóc và dạy dỗ con cái, cho con những điều tốt nhất không quản khó khăn, nhọc nhằn. Có lẽ chính vì vậy, mẹ đã trở thành đề tài sáng tác muôn thuở cho thơ văn. Nhà thơ Lưu Quang Vũ cũng đã chọn chủ đề về mẹ để sáng tác bài thơ “Áo cũ”. Bài thơ được sáng tác năm 1963, khi tác giả mới chỉ 15 tuổi học lớp 9 và đến năm 2002, Áo mới đã được in trong tập thơ tình của nhà xuất bản Văn học. Bài thơ là tình yêu của tác giả dành cho mẹ và sự trân trọng kí ức tuổi thơ của mình.

Mở đầu bài thơ, nhà thơ Lưu Quang Vũ đưa cảm xúc của mình vào trong hình ảnh chiếc áo cũ một cách thật đặc biệt:

“Áo cũ rồi, mỗi ngày thêm ngắn
Chỉ đứt sờn màu bạc hai vai
Thương áo cũ như là thương ký ức
Đựng trong hồn cho mắt phải cay cay.”

Chiếc áo khi mặc đến cũ rồi, sẽ mỗi ngày ngắn đi một chút, vì sao lại như vậy? Đó là vì theo thời gian chiếc áo bị cũ đi, cùng với đó là chúng ta thêm lớn hơn, nên chiếc áo bị ngắn dần. Vậy mà chiếc áo cũ mà nhà thơ Lưu Quang Vũ mang tới còn cũ đến độ “đứt sờn màu bạc hai vai”, có lẽ nhà thơ đã mặc chiếc áo đó từ rất lâu cho tới khi sáng tác bài thơ, trở thành một cậu thiếu niên học lớp 9. Điều này cũng gợi cho người đọc thấy được hoàn cảnh khi đó của gia đình tác giả không mấy khá giả nên áo phải mặc đến nỗi ngắn và cũ sờn màu, bạc vai. Nhìn chiếc áo mà nhà thơ thương nó như thương kí ức của mình đã trải qua, kí ức đó là gì mà khiến cho tác giả lại “mắt phải cay cay”, nghẹn ngào muốn khóc?

Kí ức khiến nhà thơ Lưu Quang Vũ phải cay mắt là những kí ức về người mẹ dấu yêu của mình:

“Mẹ vá áo mới biết con chóng lớn
Mẹ không còn nhìn rõ chỉ để xâu kim
Áo con có đường khâu tay mẹ vá
Thương mẹ nhiều con càng yêu áo thêm.

Áo đã ở với con qua mùa qua tháng
Cũ rồi con vẫn quý vẫn thương
Con chẳng nỡ mỗi lần thay áo mới
Áo dài hơn thấy mẹ cũng già hơn.”

Sau mỗi lần rách áo rồi lại vá để mặc lại, mẹ đã nhận ra “con chóng lớn”. Nhưng điều này đồng nghĩa với việc mẹ cũng đã già đi. Giờ đây mẹ vá áo cho con khó khăn hơn trước, mẹ đã già nên mắt kém “không còn nhìn rõ chỉ để xâu kim”. Mỗi lần con mặc chiếc áo đó đều cảm nhận được “đường khâu tay mẹ vá”, nên con yêu mẹ biết bao nhiêu càng yêu áo thêm bấy nhiêu vì đó là công sức mẹ may vá, tình thương mẹ dành cho con. Chiếc áo cũ mẹ vá đã được tác giả dùng “qua mùa qua tháng”, chỉ một khoảng thời gian dài. Tuy áo đã cũ nhưng tác giả khẳng định mình “vẫn quý vẫn thương”. Chính vì yêu mẹ nên mỗi lần thay áo mới, nhà thơ Lưu Quang Vũ đều “không nỡ”. Lần thay áo mới sẽ phải mua áo dài hơn vì con cũng đã lớn hơn, không còn mặc vừa chiếc áo cũ ngắn nữa, điều đó cũng là minh chứng mẹ đang già hơn trước, khiến nhà thơ mặc áo mới nhưng lòng không vui vì thời gian đang đẩy mình lớn lên nhưng lấy đi tuổi xuân của mẹ.

Đoạn cuối của bài thơ, chính là thông điệp mà tác giả Lưu Quang Vũ muốn gửi gắm đến cho người đọc cũng là lời tác giả tự nhắc nhở mình:

“Hãy biết thương lấy những manh áo cũ
Để càng thương lấy mẹ của ta
Hãy biết thương những gì đã cùng ta sống
Những gì trong năm tháng trôi qua...”

Mỗi người chúng ta phải biết thương lấy “những manh áo cũ”, rộng ra chính là những kỉ niệm của quá khứ, những điều mà mình được nhận. Để rồi càng thương mẹ mình hơn, vì mẹ đã vất vả nuôi lớn chúng ta, săn sóc chúng ta từng cái ăn, cái mặc. Phải biết thương yêu, trân trọng những người xung quanh và những điều đã từng gắn bó với chính mình. Vì năm tháng trôi qua nào đợi chờ điều gì, hãy yêu thương lấy mẹ cha, người sinh thành ra chúng ta và những điều thân mến xung quanh để không phải hối hận muộn màng.

Bài thơ Áo cũ tuy sử dụng những câu từ đơn giản nhưng lại mang tới cho chúng ta những bài học thật hay và sâu sắc. Trong đó chứa đựng tình yêu của tác giả Lưu Quang Vũ dành cho mẹ của mình cũng như thông điệp đầy ý nghĩa tác giả gửi tới người đọc về tình thương mẹ và những điều gắn bó xung quanh. Bài thơ cũng thể hiện sự tài năng của nhà thơ khi có thể sáng tác một bài thơ ý nghĩa như vậy ở độ tuổi còn nhỏ.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Học tập - Lớp 9 của HoaTieu.vn.