Giải thích câu tục ngữ Chọn bạn mà chơi chọn nơi mà ở

Câu tục ngữ Chọn bạn mà chơi chọn nơi mà ở là một trong những lời khuyên răn ý nghĩa của người xưa về việc lựa chọn bạn bè, láng giềng trong cuộc sống. Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ giải thích câu tục ngữ Chọn bạn mà chơi chọn nơi mà ở cùng một số bài văn mẫu em hãy giải thích và nêu ý kiến của mình về câu tục ngữ Chọn bạn mà chơi chọn nơi mà ở hay và chi tiết sẽ giúp các em học sinh hiểu rõ hơn về ý nghĩa câu Chọn bạn mà chơi chọn nơi mà ở.

• Viết đoạn văn đóng vai ông giáo và kể lại câu chuyện lão Hạc

1. Chọn bạn mà chơi chọn nơi mà ở có ý nghĩa gì

Chọn bạn mà chơi, chọn nơi mà ở: Câu tục ngữ khuyên người ta cần biết chọn bạn bè tốt để chơi, chọn địa điểm, láng giềng tốt mà ở, để khỏi nhiễm phải thói hư tật xấu và khỏi bị vạ lây.

Chọn bạn mà chơi:

Có những người bạn tốt thân quen mới có thể giúp nhau trong cuộc sống và tránh được những thói hư, tật xấu.

Chơi nên chọn bạn mà chơi. Vì có bạn tốt mới giúp ích cho mình, ngược lại, chơi phải bạn xấu thì gây hại cho mình.

Chọn nơi mà ở:

Nơi ở tốt có ý nghĩa rất quan trọng với cuộc sống riêng của mỗi con người, vì có an cư mới lạc nghiệp. Ở nên chọn nơi mà ở, để phù hợp với nhu cầu và công việc của mỗi người. Vì có chỗ ở thuận tiện cho việc buôn bán làm ăn, có chỗ ở gần láng giềng tốt. Có chỗ ở lại không tiện cho việc đi lại làm, có chỗ ở gần kẻ gian tham trộm cướp, bất lợi cho mình, v.v..

Câu này cũng có ý nghĩa tương tự các câu:

Ở chọn nơi, chơi chọn bạn

Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.

1. Dàn ý giải thích câu tục ngữ ở Chọn nơi chơi chọn bạn lớp 8

a- Mở bài

Giới thiệu:

Chọn bạn mà chơi, chọn nơi mà ở: Câu tục ngữ khuyên người ta cần biết chọn bạn bè tốt để chơi, chọn địa điểm, láng giềng tốt mà ở, để khỏi nhiễm phải thói hư tật xấu và khỏi bị vạ lây.

b- Thân bài

Giải thích:

Có những người bạn tốt thân quen mới có thể giúp nhau trong cuộc sống và tránh được những thói hư, tật xấu.

Chơi nên chọn bạn mà chơi. Vì có bạn tốt mới giúp ích cho mình, ngược lại, chơi phải bạn xấu thì gây hại cho mình.

c- Kết bài

Cảm nhận bản thân

Nơi ở tốt có ý nghĩa rất quan trọng với cuộc sống riêng của mỗi con người, vì có an cư mới lạc nghiệp. Ở nên chọn nơi mà ở, để phù hợp với nhu cầu và công việc của mỗi người. Vì có chỗ ở thuận tiện cho việc buôn bán làm ăn, có chỗ ở gần láng giềng tốt. Có chỗ ở lại không tiện cho việc đi lại làm, có chỗ ở gần kẻ gian tham trộm cướp, bất lợi cho mình, v.v.

3. Giải thích về Chọn bạn mà chơi chọn nơi mà ở

Môi trường sống ảnh hưởng vô cùng lớn đến sự hình thành và phát triển của một đứa trẻ. Trẻ con như một tờ giấy trắng, người xung quanh vẽ cái gì thì chúng sẽ trở thành như thế ấy. Đừng nói là trẻ nhỏ, ngay cả những người lớn cũng chưa chắc vượt qua nỗi những cám dỗ của môi trường. Đôi khi, những con người nhỏ bé dễ dàng bị chinh phục bởi những rối ren của cuộc sống. Vậy nên, việc tìm cho mình một môi trường phù hợp và ít “hiểm nguy” là một trong những điều khôn ngoan. Tục ngữ có câu “Ở chọn nơi, chơi chọn bạn” cũng vì lẽ đó.

Câu tục ngữ này được chia làm hai vế. Thứ nhất là “Ở chọn nơi”, ông bà ta có câu “an cư lạc nghiệp”. Nghĩa là có một chỗ ở ổn định thì mới có thể lo làm ăn và phát triển sự nghiệp được. Việc “Ở chọn nơi” cũng tương tự như thế, chọn cho mình một nơi ở tốt là điều cần thiết và quan trọng đối với mỗi người. Không có chỗ ở thì làm sao lo đến những chuyện khác được.

Vế thứ hai của câu này là “Chơi chọn bạn”. Bạn bè là mối quan hệ gần như cần có trong cuộc sống hàng ngày. Thật ra, có bạn bè rất tốt. Họ là người cùng ta chia sẻ niềm vui lẫn nỗi buồn, cùng vượt qua những khó khăn, cùng chiến và cùng bại,…Bạn bè sẽ tô điểm thêm cho cuộc sống của bạn hương sắc và niềm vui. Nhưng lẽ dĩ nhiên ở đời, mọi thứ vốn thường không hoàn hảo. Có những người bạn thật sự là “bạn”, bạn tốt với mình và nghĩ cho mình. Còn trái lại, bạn xấu cũng nhiều vô kể. Họ vốn chỉ xem ta là người để lợi dụng và kiếm chác lợi ích nào đó, dẫn lối ta vào những thói hư tật xấu chẳng kịp quay đầu.

Vậy nên, “Ở chọn nơi, chơi chọn bạn” là một lời khuyên không hề dư thừa. Tất cả đều phải được chọn lựa một cách kỹ càng, một lần chọn sai có thể dẫn đến những hậu quả cực kì tai hại.

Tôi ngồi đây ngẫm nghĩ về câu tục ngữ “Ở chọn nơi, chơi chọn bạn”. Đúng là mọi chuyện, chúng ta đều lựa chọn kỹ càng. Người muốn sống an yên thì tốt nhất là nên hạn chế tối đa những mối hiểm nguy đến với mình. Còn đã lỡ sa chân thì bình tĩnh giải quyết là cách lựa chọn khôn ngoan nhất.

Con người ai cũng như ai, rút ra kinh nghiệm sau những sai lầm mới chứng minh là chúng ta giờ đã thật sự trưởng thành.

4. Suy nghĩ của em về Chọn bạn mà chơi

Sống trong xã hội. hầu như người nào cũng có bạn hữu. Có bạn tốt và có bạn xấu. Bạn tri âm, bạn tri kỉ, bạn chí thân... là nói về bạn tốt. Trái lại có loại bạn sớm nắng chiều mưa, có kẻ lừa thầy phản bạn, khi vui thì bạn lúc hoạn nạn thì hết bạn!

Khổng Tử chia bạn tốt ra làm ba loại: bạn chính trực, bạn biết giữ chữ tín, bạn có kiến thức uyên bác. Đó là những con người thắng thắn khuyên ngăn những sai lầm, khiếm khuyết của bạn, không bao giờ sai hẹn, sai lời, lúc hoạn nạn, khó khăn, lúc vui, buồn, lúc sống, chết đều có nhau; bạn có văn hóa, có học vấn, từng trải, có thế giúp ta mở mang kiến thức, vươn lên một tầm văn hóa mới: thành người có học và có hạnh, một nhân cách văn hóa. Câu chuyện cổ, vở chèo cổ rất được nhân dân ta yêu thích mang tên Lưu Bình - Dương Lễ ca ngợi tình bạn đẹp thủy chung như thế. Nhà thơ Chính Hữu có bài thơ Đồng Chí nói về thời kháng chiến chống Pháp (1946-1954) từng gian khổ có nhau, vào sinh ra tử có nhau cùng chung lí tưởng chiến đấu cao cả.

Súng bên súng, đầu sát bên đầu

Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ...

... Đêm nay rừng hoang sương muối

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Đầu súng trăng treo

Trong cuộc sống, có nhiều tình bạn rất đẹp: giúp nhau công việc, vốn liếng làm ăn, vượt qua số phận, vượt qua đói nghèo, vươn lên làm giàu. Có nhiều thu tình bạn: bạn đồng học, bạn tuổi thơ, bạn đồng hương, bạn đồng khoa, bạn đồng tuế. Bạn tuổi thơ trong sáng, hồn nhiên của thời áo trắng là thật đẹp, đáng tự hào. Tam nguyên Yên Đổ Nguyễn Khuyến và Tiến sĩ Dương Khuê là hai bạn đồng khoa cuối thế kỉ XIX. Đọc bài thơ Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến, ai cũng cảm động về một tình bạn thủy chung:

Bác Dương thôi đã thôi rồi,

Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta.

Nhớ từ thuở đăng khoa ngày trước,

Vẫn sớm hôm tôi bác cùng nhau,

Kinh yên từ trước đến sau,

Trong lúc gặp gỡ khác đâu duyên trời.

Khổng Tử cũng chia bạn xấu làm ba loại: bạn chỉ biết khua môi múa mép, bạn miệng nam mô bụng bồ dao găm, bạn chỉ ba hoa nói mà không làm. Đó là những ké đạo đức kém, hai mặt tráo trở, sẵn sàng bán rẻ lương tâm, bán rẻ bạn bè cho quỷ dữ. Tục ngữ có câu: “Tin bạn mất vợ, tin bợm mất bò”. Bạn xấu nhan nhản khắp nơi; loại bạn này đáng sợ lắm!

“Buôn có bạn, bán có phường”, “Ra đi vừa gặp bạn hiền /Sướng bằng ăn quả đào tiên trên trời". Bạn hiền là bạn tốt. Trong cuộc đời, ta không nên tin và kết bạn với những người chỉ biết nói mà không hề làm, chỉ biết đàn đúm vui chơi hưởng lạc, thấy lợi quên bạn, “tham vàng bỏ ngãi”, khi bạn gặp bất hạnh thì ngoảnh mặt làm ngơ, thậm chí còn ngấm ngầm hại bạn.

Kết giao bạn bè có quan hệ rất lớn đến sự trưởng thành, đến sự thành bại trong sự nghiệp. Tuổi thơ được sống trong tình bạn đẹp, được kết giao với bạn tốt mà trở nên chăm ngoan, học giỏi. Nếu giao du với bạn xấu thì sớm muộn cũng trở thành ăn chơi đua đòi, nhác học, trốn học, bỏ học, thành học sinh hư, cá biệt. “Gần mực thì đen" là điều tất cần biết, cần nhớ.

Hậu quả của việc chơi với bạn xấu, kết giao với bạn xấu thật đáng sợ. Có người bị bạn xấu lừa mà bị tổn thất tài sản, trắng tay. Có người chơi với bạn xấu mà dấn sâu vào vòng tù đày, tội lỗi. Có người không thận trọng khi kết bạn mà bị bạn lừa, tan nát cả gia đình, thậm chí mất cả mạng sống của mình.

A dua theo bạn xấu là không nên. Phải tránh xa những kẻ “ngưu tầm ngưu, mã tầm mã”. Có trải qua hoạn nạn, khó khăn, ta mới phân biệt được bạn xấu, bạn tốt, bạn hiền, bạn thủy chung...

Bước vào đời, không ai có thể sống cô đơn, cô độc, cần được sum vầy, trong bạn bè. Người xưa có nhắc: “Phải quảng giao để tìm tri âm, tri kỉ”, để được sống hạnh phúc, cổ ngữ có câu: “Nhân sinh, đắc nhất tri kỉ, túc hi", nghĩa là trên đời mà có được một người bạn tri kỉ, thế là đủ”. Có phải vi thế mà Nguyễn Sưởng, một danh sĩ thời Trần đã viết: “Trải qua biển hồ mười năm mà ít tri kỉ’’ (Hồ hải thập niện tri kỉ thiếu). Đó là sự thật, vì ở khắp mọi nơi, sỏi, đá thì nhiều mà vàng, ngọc thì ít!

Chọn bạn mà học hành, làm ăn. Chọn bạn để được sống hạnh phúc trong tình người. Một vấn đề, một việc rất hệ trọng, không đơn giản.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của HoaTieu.vn.