Phân tích Ga tàu tuổi thơ của Vũ Thị Huyền Trang

"Ga tàu tuổi thơ" của Vũ Thị Huyền Trang là một tác phẩm nổi bật trong văn học hiện đại, mang đậm màu sắc hoài niệm và hồi tưởng về tuổi thơ. Sau đây là một  số bài văn mẫu phân tích truyện ngắn Ga tàu tuổi thơ của Vũ Thị Huyền Trang sẽ giúp các bạn nắm được nội dung cũng như ý nghĩa của tác phẩm.

• Phân tích truyện ngắn Khi Còn có mẹ

Đoạn văn phân tích đoạn trích Ga tàu tuổi thơ

Đoạn trích:

Ở ngõ nhà tôi có một cây bạch đàn to, mỗi hôm ra ngóng bố mẹ tôi lại lấy mảnh trai cứa lên thân cây một vạch. Cho đến buổi chiều hôm ấy anh tôi đếm trên thân cây thấy vừa tròn mười lăm vạch. Chiều ấy khi trời đã tối hẳn, anh tôi đã dắt thằng út em vào nhà, tôi vẫn còn đứng nán lại nhìn một lần nữa phía con đường mòn. Tôi bỗng hét lên sung sướng vì đã nhìn thấy bóng dáng thân quen của bố mẹ đang đi về phía chúng tôi. Buổi chiều muộn ấy là một buổi chiều tràn ngập niềm vui, thằng út em sà vào vòng tay, dụi dụi vào ngực mẹ như nó vẫn còn nhớ mùi hương của sữa. Anh cả vừa hát vừa nhảy chân sáo đi đằng sau. Bố công kênh tôi trên đôi vai đã gầy sọp đi vì vất vả. Tối ấy cả nhà trải chiếu ra giữa sân ngập tràn ánh trăng, mẹ lại hát ru em ngủ, bố kể nốt câu chuyện cổ tích ‘‘Cây khế’’ còn dang dở 15 ngày trước…

Rồi khi em út tôi bị ung nhọt mọc đầy người, bố mẹ lại một lần nữa gồng gánh niềm tin xuôi tàu về Hà Nội. Nhà chỉ còn hai anh em chăm nhau nhưng vẫn không quên chiều chiều lại ra ngõ ngóng. Mấy đứa trẻ con trong xóm chơi bắn bi với tôi bị thua nên ghét tôi lắm, cứ chiều thấy anh em tôi ra ngõ là chúng lại xúm vào trêu rất ác: ‘‘Đồ mồ côi! Anh em nhà mồ côi bị bố mẹ bỏ rơi. Ê ồ! Ê ồ!’’ Tôi vừa gào khóc vừa nhặt đất đá ném lũ trẻ. Anh cả cõng tôi trên lưng đi về phía con đường mòn, chúng tôi cứ đi từ khi mặt trời bắt đầu xuống núi đến khi tôi mỏi mắt cũng không nhìn rõ hướng đi. Lúc ấy tôi khóc khản cả cổ còn anh trai thì luôn miệng dỗ dành:

- Em gái ngoan nào, để anh cõng em đi tìm bố mẹ đi tìm em út nhé. Rồi mai anh đi hái quả đùm đũm chín mọng đỏ cho ăn nhé.

Đấy là lần đầu tiên chúng tôi nhìn thấy ga tàu, hai đứa trẻ con cõng nhau đứng lọt thỏm giữa sân ga im ắng, khách xuống tàu đã về hết tự lúc nào. Anh tôi đứng lặng rất lâu, tôi thấy có vài giọt nước ấm rơi xuống đôi bàn tay đang bá vào cổ anh. Tôi biết là anh đang khóc, nhưng sau đó anh lại xốc tôi lên và cõng quay trở lại con đường mòn khi nãy.

Tôi không thể nhớ nổi có biết bao buổi chiều đã đi qua cuộc đời chúng tôi buồn bàng bạc như thế. Bởi em tôi bệnh rất nặng, phải mấy năm sau em mới thật sự khỏi bệnh. Trong lúc bố mẹ tôi gồng gánh trên đôi vai mình những gian nan, vất vả chạy chữa khắp nơi để cứu lấy sinh mạng em tôi, thì anh trai đã phải lớn lên trước tuổi để che chở, bao bọc thứ niềm tin nhỏ bé trong tôi. Từ tình yêu thương đó tôi lớn lên từng ngày một, tôi hiểu ra rằng những chuyến đi của bố mẹ có ý nghĩa lớn lao như thế nào, tôi cũng hiểu rằng anh cả là một người anh thật tuyệt vời. Lúc bố mẹ vắng nhà anh đã đứng vững, đã làm cái “nóc nhà” để che chở vỗ về và cả tha thứ cho bầy em bé nhỏ của mình.

Cho đến mãi sau này tôi cũng không bao giờ quên những buổi chiều anh trai tôi dắt tôi ra ngõ ngóng người thân trở về. Cây bạch đàn ở ngõ đã bao lần thay vỏ, những vết khắc năm xưa đã không còn nữa nhưng vết khắc tuổi thơ thì vẫn luôn hằn trong tâm trí chúng tôi. Để sau này khi dòng xoáy cuộc đời có cuốn chúng tôi về đâu đi nữa thì những buổi chiều ngang qua cuộc đời sẽ giúp tôi tìm về nguồn cội để biết yêu thương và được yêu thương thật nhiều trong vòng tay ấm áp của gia đình.

(Theo tác giả Vũ Thị Huyền Trang, Ga tàu tuổi thơ, báo Tài hoa trẻ, số 750 ngày 15.02.2012)

Bài làm

"Ga tàu tuổi thơ" là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của tác giả Vũ Thị Huyền Trang. Đây là một câu chuyện đầy xúc động về tình cảm gia đình, đặc biệt là tình yêu thương, sự hy sinh và che chở của người anh cả trong những ngày tháng khó khăn của tuổi thơ. Câu chuyện không chỉ thể hiện tình yêu thương gia đình mà còn nhắc nhở về sự trưởng thành qua những thử thách, gian nan trong cuộc sống. Nhân vật chính trong đoạn truyện là anh trai - người anh cả luôn bảo vệ, chăm sóc và che chở cho em gái của mình trong những ngày tháng bố mẹ vắng nhà. Nhân vật anh trai được xây dựng qua những hành động đầy tình cảm như cõng em trên lưng, dỗ dành, và cùng em đi tìm bố mẹ, dù biết rằng đó chỉ là một hành trình vô vọng. Hình ảnh anh trai hiện lên như một người hùng nhỏ tuổi, người đã trưởng thành trước tuổi để đảm nhận trách nhiệm lớn lao. Sự vững vàng của anh trai không chỉ giúp em gái vượt qua nỗi sợ hãi mà còn thể hiện sâu sắc tình yêu thương gia đình. Nhân vật anh trai đóng vai trò quan trọng trong việc khắc họa chủ đề của câu chuyện: sự hy sinh, tình yêu thương vô điều kiện trong gia đình, và sự trưởng thành qua khó khăn, thử thách. Bên cạnh anh trai, bố mẹ và em út cũng là những nhân vật quan trọng trong câu chuyện. Bố mẹ dù không xuất hiện nhiều nhưng hình ảnh của họ là nguồn hy vọng, là động lực để hai anh em cố gắng vượt qua những ngày tháng xa cách. Hình ảnh em út, dù chỉ xuất hiện trong những lời kể và ký ức, cũng là biểu tượng cho tình yêu thương và sự hy sinh của gia đình. Về mặt nghệ thuật, tác giả sử dụng ngôi kể thứ nhất, giúp người đọc dễ dàng đồng cảm với những suy nghĩ và cảm xúc của nhân vật. Cốt truyện được xây dựng chặt chẽ, xoay quanh những ngày tháng chờ đợi trong hy vọng và sự lo âu của các nhân vật. Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện rất tinh tế, khi khéo léo lồng ghép những chi tiết đời thường như cảnh chờ đợi dưới cây bạch đàn, hay những buổi chiều buồn bàng bạc, qua đó thể hiện sâu sắc tình cảm giữa các thành viên trong gia đình dành cho nhau. Câu chuyện với giọng kể chân thật, mộc mạc nhưng đầy cảm xúc đã thực sự chạm đến cảm xúc trong trái tim người đọc. Tóm lại, “Ga tàu tuổi thơ” là một tác phẩm nghệ thuật tinh tế, kết hợp giữa nội dung sâu sắc và nghệ thuật kể chuyện giàu cảm xúc. Thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua câu chuyện này là giá trị của tình yêu thương gia đình, sự hy sinh và trưởng thành qua khó khăn. Từ thông điệp đó, câu chuyện khơi gợi trong lòng người đọc lòng biết ơn đối với gia đình, giúp ta có những nhận thức sâu sắc hơn về tình yêu thương. Ta nhận ra tình yêu thương đặc biệt là tình cảm gia đình chính là động lực mạnh mẽ giúp vượt qua mọi thử thách trong cuộc sống.

Phân tích truyện ngắn Ga tàu tuổi thơ

Nhà phê bình văn học người Nga, Bêlinxki khẳng định: “Tác phẩm nghệ thuật sẽ chết nếu nó miêu tả cuộc sống chỉ để miêu tả, nếu nó không phải là tiếng thét khổ đau hay lời ca tụng hân hoan, nếu nó không đặt ra những câu hỏi hoặc trả lời những câu hỏi đó”. Vậy nên, mỗi nhà văn muốn “đứa con tinh thần” của mình sẽ bám rễ vào mảnh đất văn chương thì không đơn thuần chỉ là phản ánh những gì nhức nhối, mà trước hết phải là “nhà nhân đạo từ trong cốt tủy” (Sê-khốp) để đặt ra “những câu hỏi và trả lời những câu hỏi đó”. Và nhà văn Vũ Thị Huyền Trang với tình yêu thương con người vô bờ bến, cũng đã để cuộc đời “phả gió” vào trái tim mình, thôi thúc ông đi tìm kiếm những hạt bụi vàng lấp lánh trên cuộc đời, đúc thành những bông hoa hồng vàng sáng chói chứa chan tinh thần nhân đạo mang tên “Ga tàu tuổi thơ”.

Vũ Thị Huyền Trang là cây bút trẻ viết khỏe nhất với hơn 300 truyện ngắn, 200 tản văn và 100 bài thơ. Cô cũng là người “hăng” gửi bài nhất, kể cả những tờ tạp chí địa phương, tạp chí ngành, vậy nên tần suất bài cô được đăng cũng đáng nể. Một trong những tác phẩm đặc sắc của cô phải kể đến là “Ga tàu tuổi thơ”. Đặc biệt người đọc bị ấn tượng với hình tượng nhân vật người anh với tình yêu thương với các em.

Vũ Thị Huyền Trang sinh năm 1987, tốt nghiệp Khóa 9 Khoa Viết văn và Báo chí, Đại học Văn hóa Hà Nội. Hội viên Hội VHNT tỉnh Phú Thọ.

Là một cây bút viết khỏe, tính đến nay Vũ Thị Huyền Trang đã có cả nghìn trang sách thuộc nhiều thể loại: truyện ngắn, tản văn… Riêng năm 2021 Trang xuất bản liền một lúc 3 tập truyện ngắn “Đô thị ảo”, “Bố tôi”, “Nơi không có hoa đào”. Và những năm vừa qua truyện ngắn của Vũ Thị Huyền Trang in rải rác khắp các báo văn nghệ từ Trung ương cho đến các địa phương khác trong cả nước. Với một tác giả trẻ như thế này thật đáng khâm phục vì số lượng tác phẩm nhiều có thể hơn cả một cây bút đã trưởng thành.

Tác phẩm “Ga tàu tuổi thơ” kể về kỉ niệm của nhân vật “tôi” với hình ảnh ga tàu. Không phải tự nhiên tác giả có kí ức sâu đậm với nơi này như vậy. Nó gắn liền với hoàn cảnh khi trước của gia đình, khi người mẹ bị bệnh nặng, người bố đã đưa mẹ lên Hà Nội trên chuyến tàu đó. Ba anh em nhân vật “tôi” từ đó phải tự đùm bọc chăm sóc nhau và hàng ngày ngóng đợi ở ga tàu đợi bố mẹ quay trở về.

Trong hoàn cảnh đó, hình ảnh người anh cả được thể hiện ấn tượng. Bố mẹ chưa biết bao giờ sẽ trở về, người anh được giao trách nhiệm chăm sóc các em. Người anh đã vất vả lo từ việc nấu nướng đến lấy nước tắm giặt cho các em. Công việc này không hề dễ dàng với một người con trai, tuy nhiên người anh luôn cố gắng hết sức để hoàn thành việc chăm lo cho các em. Người anh rất yêu thương các em của mình, nhà gần hết gạo, người anh dù phải làm việc rất vất vả nhưng cũng chỉ ăn một ít còn lại nhường cho các em. Đến khi nhận được gạo bố mẹ gửi từ trên Hà Nội về, các em đều vui vẻ vì không sợ đói nhưng người anh chỉ lo lắng cho bố mẹ ở trên đó có khỏe mạnh không, bệnh của mẹ ra sao. Từ đó chứng tỏ anh là người rất tình cảm và biết lo lắng cho gia đình, người thân. Rồi sau đó khi bố mẹ đã trở về, lại đến người em út bị bệnh tật, chỉ còn hai anh em, người anh lại cố gắng hết sức để chăm lo cho em thật tốt, ngày ngày cõng người em đến bên ga tàu chờ đợi. Những chuyến tàu đi hoặc trở về đều mang niềm tin, hi vọng của người anh đi về mong cầu hạnh phúc cho gia đình anh.

Nghệ thuật kể chuyện trong đoạn trích "Ga tàu tuổi thơ" thể hiện sự đặc sắc qua cách diễn đạt sinh động, chi tiết và sâu sắc. Tác giả đã tạo nên một bức tranh sống động về cuộc sống tại ga tàu, từ hình ảnh những người lao động mệt mỏi đến những đứa trẻ nghịch ngợm. Sự mô tả chân thực, tinh tế giúp người đọc cảm nhận được không khí ồn ào, hối hả nhưng cũng ấm áp và đầy yêu thương tại ga tàu. Đồng thời, qua việc kể chuyện với góc nhìn của một đứa trẻ, tác giả đã tạo ra một cảm xúc gần gũi, thân thuộc với độc giả, khiến cho câu chuyện trở nên đầy cuốn hút và lôi cuốn. Từng chi tiết nhỏ nhặt, từng hình ảnh được vẽ nên một cách tỉ mỉ, tinh tế, tạo nên một tác phẩm nghệ thuật kể chuyện đặc sắc và đáng để đọc và trải nghiệm.

Tác giả đã thực sự thành công khi xây dựng lên hình ảnh người anh với tình yêu thương, sự vất vả lo toan cho các em giúp ba mẹ. Bằng những từ ngữ giản dị, ngôn ngữ giàu cảm xúc đã thể hiện rõ tình cảm của nhân vật “tôi” với người anh. Từ đó đọng lại rất nhiều cảm xúc trong độc giả.

Phân tích nghệ thuật tự sự của truyện ngắn Ga tàu tuổi thơ

Ga tàu, những chuyến tàu đi đi về về luôn là những phần kí ức của rất nhiều bạn nhỏ. Nếu Thạch Lam viết Hai đứa trẻ với những mộng mơ, mong ước của bọn trẻ con, khi thấy những đoàn tàu qua lại đem đến những ánh sáng mà khác với nơi chúng ở. Thì nhà văn Vũ Thị Huyền Trang với truyện ngắn " Ga tàu tuổi thơ" lại mang đến cho chúng ta một câu chuyện khác về nhà ga, về những chuyến tàu.

Tác giả kể câu chuyện rất đơn giản nhẹ nhàng, hình ảnh của hai anh em xuất hiện từ đầu đến cuối câu chuyện. Kể câu chuyện theo trình tự thời gian từ khi còn nhỏ, khi mẹ bị bệnh, bố đưa mẹ lên tàu xuông Hà Nội để chữa bệnh. Và những buổi anh em ra ngóng, ra trông chờ đợi một hình bóng quen thuộc. Nhưng sự yêu thương, niềm vui gia đình không bao lâu thì đứa em út lại bị bệnh. Và một chuyến tàu nữa lại đưa bố mẹ và em út đi. Rất rất sau đó họ mới trở về. những lúc như vậy chỉ có hai anh em làm chỗ dựa tinh thần cho nhau.

Không gian của chuyện chỉ xoay quanh con ngõ nhỏ đường mòn và sân ga. Nơi đó hiện hữu trong tâm trí nhân vật mãi về sau. Không thể nào quên được không gian ấy. Thời gian là những buổi chiều tối, thời gian này đem đến cho cảm giác buồn man mác. Buổi chiều là lúc mà các gia đình đoàn tụ để quây quần bên mâm cơm thì những đứa trẻ xa cha mẹ lại chỉ biết ngóng trông một hình dáng quen thuộc.

Và hình ảnh cây bạch đàn cứ lặp đi lặp lại trong tác phẩm, nó như minh chứng cho thời gian đã qua, minh chứng cho sự mong chờ, ngóng đợi của hai anh em. " Cây bạch đàn ở ngõ đã bao lần thay vỏ, những vết khắc năm xưa đã không còn nữa nhưng vết khắc tuổi thơ thì vẫn luôn hằn trong tâm trí chúng tôi. Để sau này khi dòng xoáy cuộc đời có cuốn chúng tôi về đâu đi nữa thì những buổi chiều ngang qua cuộc đời sẽ giúp tôi tìm về nguồn cội để biết yêu thương và được yêu thương thật nhiều trong vòng tay ấm áp của gia đình."

Câu chuyện đã làm cho chúng ta cảm thông, thấu hiểu với nỗi cô đơn, vất vả của những đứa trẻ khi cha mẹ vắng nhà. Ngoài ra còn ngợi ca tình yêu thương, đoàn kết trong tình anh em của những đứa trẻ.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 9 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.