Nêu ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936 - 1939

Phong trào Dân chủ 1936 - 1939 ở Đông Dương là phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc do Đảng Cộng sản Đông Dương phát động. Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936 - 1939 là gì? Hãy cùng Hoatieu tìm hiểu trong bài nhé.

Phong trào có sự liên kết rộng rãi với quần chúng qua tổ chức Mặt trận Dân chủ Đông Dương. Kèm theo đó là sự ủng hộ của các đảng phái, nhân sĩ, trí thức.

1. Phong trào dân chủ 1936 - 1939 diễn ra trong bối cảnh lịch sử nào?

Phong trào dân chủ 1936 - 1939 ra đời trong hoàn cảnh lịch sử:

1.1. Tình hình thế giới

• Chủ nghĩa phát xít hình thành, trở thành mối nguy cơ chiến tranh, đe dọa hòa bình và an ninh thế giới.
• 7/1935 Đại hội lần thứ 7 của quốc tế cộng sản chủ trương thành lập mặt trận ND nhằm chống phát xít và nguy cơ chiến tranh.
• 5/1936 mặt trận nhân dân Pháp lên nắm chính quyền ban hành chính sách tiến bộ cho cả thuộc địa.

1.2. Tình hình trong nước

• Chính trị:
  • Đối với Đông Dương, Pháp cử phái đoàn sang điều tra tình hình, cử Toàn quyền mới, ân xá tù chính trị, nới rộng quyền tự do báo chí … tạo thuận lợi cho cách mạng Việt Nam.
  • Có nhiều đảng phái chính trị hoạt động: đảng cách mạng, đảng theo xu hướng cải lương, đảng phản động …, nhưng Đảng Cộng sản Đông Dương là Đảng mạnh nhất, có tổ chức chặt chẽ, chủ trương rõ ràng.
• Kinh tế: sau khủng hoảng kinh tế thế giới, Pháp tập trung đầu tư, khai thác thuộc địa để bù đắp sự thiếu hụt cho kinh tế Pháp.
  • Nông nghiệp: tư bản Pháp chiếm đoạt ruộng đất, độc canh cây lúa, trồng cao su, đay, gai, bông …
  • Công nghiệp: đẩy mạnh khai mỏ. Sản lượng ngành dệt, xi măng, chế cất rượu tăng. Các ngành ít phát triển là điện, nước, cơ khí, đường, giấy, diêm...
  • Thương nghiệp: thực dân độc quyền bán thuốc phiện, rượu, muối và xuất nhập khẩu, thu lợi nhuận rất cao, nhập máy móc và hàng tiêu dùng, xuất khoáng sản và nông sản.

⟹ Những năm 1936 - 1939 là thời kỳ phục hồi và phát triển kinh tế Việt Nam nhưng kinh tế Việt Nam vẫn lạc hậu và lệ thuộc kinh tế Pháp.

• Xã hội: đời sống nhân dân khó khăn do chính sách tăng thuế của Pháp
  • Công nhân: thất nghiệp, lương giảm.
  • Nông dân: không đủ ruộng cày, chịu mức địa tô cao và bóc lột của địa chủ, cường hào…
  • Tư sản dân tộc: ít vốn, chịu thuế cao, bị tư bản Pháp chèn ép.
  • Tiểu tư sản trí thức: thất nghiệp, lương thấp.
  • Các tầng lớp lao động khác: chịu thuế khóa nặng nề, sinh hoạt đắt đỏ.

⟹ Đời sống đa số nhân dân khó khăn nên hăng hái tham gia đấu tranh đòi tự do, cơm áo dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương.

2. Nêu ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936 - 1939

1.1. Ý nghĩa của phong trào dân chủ 1936 - 1939

• Là phong trào quần chúng rộng lớn, có tổ chức, dưới sự lãnh đạo của Đảng.
• Buộc chính quyền thực dân Pháp phải nhượng bộ một số yêu sách về dân sinh, dân chủ.
• Trình độ chính trị và công tác của cán bộ Đảng viên được nâng lên, uy tín của Đảng mở rộng.
• Quần chúng được giác ngộ về chính trị, trở thành lực lượng chính trị hùng hậu của cách mạng.
• Là cuộc tập dượt thứ 2 chuẩn bị cho cách mạng tháng 8/1945, chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa tháng Tám sau này.

1.2. Bài học kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936 - 1939

• Phong trào đã để lại kinh nghiệm về xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất.
• Tổ chức, lãnh đạo quần chúng đấu tranh công khai, hợp pháp.
• Đấu tranh tư tưởng trong nội bộ Đảng và với các đảng phái phản động.
• Đảng thấy được hạn chế trong công tác mặt trận trong giải quyết vấn đề dân tộc.

Trên đây là Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của phong trào dân chủ 1936 - 1939. Mời các bạn cùng tham khảo thêm các bài tập khác trong chương trình Lớp 12 mảng Học tập nhé.

Các bạn cùng tham gia group Bạn Đã Học Bài Chưa? để thảo luận học tập và giải đáp bất cứ điều gì chưa hiểu nhé, thành viên trong nhóm sẽ giúp đỡ rất tận tình.