Bộ đề đọc hiểu Tản văn (có đáp án)
Mua tài khoản Hoatieu Pro để trải nghiệm website Hoatieu.vn KHÔNG quảng cáo & Tải nhanh File chỉ từ 99.000đ. Tìm hiểu thêm »
Đề đọc hiểu tản văn tùy bút có đáp án
Bộ đề đọc hiểu Tản văn được biên soạn nhằm giúp học sinh rèn luyện kỹ năng cảm thụ, phân tích và trả lời câu hỏi theo đúng yêu cầu của các bài thi Ngữ văn. Với nguồn tư liệu đa dạng, câu hỏi bám sát chương trình và mức độ đề thi, bộ đề hỗ trợ hiệu quả cho việc ôn tập, nâng cao năng lực đọc hiểu và cảm thụ văn học của học sinh THCS và THPT.
Đây là tài liệu tham khảo ôn tập giúp các em rèn luyện thêm kĩ năng đọc hiểu các văn bản thuộc thể loại tản văn.
Nội dung bộ đề đọc hiểu tản văn

I. ĐỌC HIỂU (5.0 điểm)
Đọc văn bản sau:
THÁNG GIÊNG, MƠ VỀ TRĂNG NON RÉT NGỌT
(Trích)
Vũ Bằng
Tự nhiên như thế: ai cũng chuộng mùa xuân. Mà tháng Giêng là tháng đầu của mùa xuân, người ta càng trìu mến, không có gì lạ hết. Ai bảo được non đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió; ai cấm được trai thương gái, ai cấm được mẹ yêu con; ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng thì mới hết được người mê luyến mùa xuân.
Ới ơi người em gái xõa tóc bên cửa sổ! Em yêu mùa xuân có phải vì nghe thấy rạo rực nhựa sống trong cành mai, gốc đào, chồi mận ở ngoài vườn? Chàng trai kia yêu mùa xuân, phải chăng là tại lúc đôi mùa giao tiễn nhau, chàng tưởng như nghe thấy đồi núi chuyển mình, sông hồ rung động trong cuộc đôi thay thường xuyên của cuộc đời? Mà người thiếu phụ nọ ở chân trời góc biển yêu mùa xuân có phải là vì đấy là mùa xanh lên hi vọng được trở về nơi bến đợi sông chờ để ngẫm lại khúc bạc đầu với người ra đi chưa biết ngày nào trở lại?
Tôi yêu sông xanh, núi tím; tôi yêu đôi mày ai như trăng mới in ngần và tôi cũng xây mộng ước mơ, nhưng yêu nhất mùa xuân không phải là vì thế.
Mùa xuân của tôi – mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội – là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng...
Người yêu cảnh, vào những lúc trời đất mang mang như vậy, khoác một cái áo lông, ngậm một ống điếu mở cửa đi ra ngoài tự nhiên thấy một cái thú giang hồ êm ái như nhung và không cần uống rượu mạnh cũng như lòng mình say sưa một cái gì đó – có lẽ là sự sống!
[…]
Ấy đấy, cái mùa xuân thần thánh của tôi làm cho người ta muốn phát điên lên như thế ấy. Ngồi yên không chịu được. Nhựa sống ở trong người căng lên như máu căng lên trong lộc của loài nai, như mầm non của cây cối, nằm im mãi không chịu được, phải trồi ra thành những cái lá nhỏ li ti giơ tay vẫy những cặp uyên ương đứng cạnh.
Cùng với mùa xuân trở lại, tim người ta dường như cũng trẻ hơn ra, và đập mạnh hơn trong những ngày đông tháng giá. Lúc ấy, đường sá không còn lầy lội nữa mà là cái rét ngọt ngào, chớ không còn tê buốt căm căm nữa.
Y như những con vật nằm thu hình một nơi trốn rét thấy nắng ấm trở về thì lại bò ra để nhảy nhót kiếm ăn, anh cũng “sống” lại và thèm khát yêu thương thực sự. Ra ngoài trời, thấy ai cũng muốn yêu thương, về đến nhà lại cũng thấy yêu thương nữa.
Nhang trầm, đèn nến, và nhất là bầu không khí gia đình đoàn tụ êm đềm, trên kính dưới nhường, trước những bàn thờ Phật, bàn thờ Thánh, bàn thờ tổ tiên làm cho lòng anh ấm lạ ấm lùng, tuy miệng chẳng nói ra nhưng trong lòng thì cảm như có không biết bao nhiêu là hoa mới nở, bướm ra ràng mở hội liên hoan.
Đẹp quá đi, mùa xuân ơi - mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến. Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng, Tết hết mà chưa hết hẳn, đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong, cỏ không mướt xanh như cuối đông, đầu giêng, nhưng trái lại, lại nức một mùi hương man mác.
Thường thường, vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê mờ. Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện ra ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. Trên giàn hoa lí, vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tám chín giờ sáng, trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột.
Ấy là lúc thịt mỡ dưa hành đã hết, người ta bắt đầu trở về bữa cơm giản dị có cà om với thịt thăn điểm những lá tía tô thái nhỏ hay bát canh trứng cua vắt chanh ăn mát như quạt vào lòng. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm “hoá vàng” và các trò vui ngày Tết cũng tạm thời kết thúc để nhường chỗ cho cuộc sống êm đềm thường nhật.
(In trong Thương nhớ mười hai, Vũ Bằng, NXB Văn học, Hà Nội, 2021, tr.19 – 20).
Trả lời các câu hỏi:
Câu 1. Xác định đề tài của văn bản trên.
Câu 2. Chỉ ra khoảng thời gian mà tác giả cảm thấy “yêu mùa xuân nhất”.
Câu 3. Nêu một dẫn chứng trong văn bản nói về nét đẹp văn hoá cổ truyền.
Câu 4. Những cụm từ nghe thấy rạo rực nhựa sống, đồi núi chuyển mình, sông hồ động, mùa xanh lên hi vọng (đoạn 2) cho thấy khả năng cảm nhận thế giới xung quanh của tác giả như thế nào?
Câu 5. Hãy phân tích hiệu quả sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình trong đoạn văn sau:
Y như những con vật nằm thu hình một nơi trốn rét thấy nắng ấm trở về thì lại bò ra để nhảy nhót kiếm ăn, anh cũng “sống” lại và thèm khát yêu thương thực sự. Ra ngoài trời, thấy ai cũng muốn yêu thương, về đến nhà lại cũng thấy yêu thương nữa.
Câu 6. Cảm hứng chủ đạo của đoạn trích trên được thể hiện như thế nào?
Câu 7. Tình cảm của tác giả dành cho mùa xuân trong đoạn trích trên đã tác động như thế nào đến người đọc?
Câu 8. Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy chia sẻ cảm nhận về những nét đẹp và ý nghĩa của văn hóa cổ truyền trong ngày Tết ở quê hương mình.
|
Câu |
Nội dung |
|
|
ĐỌC HIỂU |
|
1 |
Đề tài: mùa xuân Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 0.5 điểm - Học sinh trả lời sai: 00 điểm |
|
2 |
Thời gian: Sau rằm tháng giêng Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 0.5 điểm - Học sinh trả lời sai: 00 điểm |
|
3 |
Sau đây là một số gợi ý: - Nhang trầm, đèn nến, và nhất là bầu không khí gia đình đoàn tụ êm đềm, trên kính dưới nhường, trước những bàn thờ Phật, bàn thờ Thánh, bàn thờ tổ tiên… - … lúc thịt mỡ dưa hành đã hết, người ta bắt đầu trở về bữa cơm giản dị có cà om với thịt thăn điểm những lá tía tô thái nhỏ hay bát canh trứng cua vắt chanh ăn mát như quạt vào long. - Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm “hoá vàng”… Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời đúng 1 dẫn chứng như đáp án: 0.5 điểm - Học sinh trả lời chưa đầy đủ: 0.25 điểm - Học sinh trả lời sai: 00 điểm |
|
4 |
Tác giả là một người có cái nhìn tinh tế, độc đáo, yêu thiên nhiên. Bên cạnh đó cũng thấy được sự quan sát, và dùng từ đỉnh cao của tác giả. Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 0.5 điểm - Học sinh trả lời được 01 ý: 0,25 điểm - Học sinh trả lời sai: 00 điểm Lưu ý: Học sinh có thể diễn đạt khác miễn phù hợp thì vẫn cho trọn điểm. |
|
5 |
Sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình: - Chỉ ra yếu tố tự sự và trữ tình: + Tự sự: Y như những con vật nằm thu hình một nơi trốn rét thấy nắng ấm trở về thì lại bò ra để nhảy nhót kiếm ăn, anh cũng “sống” lại và + Trữ tình: thèm khát yêu thương thực sự. Ra ngoài trời thấy ai cũng muốn yêu thương, về đến nhà lại cũng thấy yêu thương nữa. - Hiệu quả: Đoạn văn cho thấy mùa xuân là mùa của sức sống và tình yêu thương, sự mê luyến mùa xuân của con người. Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời đúng như đáp án:1.0 điểm (Chỉ ra yếu tố tự sự (0.25), trữ tình (0.25); mùa xuân là mùa của sức sống và tình yêu thương (0.25); cảm xúc mê luyến mùa xuân của con người (0.25) - Học sinh trả lời đúng 03 ý: 0.75 điểm - Học sinh trả lời đúng 02 ý: 0.5 điểm - Học sinh trả lời đúng 01 ý: 0.25 điểm - Học sinh trả lời sai: 00 điểm Lưu ý: Học sinh có thể diễn đạt khác miễn phù hợp thì vẫn cho trọn điểm. |
|
6 |
Cảm hứng chủ đạo của văn bản: Tình yêu mùa xuân và nỗi nhớ mùa xuân quê hương miền Bắc của tác giả. Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 0.5 điểm - Học sinh trả lời đúng 1/2 ý: 0.25 điểm - Học sinh trả lời sai: 00 điểm |
|
7 |
Gợi ý: - Rung động trước vẻ đẹp của thiên nhiên mùa xuân. - Thêm yêu mến quê hương, gia đình, nơi cội nguồn cảm xúc yêu thương. - Giữ gìn, nuôi dưỡng trong mình những cảm xúc đẹp với cuộc sống xung quanh ta. Hướng dẫn chấm - Học sinh trả lời đúng 02 ý: 1.0 điểm - Học sinh trả lời được 01 ý: 0.5 điểm - Học sinh trả lời sai: 00 điểm Lưu ý: Học sinh có thể nêu những cảm nhận khác phù hợp thì vẫn cho trọn điểm. |
|
8 |
Gợi ý: - Nét đẹp riêng: Các hoạt động ngày tết như rộn ràng mua sắm, trang hoàng nhà cửa, mừng tuổi,… - Ý nghĩa: Tết là sự đoàn viên, sum vầy, là yếu tố quan trọng thắt chặt tình đoàn kết, sự gắn bó của cá nhân với gia đình, Tổ quốc, quê hương. Tết cổ truyền biểu hiện tinh thần đoàn kết cộng đồng, niềm tự hào, tự tôn dân tộc, biểu hiện nền văn hóa độc đáo, phong phú, giàu bản sắc,… Hướng dẫn chấm - Học sinh trình bày được 02 ý: 0.5 điểm - Học sinh trình bày được 01 ý: 0,25 điểm Lưu ý: Học sinh có thể nêu những cảm nhận khác phù hợp thì vẫn cho trọn điểm. |
Mời các bạn xem trọn bộ nội dung trong file tải về.
Tham khảo thêm
-
Chia sẻ:
Trần Thu Trang
- Ngày:
Bộ đề đọc hiểu Tản văn (có đáp án)
656 KB 09/12/2025 5:17:00 CHNhiều người quan tâm
Theo Nghị định 147/2024/ND-CP, bạn cần xác thực tài khoản trước khi sử dụng tính năng này. Chúng tôi sẽ gửi mã xác thực qua SMS hoặc Zalo tới số điện thoại mà bạn nhập dưới đây:
Hướng dẫn & Hỗ trợ
Chọn một tùy chọn bên dưới để được giúp đỡ
Lớp 11 tải nhiều
-
Giải sách bài tập Tiếng Anh 11 Global Success pdf
-
Trắc nghiệm Hóa 11 Kết nối tri thức có đáp án
-
Bài tập chuyên đề Hóa 11 Cánh Diều
-
Bộ đề đọc hiểu Ngữ văn 11 chương trình mới có đáp án
-
Top 5 bài phân tích 16 câu giữa bài Vội vàng
-
Trọn bộ file nghe Tiếng Anh 11 Global Success
-
Đề kiểm tra Hóa 11 học kì 1 Kết nối tri thức
-
Top 8 bài phân tích Đây mùa thu tới hay đặc sắc
-
Trắc nghiệm Sinh học 11 sách mới
-
Từ vựng Tiếng Anh 11 Global Success
Học tập tải nhiều
-
Đề cương ôn tập học kì 1 Toán 6 Chân trời sáng tạo
-
Đề cương ôn tập học kì 1 Toán 6 Kết nối tri thức
-
Đề cương ôn tập giữa học kì 1 Hoạt động trải nghiệm 6 năm 2025 - 2026 (2 sách)
-
Tài liệu an toàn giao thông cho nụ cười trẻ thơ
-
Đề thi Học kì 1 Toán lớp 3 Chân trời sáng tạo năm 2025
-
Đề thi học kì 1 Toán lớp 3 Kết nối tri thức năm 2025
-
Bộ đề thi học kì 1 lớp 6, 7, 8, 9 môn KHTN Kết nối tri thức Theo CV 7991 (Dạy nối tiếp)
-
Đề cương ôn tập giữa học kì 1 Hoạt động trải nghiệm 6 Chân trời sáng tạo
-
Đề cương ôn tập giữa học kì 1 Hoạt động trải nghiệm 6 Kết nối tri thức
-
Bài tập về Liên kết câu bằng từ ngữ nối
Bài viết hay Lớp 11
-
Bộ câu hỏi trắc nghiệm đúng sai Lôgarit Toán 11
-
Nghị luận tìm hiểu vẻ đẹp của cấu tứ và hình ảnh trong bài thơ Cây tam cúc
-
Top 7 bài cảm nghĩ về giá trị hiện thực sâu sắc của đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh siêu hay
-
Soạn bài Ôn tập trang 55 lớp 11 Chân trời sáng tạo tập 1
-
Em có cảm nghĩ gì về hình ảnh trái tim cháy hùng vĩ của Đan-kô?
-
Trình bày vai trò của LB Nga trong Liên bang Xô viết trước đây và những thành tựu mà LB Nga đạt được sau năm 2000