Ý nghĩa của cuộc Duy Tân Minh Trị

Cuộc Duy Tân Minh Trị là một cuộc cách mạng tư sản có ý nghĩa quan trọng trong lịch sử Nhật Bản. Dưới sự lãnh đạo của Thiên hoàng Minh Trị, hàng loạt cải cách sâu rộng đã được thực hiện trên nhiều lĩnh vực như chính trị, kinh tế, quân sự và giáo dục. Những chính sách đổi mới này không chỉ giúp Nhật Bản thoát khỏi tình trạng phong kiến lạc hậu mà còn đặt nền móng cho sự phát triển mạnh mẽ, đưa đất nước trở thành một cường quốc hàng đầu châu Á. Vậy cụ thể, cuộc Duy Tân Minh Trị có những ý nghĩa gì đối với Nhật Bản và thế giới? Hãy cùng Hoatieu tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

1. Hoàn cảnh diễn ra cuộc Duy Tân Minh Trị

Cuối thế kỉ XIX, đất nước Nhật Bản lâm vào khủng hoảng sâu sắc về mọi mặt chính trị, kinh tế, xã hội, đối ngoại. Chế độ phong kiến Mạc Phủ suy yếu trầm trọng, Nhật Bản bị các nước phương Tây nhòm ngó xâm lược.

Tháng 1-1868, sau khi lật đổ Tướng Số gun và lên ngôi, nhận thấy tình trạng yếu kém của đất nước, Thiên hoàng Minh Trị đã bắt tay vào thực hiện một loạt cải cách tiến bộ thời bấy giờ (cuộc cải cách này còn gọi là cuộc Duy tân Minh Trị) nhằm đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng phong kiến lạc hậu, đưa kinh tế Nhật bản ngày càng phát triển.

2. Ý nghĩa quan trọng nhất của cuộc duy tân Minh Trị là gì?

Câu hỏi Ý nghĩa quan trọng nhất của cuộc duy tân Minh Trị ở Nhật Bản từ năm 1868 là?

A. Tạo tiền đề để Nhật chiến thắng trong các cuộc chiến tranh xâm lược thuộc địa

B. Giúp Nhật Bản thoát khỏi nguy cơ bị biến thành thuộc địa

C. Đưa Nhật Bản tiến nhanh trên con đường đế quốc chủ nghĩa

D. Đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng lạc hậu, gia nhập vào hàng ngũ các nước đế quốc

Chọn đáp án B. Ý nghĩa quan trọng nhất của cuộc duy tân Minh Trị ở Nhật Bản từ năm 1868 là giúp Nhật Bản thoát khỏi nguy cơ bị biến thành thuộc địa

Lưu ý: Có thể bạn sẽ gặp các mẫu đáp án trắc nghiệm khác cho câu hỏi Ý nghĩa quan trọng nhất của cuộc duy tân Minh Trị là gì? Đáp án có thể chọn lúc ấy là: Nhật giữ vững độc lập, chủ quyền và phát triển chủ nghĩa tư sản.

Giải thích: Giữa thế kỉ XIX, Nhật Bản đang lâm vào tình trạng khủng hoảng và nguy cơ bị biến thành thuộc địa của các nước tư bản phương Tây. Vì vậy dù mẫu đáp án có ra sao thì ý nghĩa quan trọng nhất của cuộc Duy tân Minh Trị ở Nhật Bản từ năm 1868 vẫn là đưa nước Nhật thoát khỏi tình trạng khủng hoảng, trì trệ, thoát khỏi nguy cơ bị biến thành thuộc địa, bảo toàn được nền độc lập dân tộc.

3. Ý nghĩa của cuộc Duy Tân Minh Trị

3.1. Ý nghĩa của cuộc Duy Tân Minh Trị đối với Nhật Bản

• Tạo nên những biến đổi xã hội sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực, có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản. Sau cuộc Duy tân Minh Trị, Nhật từ nước phong kiến đi lên phát triển theo con đường TBCN.
• Tạo điều kiện cho sự phát triển chủ nghĩa tư bản, đưa Nhật Bản trở thành nước tư bản hùng mạnh ở châu Á, một nước đế quốc duy nhất ở Châu Á.
• Làm cho nước Nhật thoát khỏi số phận bị xâm lược.
• Cuộc Duy tân Minh Trị là cuộc Cách mạng Tư sản không triệt để, diễn ra dưới hình thức một cuộc cải cách kinh tế.
• Có ảnh hướng nhất định đến cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở một số nước châu Á (trong đó có Việt Nam)

3.2 Ý nghĩa của cuộc Duy Tân Minh Trị đối với quốc tế

• Cuộc Duy tân Minh Trị có ảnh hưởng đến các nước trong khu vực, được nhiều người chủ trương canh tân đất nước ở Trung Quốc(Khang Hữu Vi, Lương Khải Siêu,…); ở Việt Nam(Phan Bội Châu,…) tìm hiểu và học hỏi.

4. Tính chất của cuộc Duy Tân Minh Trị

Cuộc Duy Tân Minh Trị mang tính chất của một cuộc cách mạng tư sản.

Vì:

• Mục đích của một cuộc cách mạng tư sản là: lật đổ sự thống trị của giai cấp phong kiến, thiết lập nền chuyên chính tư sản, tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.
• Lực lượng lãnh đạo: giai cấp tư sản.
• Động lực cách mạng: đông đảo quần chúng nhân dân.
• Kết quả, ý nghĩa: nền thống trị của giai cấp tư sản được thiết lập, chủ nghĩa tư bản phát triển mạnh mẽ.

Cuộc Duy Tân Minh Trị có đầy đủ các yếu tố trên.

Thứ hai: Đối chiếu với cuộc Duy tân Minh trị

Sau khi Thiên hoàng Minh Trị trở lại nắm quyền và thực hiện một loạt cải cách về chính trị, kinh tế, quân sự, giáo dục nhằm đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng phong kiến lạc hậu, nước Nhật đã thoát khỏi nguy cơ trở thành thuộc địa của thực dân phương Tây, Nhật Bản giàu mạnh, phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa.

Có thể thấy cuộc Duy tân Minh Trị tuy không lật đổ hoàn toàn sự thống trị của giai cấp phong kiến, nhưng đã xóa bỏ những tàn dư của giai cấp phong kiến, tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

Sau cuộc Duy tân Minh Trị, Nhật Bản từ một nước phong kiến đi lên phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa.

Trên đây là những trình bày về Ý nghĩa của cuộc Duy Tân Minh Trị, cũng như hoàn cảnh và tính chất của cuộc Duy Tân Minh Trị. Mời các bạn cùng tham khảo thêm các bài viết khác trong chương trình học tập lớp 11 của Hoatieu nhé.