UBND HUYỆN ….

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

(Đề gồm 02 câu, 01 trang)

ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI

CẤP THCS NĂM HỌC…

Môn: Ngữ văn

Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề)

UBND HUYỆN …..

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

( HD chấm gồm 02 câu, 02 trang)

HƯỚNG DẪN CHẤM …

Môn: Ngữ văn

Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề)

Nội dung

Điểm

Học sinh có thể có nhiều cách làm bài khác nhau nhưng cần đảm bảo được những yêu cầu sau:

0,25

a. Yêu cầu về kỹ năng trình bày: Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận xã hội.

b. Yêu cầu về nội dung: Vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận; Sau đây là một số gợi ý.

0,25

1. Mở bài: Giới thiệu được ý nghĩa của vấn đề nghị luận: Vai trò to lớn của ước mơ trong cuộc sống.

0,5

2. Thân bài:

* Giải thích vấn đề: Học sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách. Có thể theo hướng sau: Ước mơ là điều tốt đẹp ở phía trước mà con người tha thiết, khao khát, ước mong hướng tới, đạt được.

0,5

* Phân tích, chứng minh:

- Vai trò và ý nghĩa của ước mơ trong cuộc sống của con người như thế nào?

+ Ước mơ có thể vĩ đại hay nhỏ bé nhưng đã làm con người thì ai cũng có ước mơ. Chính ước mơ làm cho cuộc sống của mỗi người thêm tươi đẹp, ý nghĩa. Chỉ khi con người biết nỗ lực vươn lên biến ước mơ thành hiện thực khi đó con người đã làm cho cuộc đời mình và cuộc đời chung thêm ý nghĩa, tươi đẹp.

+ Ước mơ chính là ngọn đuốc soi sáng trong tim mỗi chúng ta nó hướng chúng ta đến những điều tốt đẹp

+ Ước mơ cũng chính là mong muốn được cống hiến sức lực của mình cho xã hội và khi chúng ta đạt được những ước mơ cũng chính là lúc chúng ta thừa nhận năng lực của mình.

+ Con đường dẫn tới ước mơ cũng vô vàn khó khăn, không phải lúc nào cũng dễ dàng đạt được, nhưng với những người kiên trì, bền chí, thì ước sẽ giúp bạn định hướng cho tương lai của mình một cách tốt đẹp nhất,

3,0

* Bàn luận, mở rộng:

Cuộc sống mà không có ước mơ thì sẽ như thế nào?

+ Ước mơ là điều ai cũng nên có và cần có trong cuộc sống bởi nếu không có ước mơ cuộc sống của bạn sẽ mất phương hướng.

+ Không có ước mơ bạn sẽ không xác định được mục tiêu sống sống đích thực của mình là gì.

+ Chính vì thế, sẽ dẫn tới bạn sẽ sống hoài sống phí và sẽ trở thành tụt hậu so với bạn bè, xã hội bỏ lại phía sau. Lúc đó bạn sẽ lạc lõng hơn bao giờ hết.

1,5

* Bài học nhận thức và hành động:

- Mỗi người chúng ta hãy nuôi dưỡng cho mình 1 ước mơ, hi vọng.

- Phải không ngừng học tập, rèn ý chí, trau dồi kĩ năng sống để biết ước mơ và biến ước mơ thành hiện thực.

1,0

3. Kết bài:

- Khẳng định lại ý nghĩa to lớn của ước mơ trong cuộc sống.

- Liên hệ bản thân.

0,5

d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về bài học cuộc sống.

0,25

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đúng theo quy tắc tiếng Việt.

0,25

Nội dung

Điểm

1) Yêu cầu:

a, Về hình thức: Học sinh hiểu đúng yêu cầu của đề bài, biết cách làm bài văn nghị luận văn học, bố cục rõ ràng, kết cấu hợp lí, diễn đạt tốt, trôi chảy, có cảm xúc.

b, Về nội dung:

Học sinh trình bày trên cơ sở hiểu biết về ý nghĩa của ca dao, làm nổi bật được: “Tình cảm gia đình đằm thắm, tình yêu quê hương đất nước” trong thơ ca.

A. Mở bài: Dẫn dắt vấn đề - Trích dẫn ý kiến.

B. Thân bài :

* Giải thích:

Từ khi cất tiếng khóc chào đời người nông dân xưa đã gắn bó với gia đình, làng quê và với họ thơ ca là những câu thơ có nội dung phản ánh tâm tư, tình cảm trong đời sống, trong lao động, là “bài ca sinh ra từ trái tim.” Qua thơ ca, họ gửi trọn tình yêu cho những người thân ruột thịt của mình, cho ruộng đồng, lũy tre, cho quê hương, đất nước.

* Chứng minh tình cảm trong thơ ca được thể hiện:

- Tình cảm gia đình đằm thắm qua:

+ Lòng kính yêu với ông bà, cha mẹ. (dẫn chứng – phân tích: Ca dao; những bài thơ về chủ đề người Mẹ đã học ở lớp 6,7,8)

+ Tình cảm anh em, tình nghĩa vợ chồng. (dẫn chứng – phân tích)

- Tình yêu quê hương đất nước được thơ ca thể hiện qua:

+ Lòng tự hào yêu mến, gắn bó với xóm làng thân thuộc, với cảnh vật tươi đẹp của quê hương, đất nước. (dẫn chứng – phân tích)

+ Niềm tự hào, yêu mến, gắn bó với nếp sống, phong tục, tập quán tốt đẹp và những địa danh nổi tiếng của đất nước. (dẫn chứng – phân tích)

+ Tình yêu quê hương đất nước qua các bài thơ đã học: Đêm nay Bác không ngủ; Lượm…

* Bàn luận mở rộng:

Tình cảm gia đình đằm thắm và tình yêu quê hương đất nước được nhân dân ta thể hiện trong thơ ca rất phong phú và đa dạng. Nó được thể hiện ở nhiều phương diên, nhiều cung bậc tình cảm khác nhau.

Phê phán những người chưa biết quý trọng tình cảm gia đình, chưa có tình yêu quê hương đất nước.

* Bài học nhận thức và hành động:

Đọc thơ ca ta không chỉ hiểu, yêu mến, tự hào về phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc mình, về cảnh đẹp làng quê, non sông đất nước mình mà còn cảm phục, trân trọng tình nghĩa sâu nặng, cao đẹp của người dân lao động.

C. Kết bài:

- Khẳng định ý nghĩa của thơ ca.

- Liên hệ cảm nghĩ bản thân.

0,5

2,0

6,0

2,0

1,0

0,5