Những thông tin người dân cần biết về bỏ sổ hộ khẩu 2023

Từ ngày 1/1/12023 sổ hộ khẩu giấy không còn giá trị sử dụng. Bộ Công an đã đưa ra hướng dẫn về 7 phương thức sẽ thay thế sổ hộ khẩu giấy khi loại giấy tờ này sẽ chính thức hết giá trị sử dụng vào ngày 1/1/2023. Trong đó có phương thức sử dụng ứng dụng VNEID.

1. Những điều cần làm khi sổ hộ khẩu giấy bị 'khai tử' từ năm 2023

Trước khi sổ hộ khẩu bị "khai tử" từ 1/1 2023, người dân cần làm căn cước công dân gắn chíp, đăng ký tài khoản định danh điện tử hoặc xin giấy xác nhận thông tin về cư trú.

Theo khoản 3 Điều 38 Luật Cư trú, sổ hộ khẩu giấy chỉ được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú đến hết ngày 31/12/2022. Nghĩa là,từ năm 2023, sổ hộ khẩu bản giấy chính thức bị "khai tử", thay vào đó nhà chức trách sẽ quản lý dân cư theo hình thức 4.0, tức "sổ hộ khẩu điện tử".

Do nhà chức trách sẽ không thu hồi, người dân có thể giữ lại sổ làm kỷ niệm.

Bộ Công an cho hay, khi không còn sổ hộ khẩu, người dân có thể khai thác thông tin cư trú trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công.

Trên hệ thống, mỗi người sẽ có một mã định danh cá nhân, trong đó có đầy đủ các thông tin về tên, tuổi, giới tính, ngày sinh, nơi sinh, quan hệ nhân thân,...

Khi không còn sổ hộ khẩu giấy, nhà chức trách khuyến cáo, người dân cần làm những việc sau:

Làm căn cước công dân gắn chip

Theo khoản 1 Điều 3 Luật Căn cước công dân, căn cước công dân thể hiện thông tin cơ bản về lai lịch, nhận dạng của công dân. Bộ Công an đã hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương, sử dụng thông tin công dân trên căn cước thay cho việc xuất trình sổ hộ khẩu.

Người dân có thể sử dụng căn cước gắn chíp là một loại giấy tờ pháp lý chứng minh thông tin cá nhân, nơi thường trú khi làm các thủ tục hành chính. Bởi thế, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền không được yêu cầu công dân xuất trình thêm giấy tờ khác chứng nhận các thông tin đã có trên căn cước công dân gắn chíp.

Trong 7 ngày từ khi công dân đăng ký thường trú, cư trú qua mạng, cán bộ thụ lý hồ sơ sẽ trả lời kết quả.

Trên mặt thẻ Căn cước công dân thể hiện các thông tin cơ bản về: số căn cước công dân (chính là số định danh cá nhân); họ, chữ đệm và tên khai sinh; ảnh chân dung; giới tính; ngày, tháng, năm sinh; quốc tịch; quê quán; nơi thường trú; ngày thẻ hết hạn; vân tay; ngày cấp thẻ; đặc điểm nhân dạng...

Ngoài ra, theo Điều 12 Luật Căn cước công dân, số định danh cá nhân được xác lập từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, dùng để kết nối, cập nhật, chia sẻ, khai thác thông tin của công dân. Số định danh cá nhân do Bộ Công an thống nhất quản lý trên toàn quốc và cấp cho mỗi cá nhân.

Từ đó, Bộ Công an đề nghị người từ đủ 14 tuổi trở lên cần sớm làm Căn cước công dân gắn chíp để thuận tiện trong các giao dịch. Hiện có trên 76 triệu Căn cước công dân đã được cấp.

Cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư

Luật Căn cước công dân quy định, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là tập hợp thông tin cơ bản của công dân Việt Nam được. Thông tin này được số hóa, lưu trữ, quản lý bằng cơ sở hạ tầng thông tin để phục vụ quản lý Nhà nước và giao dịch của tổ chức, cá nhân.

Điều 9 Luật Căn cước công dân nêu thông tin về công dân được thu thập, cập nhật vào cơ sở dữ liệu gồm: Họ, chữ đệm và tên khai sinh; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; nơi đăng ký khai sinh; quê quán; dân tộc; tôn giáo; quốc tịch; tình trạng hôn nhân; nơi thường trú; nơi ở hiện tại; nhóm máu...

Bởi vậy, công dân cần sớm cập nhật thông tin trên cơ sở dữ liệu để tạo thuận lợi cho việc thực hiện các thủ tục hành chính sau ngày 31/12/2022. Những thông tin đã được cập nhật có thể sử dụng ngay thay cho sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.

Xin giấy xác nhận thông tin về cư trú

Sổ hộ khẩu được dùng trong các thủ tục, giao dịch cần chứng minh thông tin về cư trú. Nhưng khi sổ hộ khẩu không còn, người dân có thể sử dụng Giấy xác nhận thông tin về cư trú để thay thế trong các trường hợp cần xuất trình giấy tờ chứng minh thông tin cư trú. Trên giấy này sẽ có thông tin về thời gian, địa điểm, hình thức đăng ký cư trú.

Theo Điều 17 Thông tư 55/2021 của Bộ Công an, mọi người yêu cầu cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú bằng những cách thức sau:

- Đến công an xã, phường, thị trấn; công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương... để đề nghị cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú.

- Gửi yêu cầu xác nhận thông tin cư trú qua Cổng dịch vụ công của Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú hay Cổng dịch vụ công quốc gia.

Khi ứng dụng định danh điện tử VNeID được Bộ Công an vận hành, người dân sẽ giảm bớt các giấy tờ bản giấy cần mang theo và có thể đăng ký nhiều thủ tục hành chính. 150

Đăng ký tài khoản định danh điện tử

Tài khoản định danh điện tử có 2 mức độ. Trong đó, mức độ 1 gồm những thông tin cá nhân và ảnh chân dung và người dân dùng được một số tính năng cơ bản như thông báo lưu trú, đăng ký thường trú, tạm trú, khai báo tạm vắng...

Với mức độ 2, tài khoản định danh có thêm thông tin về sinh trắc học của công dân (vân tay). Ngoài những tiện ích ở mức độ 1, ở đây người dân được sử dụng tất cả tiện ích đã tích hợp, gồm các loại giấy như: Giấy phép lái xe, đăng ký xe, bảo hiểm y tế, thanh toán nhiều loại hóa đơn điện tử (điện, nước, chuyển tiền...).

Đặc biệt, tài khoản định danh điện tử mức độ 2 của công dân Việt Nam có giá trị tương đương căn cước công dân gắn chip.

Khi đã có tài khoản định danh điện tử, người dân có thể xuất trình thông tin định danh, thông qua ứng dụng VNeID, để chứng minh nhân thân, thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự, Bộ Công an cho biết.

Hiện nhà chức trách đã đồng bộ hơn 234 triệu thông tin tiêm chủng và kích hoạt gần 2,6 triệu tài khoản định danh điện tử.

2. Bỏ Sổ hộ khẩu giấy, thay thế bằng cách nào?

Ngày 31/12/2022 tới đây, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy sẽ không còn giá trị sử dụng. Thay thế cho 2 loại giấy tờ này là 7 phương thức khác, trong đó có sử dụng ứng dụng VNEID hiển thị các thông tin trên thiết bị điện tử. Do đó, việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 sẽ rất cần thiết với người dân khi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hết giá trị sử dụng.

Vậy làm thế nào để người dân có thể sử dụng ứng dụng tài khoản định danh điện tử để thay thế Sổ hộ khẩu giấy?

Theo đó, các cơ quan Nhà nước có thể sử dụng tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng VNEID là giấy tờ pháp lý chứng minh thông tin về cá nhân, nơi thường trú của công dân.

Cụ thể, tài khoản định danh điện tử có hai mức độ. Mức độ 1 bao gồm các thông tin số định danh cá nhân, họ tên, ngày/ tháng/ năm sinh, giới tính và ảnh chân dung. Mức độ 2 bao gồm các thông tin như mức độ 1 và vân tay.

Trong đó, tài khoản mức độ 2 do đã tích hợp dấu vân tay, người dân có thể sử dụng tài khoản định danh điện tử tương đương như việc sử dụng thẻ căn cước công dân (CCCD) hoặc tương đương hộ chiếu với trường hợp là người nước ngoài, khi thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình thẻ CCCD.

Ngoài ra, tài khoản mức độ 2 còn có giá trị cung cấp thông tin trong các loại giấy tờ của công dân đã được đồng bộ trên cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia (trong đó có sổ hộ khẩu) để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối chiếu khi thực hiện các giao dịch có yêu cầu xuất trình giấy tờ đó.

Để đăng ký tài khoản định danh mức độ 2, công dân cần có CCCD gắn chíp. Tiếp đó, công dân đến Công an xã, phường, thị trấn hoặc nơi làm thủ tục cấp thẻ CCCD để làm thủ tục cấp tài khoản định danh điện tử mức 2.

Tại đây, công dân xuất trình thẻ CCCD gắn chíp, cung cấp thông tin về số điện thoại hoặc địa chỉ thư điện tử và đề nghị bổ sung thông tin được tích hợp vào tài khoản định danh điện tử.
Cán bộ tiếp nhận nhập thông tin công dân cung cấp vào hệ thống định danh và xác thực điện tử; chụp ảnh chân dung, thu nhận vân tay của công dân đến làm thủ tục để xác thực với Cơ sở dữ liệu CCCD và khẳng định sự đồng ý đăng ký tạo lập tài khoản định danh điện tử.

Cuối cùng, cơ quan quản lý định danh điện tử thông báo kết quả đăng ký tài khoản qua ứng dụng VNEID, hoặc tin nhắn SMS, hoặc địa chỉ thư điện tử.

3. Hướng dẫn cách dùng ứng dụng VNEID thay thế Sổ hộ khẩu

Sau khi người dân đến cơ quan công an đăng ký tài khoản định danh điện tử mức 2 và cài đặt ứng dụng VNEID, công dân thực hiện các bước sau:

Bước 1: Kích hoạt tài khoản định danh trên thiết bị di động khi nhận được tin nhắn thông báo đăng ký tài khoản thành công theo các bước trong ứng dụng VNEID.

Bước 2: Đăng nhập một lần trên Cổng dịch vụ công quốc gia với tên tài khoản là số định danh cá nhân và mật khẩu.

Tùy từng dịch vụ công trực tuyến, thông tin của công dân sẽ được điền vào biểu mẫu điện tử (Form) có sẵn. Người dân không phải điền, cũng như không sửa được thông tin trên form có sẵn đó.

Những thông tin người dân cần biết về bỏ sổ hộ khẩu 2023

Đăng nhập một lần trên Cổng dịch vụ công quốc gia với tên tài khoản là số định danh cá nhân (chính là số CCCD) và mật khẩu.

Các thông tin đó sẽ bao gồm:

- Họ, chữ đệm và tên khai sinh;

- Ngày, tháng, năm sinh;

- Giới tính;

- Quê quán;

- Dân tộc;

- Nơi thường trú;

- Họ, chữ đệm và tên của cha, mẹ, vợ hoặc chồng;

- Số chứng minh đã được cấp;

- Số thẻ CCCD, chính là số định danh cá nhân…

Đối với ứng dụng VNEID, công dân sử dụng tài khoản, mật khẩu đăng nhập ứng dụng trên thiết bị di động và có thể sử dụng các thông tin CCCD, thông tin dân cư đã được tích hợp từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cùng các Bộ, ngành, địa phương, hiển thị trên ứng dụng VNEID để giải quyết thủ tục hành chính và các giao dịch dân sự.

Thông tin hiển thị trên VNEID gồm: Số CCCD; Họ và tên; Ngày sinh; Giới tính; Quốc tịch; Quê quán; Nơi thường trú; CCCD có giá trị đến…; Đặc điểm nhận dạng; Ngày cấp; Số điện thoại...

Những thông tin người dân cần biết về bỏ sổ hộ khẩu 2023

Ngoài ra, công dân có thể sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để tra cứu thông tin thay thế sổ hộ khẩu theo các bước sau:

Bước 1: Truy cập trang web dân cư quốc gia theo địa chỉ: https://dichvucong.dancuquocgia.gov.vn

Bước 2: Đăng nhập tài khoản/mật khẩu truy cập (sử dụng tài khoản Cổng DVC quốc gia), xác thực bằng cách nhập mã OTP được hệ thống gửi về điện thoại.

Bước 3: Truy cập chức năng “Thông tin công dân” rồi nhập các thông tin theo yêu cầu: Họ tên, số định danh cá nhân, ngày sinh, số điện thoại, mã xác nhận. Sau đó, nhấn Tìm kiếm.

Những thông tin người dân cần biết về bỏ sổ hộ khẩu 2023

Sau đó bạn chỉ cần kéo xuống bên dưới là đã có thể xem được thông tin cá nhân như: Dân tộc, Tôn giáo, Nhóm máu, Nơi đăng ký khai sinh, Nơi ở thường trú, Quê quán, Nơi ở hiện tại, Thông tin gia đình, Thông tin chủ hộ,...

4. 01/01/2023 là thời điểm chính thức bỏ sổ hộ khẩu

Cũng tại khoản 3 Điều 38 của Luật Cư trú:

Kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022.

Quy định trên cho thấy, sổ hộ khẩu vẫn tiếp tục được sử dụng đến hết ngày 31/12/2022. Chính thức từ ngày 01/01/2023, sổ hộ khẩu mới chính thức được xóa bỏ, những cuốn sổ đã được cấp không còn có giá trị sử dụng. Mọi giao dịch, thủ tục hành chính cũng không còn cần đến sổ hộ khẩu nữa.

Cũng cần lưu ý rằng, Luật Cư trú năm 2020 bỏ “sổ hộ khẩu” chứ hoàn toàn không bỏ khái niệm “hộ khẩu”, tức là chỉ thay đổi phương thức quản lý từ sổ hộ khẩu giấy sang phương thức điện tử. Người dân vẫn cần phải làm thủ tục đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú như trước đây…

5. Không còn sổ hộ khẩu, xác nhận thông tin về cư trú thế nào?

Khi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú không còn giá trị sử dụng, công dân có quyền yêu cầu cơ quan quản lý cư trú (Công an) cấp Giấy xác nhận thông tin sử dụng để chứng minh thông tin khi cần dùng đến.

Điều 17, Thông tư 55/2021 của Bộ Công an chỉ ra hai cách để công dân yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú:

Cách 1: Gửi yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú qua cổng dịch vụ công quốc gia, cổng dịch vụ công Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú.

Cách 2: Đến trực tiếp đến cơ quan đăng ký cư trú trong cả nước (không phụ thuộc vào nơi cư trú của công dân) để đề nghị cấp xác nhận thông tin về cư trú.

Giấy xác nhận thông tin về cư trú có các nội dung như: Thời gian, địa điểm, hình thức đăng ký cư trú. Giấy này có giá trị 6 tháng kể từ ngày cấp đối với trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 19 Luật Cư trú (nơi cư trú của người không có nơi thường trú, nơi tạm trú) xác nhận về việc khai báo cư trú và có giá trị 30 ngày kể từ ngày cấp đối với trường hợp xác nhận thông tin về cư trú.

Trường hợp thông tin về cư trú của công dân có sự thay đổi, điều chỉnh và được cập nhật trong cơ sở dữ liệu về cư trú thì Giấy xác nhận thông tin về cư trú hết giá trị kể từ thời điểm thay đổi. Trong thời hạn 3 ngày làm việc, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm xác nhận thông tin về cư trú dưới hình thức văn bản (có chữ ký và đóng dấu của Thủ trưởng cơ quan đăng ký cư trú) hoặc văn bản điện tử (có chữ ký số của Thủ trưởng cơ quan đăng ký cư trú) theo yêu cầu của công dân.

Mặt khác, thẻ CCCD gắn chip hiện nay cũng đã tích hợp rất nhiều thông tin cá nhân của công dân, bao gồm cả thông tin về cư trú. Do đó, sắp tới khi việc kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ban, nhành, cơ quan, tổ chức với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được hoàn thiện thì người dân hoàn toàn có thể sử dụng thẻ CCCD gắn chip để chứng minh các nội dung liên quan đến thông tin cư trú của mình.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Phổ biến pháp luật của HoaTieu.vn.

Đánh giá bài viết
2 260
0 Bình luận
Sắp xếp theo